Τ. Αβέρωφ (Ιδρυμα Τοσίτσα): Κολυμπάμε αντίθετα με το ρεύμα του ποταμού

«Ξέρετε ποιο είναι το πρόβλημα;» ρωτάει, ανοίγοντας τη συζήτηση. «Μας ζητάτε τυριά και δεν έχουμε να σας δώσουμε. Ό,τι παράγουμε είναι ήδη δεσμευμένο. Κρατάμε σταθερή παραγωγή για σταθερή ποιότητα».

Η ψυχή του Ιδρύματος Τοσίτσα, συσταθέν το 1947 από τον Βαρώνο Μιχαήλ Τοσίτσα με σκοπό να κρατήσει ζωντανό το Μέτσοβο, δεν μετριέται σε κιλά ή σε τζίρους. Παράγει κάθε χρόνο 220 τόνους τυριού, σταθερά, ούτε παραπάνω ούτε λιγότερο, και οι πωλήσεις φτάνουν τα 5,5 εκατ. ευρώ. «Η ποσότητα του τυριού που κάνουμε ίσα-ίσα αρκεί για να καλύψουμε τη ζήτηση», λέει o Τάσος Αβέρωφ.

Αλλά ούτε οι πωλήσεις, ούτε τα κέρδη, ούτε η ανάπτυξη με τα μέτρα και σταθμά των Χρηματιστηρίων και των αγορών, ούτε φυσικά οι εξαγωγές αποτελούν αυτοσκοπό. Το τελευταίο άλλωστε δεν υπάρχει καν στο λεξιλόγιο του τυροκομείου, του Ιδρύματος και των ανθρώπων του.

Η παραγωγή προορίζεται για την εγχώρια και κυρίως για την τοπική αγορά. Άλλωστε, οι 220 τόνοι -σ.σ το 30% της οποίας πηγαίνει στην ΑΒ Βασιλόπουλος- είναι πολύ μικρή παραγωγή. Γιατί; Η απλουστευμένη απάντηση είναι ότι το Ίδρυμα μπορεί. Μπορεί να ακολουθεί αυτό το μονοπάτι, σε έναν κόσμο που ονειρεύεται unicorns, startups και εκρηκτική ανάπτυξη.

Βέβαια ο 87χρονος σήμερα Τάσος Αβέρωφ το λέει καλύτερα: «Κολυμπάμε αντίθετα με το ρεύμα του ποταμού. Κρατάμε τα μπόσικα». Και τα μπόσικα έχουν τίμημα. Όταν η αγορά αγοράζει αγελαδινό γάλα 0,50 ευρώ το λίτρο, το Ίδρυμα πληρώνει 0,75 ευρώ, το κατσικίσιο 1,10 ευρώ και το πρόβειο 1,60 ευρώ.

Το να ακούς τον Αβέρωφ είναι σαν να διαβάζεις βιβλίο με πολλά κεφάλαια. Και ο ίδιος έχει γράψει αρκετά. Από τις μνήμες του στο Κολλέγιο Αθηνών, όπου φοίτησε για εννέα μήνες: «Δυστυχισμένος, χωρίς κορίτσια, να κοιτάμε τις Αρσακειάδες από τα κάγκελα».

Στο μικτό σχολείο όπου φοίτησε αργότερα, είχε συμμαθητή τον τραπεζίτη Γιάννη Κωστόπουλο και γνώρισε την πρώτη του σύζυγο σε έναν σύντομο γάμο στα 21 του, που κράτησε μόλις ενάμιση χρόνο. Από τον δεύτερο γάμο του απέκτησε δύο παιδιά και τέσσερα εγγόνια. Μέχρι και την επαγγελματική του διαδρομή, επί 39 έτη, στην Παπαστράτος, την οποία ανέλαβε νεότατος, όταν ο θείος του, του είπε πως το μυστικό είναι να μην κάνει τρεις φορές το ίδιο λάθος.

