Τι σημαίνει για την Ε.Ε. η υποβάθμιση της «φερεγγυότητας» των ΗΠΑ από τη Moody’s
Ο οίκος αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας Moody’s υποβάθμισε την Παρασκευή την αξιολόγηση φερεγγυότητας των Ηνωμένων Πολιτειών κατά μία βαθμίδα-από την κορυφαία «AAA» , σε «AA+». Ο λόγος είναι το υψηλό εθνικό χρέος των Ηνωμένων Πολιτειών.
Η Moody’s προβλέπει ότι το ομοσπονδιακό δημόσιο χρέος των ΗΠΑ θα διαμορφωθεί στο 135% του ΑΕΠ έως το 2035, σε σύγκριση με το 98% του ΑΕΠ το 2024. Στο πλαίσιο αυτό, η πρόβλεψη για το ομοσπονδιακό έλλειμμα το 2035 ορίζεται στο 9% του ΑΕΠ, περισσότερο από δύο ποσοστιαίες μονάδες υψηλότερο από το 6,4% του ΑΕΠ που καταγράφηκε το 2024. Αυτή η τάση θα μπορούσε να καταστήσει πιο δαπανηρή για τις ΗΠΑ την άντληση κεφαλαίων από την κεφαλαιαγορά μέσω των κρατικών ομολόγων.
Η Moody’s ήρθε μάλιστα να «ταχθεί στο πλευρό» των ανταγωνιστών της, Fitch και S&P, που έχουν ήδη υποβαθμίσει τις ΗΠΑ στις αξιολογήσεις τους από AAA σε ΑΑ+: Η Flitch Ratings το 2023 και η S&P Global το 2011.
Ο Λευκός Οίκος αντέδρασε οργισμένα στην υποβάθμιση. Ο διευθυντής επικοινωνίας του Λευκού Οίκου και βοηθός του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, Στίβεν Τσουνγκ, κατηγόρησε τον επικεφαλής οικονομολόγο της Moody’s, Μαρκ Ζάντι, ότι είναι «αντι-Τραμπ» και ότι πρόσκειται στον πρώην πρόεδρο των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα και στην αντίπαλο του Τραμπ το 2016, Χίλαρι Κλίντον. «Κανείς δεν παίρνει στα σοβαρά την «ανάλυσή» του. Έχει αποδειχθεί ότι κάνει λάθος ξανά και ξανά», υποστήριξε ο Τσουνγκ στον λογαριασμό του στο X.
Από το 1919
Ο πρόεδρος Τραμπ κατηγόρησε επίσης τον προκάτοχό του, Τζο Μπάιντεν, ότι είχε επιδεινώσει τόσο το ομοσπονδιακό έλλειμμα όσο και το χρέος, με τις πολιτικές του που υποστήριζαν τις εναλλακτικές πηγές ενέργειας και την τεχνολογία πληροφοριών, σε μια προσπάθεια να αντιμετωπίσει την κινεζική πρόκληση. Αλλά και ο ίδιος ο Τραμπ είχε δώσει σημαντική «ώθηση» στο πρόβλημα, κατά την πρώτη του θητεία, με μη χρηματοδοτούμενες φορολογικές περικοπές.
Η διαμάχη δεν θα τελειώσει, και το να έχεις AA+ αντί για AAA δεν είναι καταστροφή, ωστόσο οι Ηνωμένες Πολιτείες για πρώτη φορά εδώ και έναν αιώνα δεν θεωρούνται πλέον ασφαλές καταφύγιο.
«Είναι πάντως η πρώτη φορά από το 1919 και το τέλος του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου που όλα οι μεγάλοι οίκοι αξιολόγησης υποβαθμίζουν τις ΗΠΑ», τονίζουν παράγοντες της αγοράς και προσθέτουν: «Σε αντίθεση με το παρελθόν, σήμερα η απόφαση αποκτά πολύ μεγαλύτερη αξία,καθώς ακούγεται σαν κύρωση στην οικονομική πολιτική του Ντόναλντ Τραμπ. Πάρα πολύ χρέος, πάρα πολλές δαπάνες, χωρίς να διαφαίνεται καμία πραγματική πιθανότητα αντιστροφής της τάσης».
«Το σημείο καμπής»
Το «σημείο καμπής» σήμερα, όπως είπε εύστοχα στα μέσα της εβδομάδας ο Μάριο Ντράγκι στην περίφημη ομιλία του στη 18η Σύνοδο Κορυφής COTEC Europe για την καινοτομία και την ανταγωνιστικότητα, στην Κοΐμπρα της Πορτογαλίας, δεν αφορά μόνο τους δασμούς, αλλά και τη θέση των Ηνωμένων Πολιτειών στην παγκόσμια οικονομία και πολιτική. Η πλουσιότερη και ισχυρότερη χώρα καθίσταται λιγότερο αξιόπιστη από πριν, ο Νέος Κόσμος που είχε σώσει τον Παλιό από τα ερείπια, κινδυνεύει να μην είναι πλέον ένα νησί σταθερότητας προστατευμένο από δύο ωκεανούς.
Μένει να φανεί βέβαια αύριο η αντίδραση των χρηματοπιστωτικών αγορών. Το spread με τη Γερμανία -μία από τις λίγες χώρες που εξακολουθούν να διαθέτουν τα τρία Α- το οποίο είναι ήδη υψηλό (189 μονάδες βάσης), θα συνεχίσει να αυξάνεται. Η απόδοση των αμερικανικών ομολόγων, που αποτελούν το σημείο αναφοράς για το κόστος του χρήματος μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα, θα αυξηθεί.
