Χρυσός: Γιατί το άλλοτε «ασφαλές καταφύγιο» χάνει τη δύναμή της εν μέσω γεωπολιτικής και χρηματοοικονομικής κρίσης

Η συμβατική επενδυτική λογική θεωρεί τον χρυσό ένα «καταφύγιο ασφαλείας», αλλά…
Σε ιστορικό υψηλό έφτασε η τιμή του χρυσού τον Απρίλιο 2025 και παραμένει κοντά σε αυτή την αξία.
Η συμβατική επενδυτική λογική θεωρεί τον χρυσό ένα «καταφύγιο ασφαλείας» – ένα στοιχείο ενεργητικού στο οποίο καταφεύγουν οι επενδυτές σε περιόδους κρίσεων, εγκαταλείποντας πιο επικίνδυνα assets, όπως οι μετοχές.
Ωστόσο, τον Αύγουστο, ο δείκτης μετοχών S&P 500 κατέγραψε επίσης ιστορικό υψηλό και, όπως ο χρυσός, παραμένει κοντά σε αυτή την τιμή.
Ιστορικά, όσοι παρακολουθούσαν αυτές τις αγορές θα περίμεναν ότι οι τιμές του χρυσού και των μετοχών θα κινούνταν σε αντίθετες κατευθύνσεις.
Αυτό συνήθως παρείχε το λεγόμενο «hedging» του χρυσού – αντισταθμίζοντας ζημίες (και κέρδη) από τις μετοχές.
Ωστόσο, ενώ ο «ασφαλής» χρυσός και οι «επικίνδυνες» μετοχές ανεβαίνουν ταυτόχρονα, η αξία του χρυσού ως ασφαλούς επένδυσης σε περιόδους αναταραχής ενδέχεται να μειωθεί.
Η ιστορική εξέταση της τιμής του χρυσού δείχνει ότι αυξήθηκε ως αντίδραση στις πετρελαϊκές κρίσεις της δεκαετίας του 1970, καθώς η παγκόσμια οικονομία βυθιζόταν σε ύφεση.
Υποχώρησε στα τέλη της δεκαετίας του 1990 καθώς οι χρηματιστηριακές αγορές άνθιζαν και η παγκόσμια οικονομία ανέκαμψε μετά το 2009.
Από εκείνο το σημείο και μετά, η πορεία του χρυσού έχει δείξει σημαντικές ομοιότητες με τις μετοχές.
Νέα έρευνα εξέτασε διάφορους λόγους για τους οποίους αυτές οι παραδοσιακά αντίθετες δυνάμεις έχουν συγκλίνει – μειώνοντας την ισχύ του «καταφυγίου ασφαλείας» του χρυσού.
Προς το παρόν, η παγκόσμια οικονομία αναδύεται από μια περίοδο υψηλού πληθωρισμού και υψηλών επιτοκίων.
Οι κεντρικές τράπεζες μειώνουν τα επιτόκια (με περαιτέρω μειώσεις να αναμένονται), κάτι που θα ενθαρρύνει την κατανάλωση των νοικοκυριών και τις επιχειρηματικές επενδύσεις.
Τα στοιχεία για την οικονομική ανάπτυξη κινούνται γενικά ανοδικά, όπως και τα εταιρικά κέρδη.
Υπάρχει επίσης θετικό κλίμα στις οικονομίες όσον αφορά τη δυναμική της τεχνητής νοημοσύνης και τον ρόλο της στην ανάπτυξη και την παραγωγικότητα.
Μαζί, αυτοί οι παράγοντες εξηγούν την άνοδο των χρηματιστηρίων.
Ωστόσο, οι γεωπολιτικοί κίνδυνοι, ιδιαίτερα η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και οι εντάσεις στη Μέση Ανατολή (συγκεκριμένα το Ιράν και οι επιθέσεις των Houthis στην Ερυθρά Θάλασσα), προκαλούν ανησυχία για τις μετοχές και την ευρύτερη οικονομία.
Και οι δύο παράγοντες μπορούν να έχουν σημαντικές επιπτώσεις σε βασικά διεθνή εμπορεύματα (όπως οι τιμές πετρελαίου και τροφίμων).
Υπάρχει επίσης κίνδυνος από τις εμπορικές πολιτικές του Προέδρου των ΗΠΑ, Donald Trump.
Αυτό ισχύει ιδιαίτερα λόγω της απρόβλεπτης φύσης του, με δασμούς που αυξάνονται, αναστέλλονται και επανέρχονται σε διαφορετικά επίπεδα από αυτά που είχαν ανακοινωθεί προηγουμένως.
Τόσο οι παραπάνω εχθροπραξίες όσο και οι εμπορικές πολιτικές του Trump δημιουργούν ρίσκο και αβεβαιότητα στην παγκόσμια οικονομία.