«Εγώ είχα την τύχη να έχω μπάρμπα στην Κορώνη. Έχω κάνει τον νταή, αλλά είχα συναίσθηση και επίγνωση όταν το έκανα, με δύο τανκς και δύο τράπεζες πίσω μου. Με σώζει η επίγνωση των αδυναμιών και το να μην καμαρώνω για τα νταηλίκια που είχα τη δυνατότητα να κάνω», λέει. «Τον τελευταίο καιρό χρησιμοποιώ αυτή την άνεση που έχω, να μην έχω ανάγκη κανέναν», συμπληρώνει ο Τάσος Αβέρωφ, που από τη μητέρα του είναι Παπαστράτος και από τον πατέρα του Αβέρωφ.

Για τον Τάσο Αβέρωφ ο Ευάγγελος Αβέρωφ, ο αδελφός του πατέρα του, ήταν σαν πατέρας του. «Όταν πέθανε, έκλαιγα από τύψεις. Εκείνος δεν πρόδωσε ποτέ την τάξη του κι εγώ προσπαθώ να τιμήσω το παράδειγμά του».

Η κουβέντα πάει στον σημερινό Πρόεδρο της Δημοκρατίας, τον Κώστα Τασούλα. «Ένας άνθρωπος που εκτιμώ πάρα πολύ είναι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας. Τον εκτιμώ κυρίως γιατί στάθηκε πιστός στον Βαγγέλη Αβέρωφ, σε αντίθεση με άλλους που τον πρόδωσαν. Ένας από αυτούς ήταν και ο Αντώνης Σαμαράς. Ο Αβέρωφ τον είχε εμπιστευθεί, αλλά αποδείχθηκε λάθος. Του είχα πει μάλιστα «πρόσεχε, είναι άνθρωπος του σαλονιού, μην του έχεις τόση εμπιστοσύνη». Δυστυχώς, ο Αβέρωφ δεν έζησε να δει πώς φέρθηκε αργότερα ο Σαμαράς με τα κόμματα που ίδρυσε και με όσα έκανε στη Νέα Δημοκρατία. Θα είχε απογοητευθεί πολύ», σημειώνει.

Και συνεχίζει: «είναι πανέξυπνος, μορφωμένος, με χιούμορ. Όταν άκουσα ότι θα γίνει Πρόεδρος της Δημοκρατίας, στενοχωρήθηκα γιατί πίστευα ότι θα χάναμε τον καλύτερο πρόεδρο της Βουλής που είχαμε.» Και συμπληρώνει: «Του έλεγα μάλιστα. Ξέρεις τι αισθάνομαι για το κράτος και τις δημόσιες υπηρεσίες; Ότι οι μισοί «τρώνε» και οι άλλοι μισοί κάνουν τον Κινέζο, δηλαδή κάνουν ότι δεν βλέπουν. Και αν θες την αλήθεια, δεν είναι οι μισοί, είναι το 80% που τρώει και το 20% που κάνει τον Κινέζο».

Τα τελευταία χρόνια ο Τάσος Αβέρωφ έχει δώσει τη σκυτάλη στον 50χρονο Γιώργο Τσομπίκο, ο οποίος συμπορεύεται με το Ίδρυμα από τα 15 του χρόνια. Ο Μετσοβίτης Τσομπίκος, ο παππούς του οποίου ήταν τσοπάνης και είχε το μεγαλύτερο μαντρί του Μετσόβου, σπούδασε στο Ανταόλια και μετά στο εξωτερικό με υποτροφία του Ιδρύματος. Όπως λέει, το τυροκομείο απορροφά σχεδόν όλο το γάλα των τοπικών παραγωγών, η δυναμικότητα των οποίων έχει μειωθεί δραματικά τα τελευταία χρόνια, και στόχος είναι η στήριξη και η δημιουργία νέων.

Σχετικά άρθρα:

Ψήφος εμπιστοσύνης στην ελληνική οικονομία από τον πρόεδρο του Eurogroup ΕΤΑΔ: Νέος Πρόεδρος ο Δημήτρης Πολίτης και νέα μέλη ΔΣ στο Διοικητικό Συμβούλιο της Εταιρείας – FinanceNews.gr Ρωσία: Διαψεύδει παραβίαση του εσθονικού εναέριου χώρου εν μέσω έντασης στη Βαλτική – FinanceNews.gr Gov.gr, ΜΙΤΟΣ και ψηφιακό ευρώ: Τα ελληνικά «όπλα» που παρουσίασε ο Πιερρακάκης στο ECOFIN – FinanceNews.gr