Γέμισαν οι φυλακές της Ιταλίας – Δεκάδες αυτοκτονίες κρατουμένων και σεξουαλικές επιθέσεις – Η «σκληρή» γραμμή της Meloni

Αντιμέτωπη με μια τεράστια κρίση στο σωφρονιστικό της σύστημα, βρίσκεται η Ιταλία, καθώς οι φυλακές της χώρας είναι ασφυκτικά γεμάτες. Οι καταγγελίες για σεξουαλικές επιθέσεις είναι δεκάδες, όπως και οι αυτοκτονίες κρατουμένων.
Παρά τη σκληρή κριτική και τις αντιδράσεις, η Ιταλίδα πρωθυπουργός, Giorgia Meloni, όχι μόνο επιμένει στη σκληρή γραμμή αλλά προωθεί νόμους που προβλέπουν αυστηρότερες ποινές και περιορίζουν τις ποινές πλην της φυλάκισης.

Δεκάδες αυτοκτονίες

Στις 9 Ιουνίου, σωφρονιστικοί υπάλληλοι στο Cagliari της Σαρδηνίας ανακάλυψαν έναν 56χρονο κρατούμενο απαγχονισμένο στο κελί του. Ήταν η 33η αυτοκτονία σε ιταλική φυλακή φέτος. Ο Ιταλός πρόεδρος, Sergio Mattarella, προέτρεψε αυτή την εβδομάδα την κυβέρνηση να ανταποκριθεί στον «δραματικό» αριθμό αυτοκτονιών πίσω από τα κάγκελα, χαρακτηρίζοντάς το «πραγματική κοινωνική έκτακτη ανάγκη».
Αντιμετωπίζοντας υπερπληθυσμό και ανεπαρκή ψυχιατρική περίθαλψη, το σωφρονιστικό σύστημα βρίσκεται υπό πίεση. Όμως, αντί να προσφέρει ανακούφιση, ή ακόμα και αμνηστίες και χάρες όπως οι προκάτοχοί της, η Meloni πιέζει ακόμα περισσότερο.
Στις αρχές Ιουνίου, η δεξιά κυβέρνηση της Ιταλίας ψήφισε ένα σαρωτικό διάταγμα ασφαλείας που παρατείνει τις ποινές φυλάκισης, προσθέτει 14 νέα αδικήματα και περιορίζει τις εναλλακτικές λύσεις αντί της φυλάκισης — στέλνοντας περισσότερους ανθρώπους σε ένα σύστημα που βρίσκεται ήδη σε κρίση. Το πιο αμφιλεγόμενο είναι ότι ο νόμος στοχεύει επίσης τις διαμαρτυρίας, όπως οδοφράγματα και καταλήψεις, σφίγγοντας τον έλεγχο του κράτους. Η Meloni περιέγραψε τον νέο νόμο ως ένα βήμα προς τη δημόσια ασφάλεια που θα προστατέψει τους πιο ευάλωτους ανθρώπους στην κοινωνία. «Ενεργούμε με αποφασιστικότητα κατά των παράνομων καταλήψεων, επιταχύνοντας τις εξώσεις και προστατεύοντας οικογένειες, ηλικιωμένους και έντιμους ιδιοκτήτες ακινήτων», είπε.
Όμως οι επικριτές το βλέπουν ως πολιτική καταστολή με καταστροφικές συνέπειες. «Είναι μια επικίνδυνη ψευδαίσθηση να πιστεύουμε ότι περισσότερες τιμωρίες και περισσότερος χρόνος φυλάκισης οδηγούν σε μεγαλύτερη ασφάλεια», δήλωσε ο Vittorio Manes, καθηγητής ποινικού δικαίου στο Πανεπιστήμιο της Bologna.
Ο Sergio Rastrelli, γερουσιαστής από το κόμμα της Meloni, Brothers of Italy, απέρριψε τους φόβους ότι το νέο διάταγμα θα στείλει περισσότερους ανθρώπους στη φυλακή. «Δεν είναι αλήθεια ότι οι νέοι τύποι εγκλημάτων αυξάνουν τον πληθυσμό των φυλακών. Αντίθετα, θέτει σαφή όρια ώστε όσοι σκοπεύουν να παραβιάσουν το νόμο να καταλάβουν ότι θα λογοδοτήσουν», είπε.