Αυτό εξηγεί γιατί οι επενδυτές μπορεί να στρέφονται στον χρυσό – καθιστώντας τον πιο πολύτιμο.
Ωστόσο, αυτό δεν εξηγεί πλήρως γιατί η ζήτηση για τον χρυσό είναι τόσο υψηλή και η τιμή του βρίσκεται κοντά στο ιστορικό υψηλό. Για να κατανοήσουμε πλήρως την κατάσταση, πρέπει να εξετάσουμε λίγο πιο πίσω.
Αυξανόμενη ζήτηση
Μετά την κατάρρευση των dotcom στις αρχές της δεκαετίας του 2000, τα εμπορεύματα όπως ο χρυσός άρχισαν να αντιμετωπίζονται (και να διαπραγματεύονται) όπως άλλα χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία.
Κεντρικό ρόλο σε αυτό έπαιξε η ανάπτυξη των συναλλαγών μέσω ETF (Exchange-Traded Funds), με το πρώτο ETF χρυσού να λανσάρεται το 2004.
Αυτά επιτρέπουν στους επενδυτές ουσιαστικά να αγοράσουν μετοχές χρυσού.
Από τότε, ο αριθμός των ETF χρυσού έχει αυξηθεί δραματικά, ειδικά μετά την παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση.
Πλέον ο χρυσός μπορεί να διαπραγματεύεται όπως οποιοδήποτε άλλο περιουσιακό στοιχείο και να αποτελέσει βασικό στοιχείο ενός επενδυτικού χαρτοφυλακίου.
Η ζήτηση για αυτά τα κεφάλαια έχει εκτοξευτεί πρόσφατα.
Επιπλέον, η θέση του δολαρίου ΗΠΑ ως παγκόσμιου νομίσματος βρίσκεται υπό αμφισβήτηση.
Επί του παρόντος, λειτουργεί ως νόμισμα αποθεματικού για τις κεντρικές τράπεζες και ως μέσο για το διεθνές εμπόριο και τις πληρωμές, συμπεριλαμβανομένων των σημαντικών εμπορευμάτων.
Ωστόσο, ορισμένες χώρες αμφισβητούν όλο και περισσότερο αυτή την κατάσταση, εξετάζοντας το ενδεχόμενο να διαπραγματεύονται εμπορεύματα όπως το πετρέλαιο στα δικά τους νομίσματα.
Η πολιτική αβεβαιότητα που προκαλεί ο Trump εντείνει ακόμη περισσότερο αυτές τις συζητήσεις.
Ως εκ τούτου, οι αμφιβολίες για τη θέση του δολαρίου έχουν οδηγήσει τις κεντρικές τράπεζες να αγοράζουν περισσότερο χρυσό ως εναλλακτικό αποθεματικό περιουσιακό στοιχείο.
Από το τέλος της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης το 2009, και ιδιαίτερα την τελευταία δεκαετία, ο χρυσός ακολουθεί γενικά την ίδια πορεία με τις μετοχές.
Παρόλο που θα υπάρχουν πάντα αποκλίσεις, αυτό πρακτικά σημαίνει το τέλος του χρυσού ως ασφαλές καταφύγιο ενάντια στις πτώσεις των τιμών των μετοχών.
Ο χρυσός είναι πλέον σταθερά θεμελιωμένος ως ένα ακόμη επενδυτικό περιουσιακό στοιχείο, μαζί με μετοχές, ομόλογα και άλλα εμπορεύματα.
Αυτό σημαίνει ότι σήμερα ο ρόλος του στην επένδυση είναι η ένταξή του σε ένα διαφοροποιημένο χαρτοφυλάκιο και όχι η λειτουργία του ως αντιστάθμιση κινδύνου.
Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει ότι ο χρυσός έχει χάσει την ελκυστικότητά του.
Η περιορισμένη του προσφορά και η ζήτησή του για κοσμήματα και βιομηχανική χρήση αποτελούν σπάνια και πολύτιμα χαρακτηριστικά.
Και με την εγγενή αξία του αναγνωρισμένη σε όλο τον κόσμο, ο χρυσός πιθανότατα θα συνεχίσει να απολαμβάνει ζήτηση.
www.bankingnews.gr
Οι απόψεις που εκφράζονται στα σχόλια των άρθρων δεν απηχούν κατ’ ανάγκη τις απόψεις της ιστοσελίδας μας, το οποίο ως εκ τούτου δεν φέρει καμία ευθύνη. Για τα άρθρα που αναδημοσιεύονται εδώ με πηγή, ουδεμία ευθύνη εκ του νόμου φέρουμε καθώς απηχούν αποκλειστικά τις απόψεις των συντακτών τους και δεν δεσμεύουν καθ’ οιονδήποτε τρόπο την ιστοσελίδα.