ΕΕ αναστέλλει την πρόσβαση του Ισραήλ στο Horizon: Οργισμένη απάντηση από Τελ Αβίβ – FinanceNews.gr
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προτείνει την αναστολή χρηματοδότησης ισραηλινών start-ups λόγω της κρίσης στη Γάζα – Οξύνεται η ένταση με το Τελ Αβίβ
Σε μια κίνηση με ισχυρό συμβολισμό και γεωπολιτική βαρύτητα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε την μερική αναστολή της συμμετοχής του Ισραήλ στο πρόγραμμα Horizon Europe, το μεγαλύτερο χρηματοδοτικό εργαλείο έρευνας και καινοτομίας της ΕΕ. Η απόφαση, η οποία συνδέεται άμεσα με την ανθρωπιστική κρίση στη Λωρίδα της Γάζας, αναμένεται να συζητηθεί επίσημα στο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων.
Η πρωτοβουλία αφορά στοχευμένα τις νεοφυείς ισραηλινές επιχειρήσεις υψηλής τεχνολογίας, κυρίως εκείνες που δραστηριοποιούνται στην κυβερνοασφάλεια, την τεχνητή νοημοσύνη και τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη (drones) — τεχνολογίες με δυνητική διττή χρήση, δηλαδή τόσο πολιτική όσο και στρατιωτική.
Τι οδήγησε στην απόφαση – Παραβίαση ρήτρας για τα ανθρώπινα δικαιώματα
Σύμφωνα με εμπιστευτική έκθεση της Επιτροπής, που παρουσιάστηκε στα κράτη-μέλη στα τέλη Ιουνίου, το Ισραήλ φέρεται να παραβιάζει τη ρήτρα ανθρωπίνων δικαιωμάτων της Συμφωνίας Σύνδεσης ΕΕ–Ισραήλ, η οποία αποτελεί θεμέλιο της συμμετοχής του σε ευρωπαϊκά προγράμματα. Η έκθεση επισημαίνει ότι, παρά τις «ανθρωπιστικές παύσεις» που έχει εξαγγείλει το Ισραήλ στις επιχειρήσεις στη Γάζα, η κατάσταση παραμένει δραματική.
Η απόφαση χαρακτηρίζεται από την Επιτροπή ως «αναστρέψιμη» και «συγκεκριμένη», και δεν αφορά την πλήρη αποπομπή του Ισραήλ από το Horizon, αλλά τον περιορισμό της συμμετοχής του σε κρίσιμες τεχνολογικές κατηγορίες του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Καινοτομίας (EIC Accelerator).
Διαίρεση στους κόλπους της ΕΕ – Πολιτική σύγκρουση σε διπλωματικό επίπεδο
Η πρωτοβουλία της Επιτροπής φέρνει στην επιφάνεια τις σοβαρές ενδοευρωπαϊκές διαφωνίες ως προς την πολιτική απέναντι στο Ισραήλ. Ορισμένα κράτη-μέλη, όπως η Γερμανία και η Ολλανδία, διατηρούν σταθερή γραμμή στήριξης του Τελ Αβίβ, υπογραμμίζοντας το «δικαίωμα στην αυτοάμυνα» έναντι της επίθεσης της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου 2023.
Αντιθέτως, χώρες όπως η Ισπανία, η Ιρλανδία και η Μάλτα έχουν υιοθετήσει πιο επικριτική στάση, μιλώντας ακόμη και για εγκλήματα κατά αμάχων ή «γενοκτονία» στη Γάζα. Το Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων, όπου θα κριθεί η τελική έγκριση της πρότασης, καλείται να ισορροπήσει ανάμεσα σε ηθικές πιέσεις, πολιτικές ευθύνες και νομικές δεσμεύσεις.
Αντίδραση Ισραήλ: «Εσφαλμένη, αδικαιολόγητη και πολιτικά μεροληπτική»
Η απάντηση του ισραηλινού Υπουργείου Εξωτερικών υπήρξε άμεση και έντονη. Σε επίσημη ανακοίνωση στην πλατφόρμα Χ (πρώην Twitter), η ισραηλινή διπλωματία χαρακτήρισε τη σύσταση της Επιτροπής ως «εσφαλμένη, λυπηρή και αδικαιολόγητη», ενώ εξέφρασε την ελπίδα ότι δεν θα υιοθετηθεί από το Συμβούλιο.
Το Ισραήλ υπενθύμισε ότι συμμετέχει στα ευρωπαϊκά ερευνητικά προγράμματα από το 1996, με χιλιάδες κοινά έργα στο ενεργητικό του, και υπογράμμισε την ιστορική σημασία της επιστημονικής συνεργασίας του με την Ευρώπη.
Επιπλέον διαστάσεις: Υποσιτισμός στη Γάζα και κατηγορίες κατά Χαμάς
Η πρόταση της Κομισιόν έρχεται στον απόηχο νέας δραματικής προειδοποίησης από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ), σύμφωνα με την οποία τα ποσοστά υποσιτισμού στη Γάζα έχουν εκτοξευθεί, με «κορύφωση των θανάτων τον Ιούλιο». Παράλληλα, το Ισραήλ κατηγορεί τη Χαμάς ότι λεηλατεί την ανθρωπιστική βοήθεια και τις ΜΚΟ ότι δεν διασφαλίζουν σωστή διανομή των προμηθειών.
Το ισραηλινό μπλόκο στα σύνορα παραμένει κρίσιμο σημείο έντασης, με την ΕΕ να επιδιώκει μεγαλύτερη πρόσβαση των διεθνών οργανώσεων στη Λωρίδα της Γάζας.
Η απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να εισηγηθεί την αναστολή της πρόσβασης του Ισραήλ σε τμήμα του Horizon Europe σηματοδοτεί μια νέα, πιο αποφασιστική στάση της ΕΕ, επιχειρώντας να συνδέσει την τεχνολογική συνεργασία με τις αρχές του διεθνούς δικαίου και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Ωστόσο, η διχασμένη στάση των κρατών-μελών και οι ισχυρές γεωπολιτικές αντιστάσεις εντός και εκτός ΕΕ καθιστούν αβέβαιη την τελική έκβαση. Το αποτέλεσμα της ψηφοφορίας στο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων θα αποτελέσει βαρόμετρο για την ευρωπαϊκή συνέπεια μεταξύ λόγων και πράξεων, σε μια περίοδο όπου το διεθνές κύρος της ΕΕ δοκιμάζεται.
Οι απόψεις που εκφράζονται στα σχόλια των άρθρων δεν απηχούν κατ’ ανάγκη τις απόψεις της ιστοσελίδας μας, το οποίο ως εκ τούτου δεν φέρει καμία ευθύνη. Για τα άρθρα που αναδημοσιεύονται εδώ με πηγή, ουδεμία ευθύνη εκ του νόμου φέρουμε καθώς απηχούν αποκλειστικά τις απόψεις των συντακτών τους και δεν δεσμεύουν καθ’ οιονδήποτε τρόπο την ιστοσελίδα.