Γεμάτες οι φυλακές της Ιταλίας

«Μέχρι τον Απρίλιο, οι ιταλικές φυλακές φιλοξενούσαν περισσότερα από 62.000 άτομα σε εγκαταστάσεις που είχαν κατασκευαστεί για μόλις 51.000, σύμφωνα με έκθεση της Antigone, μιας ΜΚΟ που παρακολουθεί τις συνθήκες των φυλακών. Με ποσοστό υπερπληθυσμού 119% το 2023 -από τα υψηλότερα στην ΕΕ- χρόνιες ελλείψεις προσωπικού, ανεπαρκείς υποδομές και υποχρηματοδοτούμενες υπηρεσίες, το σύστημα καταρρέει» επισημαίνεται σε σχετικό δημοσίευμα του Politico.
Η πίεση μετατρέπεται επίσης σε αναταραχή. Στις 4 Ιουνίου, έως και 200 κρατούμενοι στη φυλακή Marassi της Γένοβας οργάνωσαν εξέγερση ως απάντηση σε φερόμενη σεξουαλική επίθεση σε συγκρατούμενο. Οι κρατούμενοι κατέλαβαν μέρη της φυλακής, ανέβηκαν σε φράχτες και στέγες και προκάλεσαν ζημιές σε πολλά κελιά. Δύο σωφρονιστικοί υπάλληλοι τραυματίστηκαν, και η αναταραχή κατεστάλη μόνο μετά την επέμβαση της αστυνομίας. Ήταν την ίδια ημέρα που η Γερουσία ενέκρινε την τελική έκδοση του διατάγματος ασφαλείας της Meloni.
Το διάταγμα, το οποίο έχει γίνει πλέον νόμος, εισάγει επίσης τις εξεγέρσεις στις φυλακές ως νέο ποινικό αδίκημα. Οι επικριτές υποστηρίζουν ότι το μέτρο θα μπορούσε να καταστείλει τη δυνατότητα υποβολής δικαιολογημένων παραπόνων για κακοποίηση ή παραμέληση με τη μορφή οργανωμένων διαμαρτυριών στις φυλακές. «Υπάρχουν πολλά παραδείγματα όπου οι διαμαρτυρίες των κρατουμένων έλαβαν σταδιακά την προσοχή των τοπικών αρχών και οδήγησαν σε θετικές αλλαγές», δήλωσε ο Alessio Scandurra, συγγραφέας της έκθεσης της Antigone. «Μια φυλακή είναι μια κοινότητα που δεν είναι αυτόνομη αλλά απαιτεί εξωτερική βοήθεια… Η “κατάργηση” των διαμαρτυριών κινδυνεύει να κάνει τις φυλακές ακόμα φτωχότερες και λιγότερο ικανές να ανταποκριθούν στις αυξανόμενες ανάγκες».

Αυξάνονται οι αυτοκτονίες

Σύμφωνα με την ίδια έκθεση, οι αυτοκτονίες αυξάνονται, ξεπερνώντας τις 33 το α’ εξάμηνο του 2025. Το 2024 καταγράφηκαν περίπου 91 αυτοκτονίες μεταξύ κρατουμένων — ρεκόρ, ξεπερνώντας την κορύφωση του 2022.
«Συμβαίνουν κυρίως σε πτέρυγες απομόνωσης, σε χώρους όπου υπάρχουν λιγότερες δραστηριότητες, λιγότερη αλληλεπίδραση, λιγότερη ανθρώπινη επαφή», είπε ο Scandurra. «Γι’ αυτό αυτή η τάση προς αυξημένο εγκλεισμό είναι επικίνδυνη. Τα δεδομένα δείχνουν σαφώς ότι όπου υπάρχει μεγαλύτερη διαφάνεια, η συχνότητα τέτοιων πράξεων είναι χαμηλότερη».

