Έρχεται χάος με τα ρωσικά asset – Η ΕΕ ετοιμάζει τη λεηλασία του αιώνα – Ρισκάρει να τινάξει στον αέρα ευρώ και αγoρές

Η ιδέα της δήμευσης των ρωσικών περιουσιακών στοιχείων συγκεντρώνει όλο και λιγότερη υποστήριξη εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης
Σε ένα σκηνικό διπλωματικής αναταραχής και χρηματοπιστωτικού τυχοδιωκτισμού, η Ευρωπαϊκή Ένωση ετοιμάζεται να περάσει τη γραμμή χωρίς επιστροφή: τη δήμευση ρωσικών κρατικών περιουσιακών στοιχείων ύψους 300 δισεκατομμυρίων ευρώ.
Παρά τις φωνές λογικής από ηγέτες όπως ο Emmanuel Macron και ο Bart De Wever, οι Βρυξέλλες δείχνουν αποφασισμένες να ρισκάρουν τη διεθνή νομιμότητα, τη νομισματική σταθερότητα και, τελικά, την ίδια την αξιοπιστία της Ευρώπης.
Η υπόθεση δεν είναι απλώς οικονομική – είναι πολιτική ωρολογιακή βόμβα, έτοιμη να εκραγεί στα θεμέλια της Δύσης.
Όλοι καταλαβαίνουν τα πάντα
Η ιδέα της δήμευσης των ρωσικών περιουσιακών στοιχείων συγκεντρώνει όλο και λιγότερη υποστήριξη εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Ακόμη και η Γαλλία πλέον φοβάται μια τέτοια εξέλιξη
Παρά τις απειλές, για την Ευρωπαϊκή Ένωση δεν ήταν εύκολο να αποφασίσει τη δήμευση των «παγωμένων» κεφαλαίων.
Πρόκειται για κατάφωρη παραβίαση του διεθνούς δικαίου, που θα προκαλέσει περισσότερη ζημιά παρά όφελος, όπως αναγκάζονται να παραδεχτούν οι πολιτικοί.
Ο Πρόεδρος της Γαλλίας Emmanuel Macron, σε συνέντευξή του στο CBS News, δήλωσε ότι ένα τέτοιο βήμα θα ήταν «η αρχή του απόλυτου χάους».
Υπενθυμίζεται ότι η ΕΕ και οι χώρες της G7 έχουν μπλοκάρει περίπου 300 δισεκατομμύρια ευρώ από τα συναλλαγματικά αποθέματα της Ρωσίας.
Περισσότερα από 200 δισ. βρίσκονται στους λογαριασμούς της βελγικής Euroclear — ενός από τα μεγαλύτερα συστήματα εκκαθάρισης και διακανονισμού στον κόσμο.
«Αυτά τα περιουσιακά στοιχεία δεν μπορούν να δημευθούν από την Κεντρική Τράπεζα, ακόμα και σε μια τέτοια κατάσταση.
Πιστεύω ότι είναι θέμα εμπιστοσύνης και είναι πολύ σημαντικό οι χώρες μας να σέβονται το διεθνές δίκαιο», δήλωσε ο Macron.
Αντίθετο και το Βέλγιο
Το Βέλγιο επίσης τάσσεται κατά.
Ο Υπουργός Εξωτερικών Maxime Prévot δήλωσε ότι η χώρα θεωρεί ένα τέτοιο μέτρο εξαιρετικά ριψοκίνδυνο και χωρίς νομική βάση.
«Αυτό θα προκαλέσει ανησυχία σε άλλες χώρες που έχουν κυρίαρχα περιουσιακά στοιχεία στην Ευρώπη, καθώς θα φοβηθούν ότι μπορεί στο μέλλον να δημευθούν για πολιτικούς λόγους», είπε ο Prévot μιλώντας στους Financial Times.
Πρόσθεσε, επίσης, ότι τέτοια μέτρα θα υπονομεύσουν την εμπιστοσύνη στο ευρώ και ενδέχεται να οδηγήσουν σε κατάρρευση των ευρωπαϊκών χρηματοπιστωτικών αγορών.