Λέγεται ότι όχι μόνο η Κίνα, αλλά και μεγάλες ευρωπαϊκές και παγκόσμιες τράπεζες είχαν αρχίσει να απορρίπτουν ομόλογα σε δολάρια, προμηνύοντας έναν οικονομικό πόλεμο παράλληλα με τον εμπορικό πόλεμο. «Μετά και την υποβάθμιση από την Moody’s, δεν υπάρχει λόγος να φανταζόμαστε συνωμοσίες», λένε Ευρωπαίοι αναλυτές .
Συγκοινωνούντα δοχεία
Όταν τα ομόλογα δεν είναι ελκυστικά, οι μετοχές συνήθως εκμεταλλεύονται την κατάσταση. Δεν είναι ακριβώς συγκοινωνούντα δοχεία, αλλά υπάρχει μια αντίστροφη σχέση. Ωστόσο, εάν η αβεβαιότητα αυξηθεί και ο κίνδυνος ενός οικονομικού σοκ εξαπλωθεί, οι χρηματιστηριακές αγορές δεν μπορούν να το αγνοήσουν. Είναι ένα ανησυχητικό σενάριο. «Η αποδυνάμωση των Ηνωμένων Πολιτειών δεν είναι καλά νέα για κανέναν, στην πραγματικότητα ούτε καν για την Κίνα η οποία, μεταξύ άλλων (αν υπολογίσουμε και το Χονγκ Κονγκ) κατέχει περίπου ένα τρισεκατομμύριο δολάρια σε αμερικανικά ομόλογα», τονίζουν οι ίδιες πηγές.
Μόνο 10 χώρες σε όλον τον κόσμο έχουν αξιολόγηση τρία Α από όλους τους οργανισμούς: Αυστραλία, Καναδάς, Δανία, Γερμανία, Λουξεμβούργο, Νορβηγία, Ολλανδία, Σιγκαπούρη, Σουηδία και Ελβετία. Περιέργως, οι τρεις πρώτες στη λίστα είναι ακριβώς αυτες στις οποίες ο Τραμπ έχει ρίξει τα βέλη του.
«Αν αυτό συνεχιστεί, το «Πρώτα η Αμερική» θα γίνει «Τελευταία η Αμερική» και αντί για πρωτοκαθεδρία θα υπάρξει ένα κουραστικό κυνηγητό. Το Υπουργείο Οικονομικών θα πρέπει να μειώσει σημαντικά τις δαπάνες. Δεν θα υπάρχει περιθώριο για τις υποσχέσεις του Τραμπ για μειώσεις φόρων. Και η ιδέα της χρηματοδότησής του με δασμούς έχει ήδη αποδειχθεί αβάσιμη», προειδοποιούν οι αναλυτές. «Ο Τραμπ κήρυξε πόλεμο στον Άνταμ Σμιθ και έχασε», έγραψε η Wall Street Journal .
«Μυρμήγκια και ακρίδες»
Η καμπάνα του Moody’s χτυπάει όμως και στην Ευρώπη. Στην Ευρωζώνη υπάρχουν μόνο η Γερμανία, η Ολλανδία και το Λουξεμβούργο με αξιολογήσεις ΑΑΑ από όλους τους οίκους. «Αυτό σηματοδοτεί τη διαίρεση μεταξύ των χωρών-μυρμηγκιών και των χωρών-ακρίδων και δείχνει ότι στην Ευρωζώνη μόνο το Βερολίνο μπορεί να λειτουργήσει ως κινητήρια δύναμη εάν οι δημόσιες δαπάνες πρόκειται να αποτελέσουν την κινητήρια δύναμη της ανάπτυξης. Αλλά ακόμη και η γερμανική οικονομία δεν είναι σε θέση να αντισταθμίσει την αμερικανική ζήτηση», σημειώνουν παράγοντες της αγοράς.
«Η Ευρώπη συνειδητοποιεί την αδυναμία της και επομένως η Ε.Ε. πρέπει να αντιδράσει ως ενιαία οντότητα όχι ως άθροισμα χωρών», τόνισε ο Σούπερ Μάριο, στην Κοίμπρα .
Το τεστ έρχεται άλλωστε: Ο πρόεδρος Τραμπ ανακοίνωσε ότι θα στείλει επιστολές σε 150 χώρες στις οποίες θέλει να επιβάλει νέους δασμούς. «Δεν μπορούμε να τους συναντήσουμε όλους», πρόσθεσε. Θα δούμε αν ο Τραμπ, όσον αφορά την Ε.Ε., θα έχει μόνο έναν συνομιλητή ή 27 «ξωτικά», χωρίς συγκεκριμένη σειρά
Οι απόψεις που εκφράζονται στα σχόλια των άρθρων δεν απηχούν κατ’ ανάγκη τις απόψεις της ιστοσελίδας μας, το οποίο ως εκ τούτου δεν φέρει καμία ευθύνη. Για τα άρθρα που αναδημοσιεύονται εδώ με πηγή, ουδεμία ευθύνη εκ του νόμου φέρουμε καθώς απηχούν αποκλειστικά τις απόψεις των συντακτών τους και δεν δεσμεύουν καθ’ οιονδήποτε τρόπο την ιστοσελίδα.