Το φάντασμα του Torreggiani

Η Ιταλία έχει αντιμετωπίσει αυτό το ξεκαθάρισμα και στο παρελθόν.
Το 2013, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων εξέδωσε την απόφαση Torreggiani, η οποία καταδίκασε την Ιταλία για συστηματικές παραβιάσεις της απαγόρευσης απάνθρωπης και εξευτελιστικής μεταχείρισης. Η υπόθεση αφορούσε επτά κρατούμενους που κρατούνταν σε κελιά με λιγότερο από 3 τετραγωνικά μέτρα ανά άτομο, ένα όριο που το Δικαστήριο θεωρεί απάνθρωπο.
Η απόφαση ανάγκασε την Ιταλία να βελτιώσει τις συνθήκες και να μειώσει τον υπερπληθυσμό επεκτείνοντας τις εναλλακτικές λύσεις αντί της φυλάκισης. «Όλοι εκπλαγήκαμε από τις αντιδράσεις μετά την απόφαση Torreggiani. Ήταν σαν, ξαφνικά, όλοι να ήξεραν τι να κάνουν», είπε ο Scandurra.
Για ένα διάστημα, η μεταρρύθμιση εφαρμόστηκε. Ο πληθυσμός των φυλακών μειώθηκε, και η Ιταλία εισήγαγε καθεστώτα ανοιχτών κελιών, επιτρέποντας στους κρατούμενους να κινούνται πιο ελεύθερα. Ωστόσο, αυτή η διαδικασία μεταρρύθμισης κινδυνεύει τώρα. Η κυβέρνηση της Meloni έχει αυστηροποιήσει τις ποινές και έχει αποκλείσει ρητά εργαλεία όπως οι μειώσεις ποινών ή οι συλλογικές χάρες, μέτρα που χρησιμοποιήθηκαν επίσης από τον αείμνηστο Πρωθυπουργό και ηγέτη της Forza Italia, Silvio Berlusconi.
«Οι αμνηστίες και οι χάρες δεν ευθυγραμμίζονται με το όραμα της κυβέρνησης για ένα σύγχρονο κράτος», δήλωσε ο Rastrelli, υποστηρίζοντας ότι τέτοια μέτρα προσφέρουν μόνο βραχυπρόθεσμη ανακούφιση χωρίς να αντιμετωπίζουν βαθύτερα συστημικά ζητήματα. «Διαβρώνουν τη βεβαιότητα της τιμωρίας, η οποία υπονομεύει την αίσθηση της νομικής ασφάλειας των πολιτών. Επιπλέον, αποδυναμώνουν την εξουσία του κράτους, μειώνοντάς το σε ένα σύστημα που υποχωρεί σε συμβιβασμούς σε περιόδους δυσκολίας».
Ο Scandurra παρατήρησε ότι η κυβέρνηση της Meloni έχει υιοθετήσει μια προσέγγιση που διαφέρει από αυτή των προκατόχων της στην αντιμετώπιση της έκτακτης ανάγκης των φυλακών. «Ήταν πάντα αρκετά ανθεκτική, ακόμα και κατά τη διάρκεια θεσμικών επισκέψεων στις φυλακές», είπε.  «Παραδοσιακά, υπήρχε προσοχή όχι μόνο στις συνθήκες του προσωπικού αλλά και σε αυτές των κρατουμένων. Τώρα, οι επισκεπτόμενοι αξιωματούχοι συχνά αποφεύγουν να μιλήσουν με το προσωπικό ή ακόμα και να εισέλθουν στις πτέρυγες κράτησης».