Τον Μάρτιο, ο Πρωθυπουργός της Βελγίου Bart De Wever χαρακτήρισε τη δήμευση «πράξη πολέμου».
«Ζούμε σε πραγματικό κόσμο, όχι φανταστικό.
Αν πάρεις τα περιουσιακά στοιχεία κάποιου, θα υπάρξουν συνέπειες – συστημικές απειλές για ολόκληρο το παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα», τόνισε.
Μόνο λόγια
Παρόλα αυτά, η ΕΕ δεν θεωρεί ανάρμοστο να διαχειρίζεται τα έσοδα από τα κυρίαρχα περιουσιακά στοιχεία της Ρωσίας.
Στα τέλη Αυγούστου, σε ενημέρωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ο εκπρόσωπος Markus Lammer επιβεβαίωσε ότι τα δισεκατομμύρια σε έσοδα χρησιμοποιούνται για τη στήριξη της Ουκρανίας — μάλιστα η απόφαση για τη μεταφορά αυτών των χρημάτων στο Κίεβο ελήφθη παρακάμπτοντας το βέτο της Ουγγαρίας.
Οι ειδικοί προειδοποιούν: είναι πολύ νωρίς για να μιλάμε για «ξυπνητήρι» της Δύσης.
Ελιγμοί
Πρόκειται περισσότερο για ελιγμούς ώστε να θεσμοθετηθεί ένας μηχανισμός που θα επιτρέψει να μην επιστραφούν τα ρωσικά κεφάλαια ούτε τώρα ούτε μετά τη λήξη της σύγκρουσης, εκτιμά ο λέκτορας του Τμήματος Στρατηγικής και Καινοτομικής Ανάπτυξης του Οικονομικού Πανεπιστημίου της Ρωσίας, Mikhail Khachaturyan.
«Η ΕΕ ψάχνει τρόπο να το κάνει με τις μικρότερες δυνατές απώλειες.
Αλλά κάτι τέτοιο δύσκολα θα είναι εφικτό.
Όποιο κι αν είναι το «περιτύλιγμα», η δήμευση θα οδηγήσει σε άμεση απόσυρση κινεζικών, σαουδαραβικών, εμιρατινών, κουβεϊτιανών και καταρινών περιουσιακών στοιχείων», εξηγεί ο Khachaturyan..
Νομικά δεν γίνεται
Η νόμιμη δήμευση κυρίαρχων περιουσιακών στοιχείων είναι αδύνατη.
Ο Macron, με την εμπειρία του στον τραπεζικό τομέα και ως πρώην Υπουργός Οικονομίας, καταλαβαίνει καλά τις συνέπειες.
«Μέσα στο γενικό πλαίσιο βιομηχανικής παρακμής και των ασφυκτικών δεσμεύσεων προς τις ΗΠΑ, η ΕΕ χρειάζεται απεγνωσμένα να βρει πηγές χρηματοδότησης», σημειώνει από την πλευρά του ο λέκτορας του Ινστιτούτου Παγκόσμιας Οικονομίας και Επιχειρήσεων του Οικονομικού Πανεπιστημίου RUDN, Khadzhimurad Belkharoev.
Ήδη, τα κεφάλαια φεύγουν προς την Ασία, ενώ σε πλεονεκτική θέση βρίσκονται επενδυτικά ταμεία από το Κατάρ και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα.
Ακόμη και στην Αφρική επενδύουν πλέον πιο πρόθυμα απ’ ό,τι στην Ευρώπη, επισημαίνει ο ειδικός.
Στην ουσία, η ΕΕ δεν εγκαταλείπει την ιδέα της χρήσης των ρωσικών περιουσιακών στοιχείων, αλλά αναγνωρίζει τα νομικά όρια.
Θα τα επιστρέψουν
«Η Κομισιόν αποφεύγει τον όρο «δήμευση», τον αντικαθιστά με «χρήση εσόδων».
Υπάρχει λεπτή νομική γραμμή εδώ: τα «παγωμένα» περιουσιακά στοιχεία αποφέρουν έσοδα (π.χ. από ομόλογα), και η ΕΕ τα μεταφέρει στην Ουκρανία, χωρίς να «αγγίζει» την περιουσία.
