Η κρυφή απειλή της ζέστης στους χώρους εργασίας: Σοκάρουν τα νέα επιστημονικά στοιχεία – FinanceNews.gr

Νέα επιστημονικά στοιχεία αποκαλύπτουν πως η ζέστη αυξάνει τα θανατηφόρα εργατικά ατυχήματα στην Ελλάδα. Πώς συνδέεται η θερμική καταπόνηση με τον κίνδυνο
Ένα αθέατο αλλά ιδιαίτερα επικίνδυνο φαινόμενο αποκαλύπτεται από την πρόσφατη ανάλυση που εκπόνησε το Εργαστήριο Περιβαλλοντικής Φυσιολογίας FAME Lab του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, σε συνεργασία με την Ομοσπονδία Συλλόγων Εργαζομένων Τεχνικών Επιχειρήσεων Ελλάδος (ΟΣΕΤΕΕ). Τα ευρήματα είναι αποκαλυπτικά: η αύξηση της θερμοκρασίας συνδέεται ευθέως με την αύξηση των θανατηφόρων εργατικών ατυχημάτων στη χώρα μας.
Ο καθηγητής Φυσιολογίας Δρ Ανδρέας Φλουρής, επικεφαλής της μελέτης, ανατρέπει τον διαδεδομένο μύθο ότι «ο Έλληνας αντέχει τη ζέστη». Αντιθέτως, όπως επισημαίνει, η Ελλάδα εμφανίζει ιδιαίτερα υψηλή ευαλωτότητα στην εργασιακή θερμική καταπόνηση, κάτι που -αν δεν αντιμετωπιστεί άμεσα- θα επιδεινωθεί λόγω της κλιματικής αλλαγής.
Τα στοιχεία που σοκάρουν
Η ανάλυση βασίστηκε σε δεδομένα της ΟΣΕΤΕΕ για τα έτη 2023–2024 και δείχνει πως η θερμική καταπόνηση δεν είναι θεωρητικός κίνδυνος, αλλά μετρήσιμος παράγοντας θνησιμότητας. Το καλοκαίρι καταγράφεται το 33% των θανατηφόρων ατυχημάτων, με τον Ιούλιο να είναι ο πιο θανατηφόρος μήνας (14%), σχεδόν τετραπλάσια περιστατικά από τον Ιανουάριο.
Η αξιολόγηση έγινε βάσει του σύνθετου δείκτη ΘΥΒΜΑΣ (Θερμοκρασία Υγρού Βολβού και Μαύρου Σφαιριδίου), που μετρά όχι μόνο τη θερμοκρασία, αλλά και την υγρασία, τον ήλιο και τον άνεμο. Τα αποτελέσματα είναι δραματικά:
-
Σε συνθήκες δροσιάς (ΘΥΒΜΑΣ έως 21°C): ~16 θάνατοι/μήνα.
-
Σε μέτρια ζέστη (22–27°C): ~20 θάνατοι/μήνα.
-
Σε υψηλό θερμικό στρες (28+°C): κάθε +1°C συνδέεται με 12% αύξηση στα θανατηφόρα ατυχήματα.
Ο μηχανισμός κινδύνου: Όταν εξαντλείται σώμα και εξοπλισμός
Η φυσιολογική εξήγηση πίσω από την αύξηση των ατυχημάτων είναι συνδυαστική. Όπως εξηγεί ο ερευνητής Δρ Κωνσταντίνος Μάντζιος: αφυδάτωση, πίεση στο καρδιοαναπνευστικό, ελάττωση μυϊκής ισχύος και γνωστικής οξύτητας συνθέτουν ένα εκρηκτικό μείγμα. Σε επαγγελματικούς χώρους όπως εργοτάξια, αποθήκες και μεταφορές, ακόμη και τα μηχανήματα υπολειτουργούν λόγω ζέστης – αυξάνοντας το ρίσκο δυστυχήματος.
Η επιβάρυνση δεν περιορίζεται στις «ακραίες» θερμοκρασίες. Σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση του Διεθνούς Οργανισμού Εργασίας (ILO), το 90% της έκθεσης των εργαζομένων στη θερμική καταπόνηση συμβαίνει εκτός καυσώνων, καθιστώντας ανεπαρκή τα μέτρα που λαμβάνονται μόνο σε έκτακτες περιστάσεις.
Το κόστος της αδράνειας – Η αξία της πρόληψης
Ο πρόεδρος της ΟΣΕΤΕΕ, Δρ Ανδρέας Στοϊμενίδης, επισημαίνει πως το ανθρώπινο κόστος δεν μπορεί να αποτιμηθεί, όμως το οικονομικό βάρος κάθε θανατηφόρου ατυχήματος ξεπερνά κατά πολύ το κόστος προληπτικών μέτρων, όπως σκιερά σημεία, ανεμιστήρες και ενδιάμεσα διαλείμματα.
Όπως υποστηρίζει ο Δρ Φλουρής, οι αναλύσεις του ILO καταλήγουν πως για κάθε 1 ευρώ που δαπανάται στην πρόληψη της θερμικής καταπόνησης, προκύπτει απόδοση 1,2 έως 1,4 ευρώ σε παραγωγικότητα, χωρίς να υπολογίζονται οι αποφυγές δυστυχημάτων και οι σχετικές αποζημιώσεις.
Τι ζητούν οι ειδικοί – Εθνικό σχέδιο προστασίας από θερμική καταπόνηση
Οι ερευνητές απευθύνουν σαφή προειδοποίηση: χωρίς θεσμοθετημένα και καθολικά μέτρα προστασίας, η Ελλάδα κινδυνεύει να μετατραπεί σε επικίνδυνο εργασιακό περιβάλλον κατά τους θερινούς μήνες. Οι προτάσεις που έχουν ήδη διαβιβαστεί στην Πολιτεία από την ΟΣΕΤΕΕ περιλαμβάνουν:
-
Υποχρεωτικά μέτρα ανάλογα με το ΘΥΒΜΑΣ, όχι μόνο με βάση τη θερμοκρασία.
-
Προσαρμογή ωραρίων σε περιόδους υψηλού κινδύνου.
-
Εκπαίδευση εργοδοτών και εργαζομένων για την αναγνώριση συμπτωμάτων.
-
Υποχρεωτική παροχή μέτρων δροσιάς και διαλειμμάτων.
Η Ελλάδα καλείται να ανταποκριθεί σε μια νέα, υπαρκτή και εντεινόμενη απειλή. Η πρόληψη της θερμικής καταπόνησης στους χώρους εργασίας δεν είναι ζήτημα μόνο κοινωνικής ευαισθησίας αλλά και εθνικής στρατηγικής για την προστασία της ζωής και της παραγωγής.
Διαβάστε επίσης: Σωματεία Εργαζομένων: Ζητούν εγκύκλιο για παύση εργασιών εν μέσω καύσωνα
Οι απόψεις που εκφράζονται στα σχόλια των άρθρων δεν απηχούν κατ’ ανάγκη τις απόψεις της ιστοσελίδας μας, το οποίο ως εκ τούτου δεν φέρει καμία ευθύνη. Για τα άρθρα που αναδημοσιεύονται εδώ με πηγή, ουδεμία ευθύνη εκ του νόμου φέρουμε καθώς απηχούν αποκλειστικά τις απόψεις των συντακτών τους και δεν δεσμεύουν καθ’ οιονδήποτε τρόπο την ιστοσελίδα.