Πέρυσι, η κυβέρνηση της Meloni εξέδωσε ένα Διάταγμα για τις Φυλακές δεσμευόμενη να διευκολύνει τον υπερπληθυσμό των φυλακών προσλαμβάνοντας περισσότερους φρουρούς και χτίζοντας νέες εγκαταστάσεις, συμπεριλαμβανομένου του διορισμού ενός λεγόμενου Έκτακτου Επιτρόπου για την Κατασκευή Σωφρονιστικών Καταστημάτων για την επίβλεψη νέων έργων και ανακαινίσεων. Αλλά οι επικριτές λένε ότι αυτές οι υποσχέσεις δεν αντιμετωπίζουν την επείγουσα ανάγκη της κατάστασης.
«Όταν αντιμετωπίζουμε μια κρίση σαν αυτή, το να μιλάμε για την κατασκευή νέων φυλακών σημαίνει να προσφέρουμε λύσεις που δεν βοηθούν τους σημερινούς κρατούμενους», είπε ο Scandurra. «Ωθεί το πρόβλημα στο μέλλον — και αυτό είναι βαθιά αποθαρρυντικό».
Ο Manes χαρακτήρισε την προσέγγιση της κυβέρνησης στην έκτακτη ανάγκη «ένα είδος εκλογικού μάρκετινγκ», προσθέτοντας ότι «τα προβλήματα δεν θα λυθούν με την κατασκευή φυλακών, όπως ακριβώς ο Covid δεν νικήθηκε με την κατασκευή νοσοκομείων».
Ο Rastrelli, ο οποίος διετέλεσε επίσης εισηγητής για το Διάταγμα των Φυλακών, το υπερασπίστηκε εξηγώντας ότι η προσέγγιση της κυβέρνησης στον υπερπληθυσμό των φυλακών ήταν δομική και όχι μια βιαστική αντιμετώπιση έκτακτης ανάγκης. «Όλες οι προηγούμενες προσπάθειες στην Ιταλία απέτυχαν επειδή βασίστηκαν σε προσωρινές τακτικές “αποσυμφόρησης φυλακών” που μόνο καθυστερούν τα επαναλαμβανόμενα προβλήματα», εξήγησε. «Στόχος μας είναι να εφαρμόσουμε διαρθρωτικά μέτρα διαθέτοντας οικονομικούς πόρους για την εκπαίδευση της αστυνομίας των φυλακών, τη βελτίωση των υποδομών, και την ανάλυση του πληθυσμού των φυλακών».
Ο πραγματικός μοχλός του υπερπληθυσμού, πρόσθεσε ο Scandurra, είναι οι υποτροπιάζοντες παραβάτες. «Αν οι άνθρωποι σταματούσαν να επιστρέφουν δύο, τρεις, τέσσερις φορές, η κρίση θα εξαφανιζόταν. Η φυλακή πρέπει να είναι ένας τόπος επανένταξης στην κοινωνία, όχι μόνο τιμωρίας». «Το ποινικό δίκαιο διαχειρίζεται την αποτυχία της κοινωνίας. Δεν χτίζει πολιτική συνύπαρξη», συνέχισε. «Γνωρίζουμε ήδη ποιες είναι οι λύσεις. Βρίσκονται ήδη στα συρτάρια των υπουργών. Αυτό που λείπει είναι η πολιτική βούληση».

www.bankingnews.gr

Source link

Σχετικά άρθρα:

Στο κόκκινο οι ευρωαγορές, βουτιά για τις αυτοκινητοβιομηχανίες Μικτά πρόσημα στις ασιατικές αγορές Η Αρκούδα βγαίνει στην… έρημο – Με νέο κίτρινο καμουφλάζ το ρωσικό μαχητικό Su-34 – Προμηνύει εξελίξεις στη Μεσόγειο Πόσο θα έκανε ένα iPhone που θα παραγόταν στις ΗΠΑ – Το δίλημμα του Tim Cook και η παραγωγή στην Ινδία