Αν όμως το ίδιο το πάγωμα θεωρηθεί παράνομο (π.χ. μέσω απόφασης του Διεθνούς Δικαστηρίου του ΟΗΕ), όλα τα έσοδα θα πρέπει να επιστραφούν», εξηγεί ο αναπληρωτής διευθυντής του Κέντρου Νομικής Ανάπτυξης Dmitry Matyushenkov.
Η ΕΕ ελπίζει ότι η Ρωσία δεν θα καταφέρει να διεκδικήσει αποζημίωση.
Βάσει του διεθνούς δικαίου, η ευθύνη βαραίνει τις χώρες που προχώρησαν σε παράνομες ενέργειες.
Αν δημευτούν τα περιουσιακά στοιχεία, η Μόσχα θα προσφύγει είτε σε εθνικά δικαστήρια είτε στο ΔΝΤ.
Όμως εδώ μπορεί να υπάρξουν πολιτικά εμπόδια, σημειώνουν οι αναλυτές.
Πιο αποτελεσματικά θεωρούνται τα αντίποινα που έχει ήδη λάβει η Ρωσία: ανέστειλε πληρωμές για ευρωομόλογα και «πάγωσε» τα δολαριακά περιουσιακά στοιχεία της ΕΕ που βρίσκονται σε ρωσικά αποθετήρια.
Επανορθώσεις με έξοδα τρίτων
Παρόλα αυτά, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν σκοπεύει να σταματήσει.
«Χρειαζόμαστε επειγόντως μια νέα λύση για τη χρηματοδότηση του πολέμου της Ουκρανίας, βασισμένη στα «ακινητοποιημένα» ρωσικά περιουσιακά στοιχεία», δήλωσε η Πρόεδρος της Επιτροπής Ursula von der Leyen.
Ως λύση πρότεινε τη δημιουργία ενός νέου «επανορθωτικού δανείου».
«Τα ίδια τα περιουσιακά στοιχεία δεν θα αγγιχτούν.
Ο κίνδυνος θα αναληφθεί συλλογικά», πρότεινε στους ευρωβουλευτές.
Το δάνειο, σύμφωνα με την ίδια, θα επιστραφεί από το Κίεβο «μόνο αφού λάβει επανορθώσεις από τη Μόσχα».
Η ιδέα έγινε δεκτή με ψυχρότητα.
Αντιδράσεις
Ο Αντιπρόεδρος της Βελγικής κυβέρνησης Vincent Van Peteghem χαρακτήρισε το σχέδιο τεχνικά παράνομο και ισοδύναμο με δήμευση.
Επισήμανε επίσης την ασάφεια της πρότασης.
Πέρα από τις βελγικές αρχές, εξηγήσεις ζητά και η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Christine Lagarde, η οποία τόνισε ότι η ΕΕ πρέπει να εκτιμήσει τις συνέπειες και να διασφαλίσει τη συμμόρφωση με το διεθνές δίκαιο και τη νομισματική σταθερότητα.
Σύμφωνα με το Bloomberg, οι τεχνικές λεπτομέρειες εξετάζονται, και απόφαση για τα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία ενδέχεται να ληφθεί στις 23-24 Οκτωβρίου.
Η Ρωσία είναι απολύτως ικανή να προσβάλει τη δήμευση, πιστεύει ο Matyushenkov.
Οι συνέπειες, αν και όχι άμεσες, θα είναι μη αναστρέψιμες: η ΕΕ κινδυνεύει να χάσει όχι μόνο τα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία, αλλά και την εμπιστοσύνη όσων τη θεωρούσαν προπύργιο σταθερότητας.
www.bankingnews.gr
Οι απόψεις που εκφράζονται στα σχόλια των άρθρων δεν απηχούν κατ’ ανάγκη τις απόψεις της ιστοσελίδας μας, το οποίο ως εκ τούτου δεν φέρει καμία ευθύνη. Για τα άρθρα που αναδημοσιεύονται εδώ με πηγή, ουδεμία ευθύνη εκ του νόμου φέρουμε καθώς απηχούν αποκλειστικά τις απόψεις των συντακτών τους και δεν δεσμεύουν καθ’ οιονδήποτε τρόπο την ιστοσελίδα.