Νέα Παγκόσμια Τάξη – Bretton Woods IIΙ από Ρωσία, Κίνα και Ινδία με σινικό τείχος από χρυσό, ενέργεια και εμπορεύματα

Ο νέος χάρτης του παγκόσμιου εμπορίου και η πορεία προς την αποδολαριοποίηση

Πέρα από τη φθίνουσα αίγλη της G7 και της G20 — ομάδων κρατών που σχηματίστηκαν στον απόηχο του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου και τώρα βυθίζονται στη στασιμότητα και στη δημογραφική παρακμή — έχει αναδυθεί μια νέα συμμαχία στον γεωοικονομικό χάρτη: η ομάδα των BRICS+.
Αυτός ο συνασπισμός — Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία, Κίνα και Νότια Αφρική — αντιπροσωπεύει μια ανερχόμενη ένωση κρατών αποφασισμένων να διευρύνουν την εμπορική τους επιρροή, να διασφαλίσουν ροές πόρων και να συσσωρεύσουν τα οικονομικά πλεονάσματα που κάποτε πλούτισαν τις μεγάλες αυτοκρατορίες της Ευρώπης.
Επινοημένο το 2001 από τον οικονομολόγο της Government Sachs Jim O’Neill ως «BRIC», ο όρος ξεκίνησε ως απλή ταξινόμηση αγορών και οικονομιών των οποίων η ανάπτυξη απειλούσε να αναδιαμορφώσει την ισορροπία του παγκόσμιου εμπορίου.
Όμως αυτό που άρχισε ως συντομογραφία μετατράπηκε γρήγορα σε μια φιλόδοξη ένωση κρατών.
Ήδη από το 2006 – και δη μετά τη χρηματοπιστωτική κρίση του 2008/2009 οι τέσσερις ιδρυτικές χώρες συναντιόνταν για να ενισχύσουν εμπορικούς δεσμούς, να συντονίσουν επενδύσεις και να ευθυγραμμίσουν πολιτικές στρατηγικές.
Το 2009, η πρώτη επίσημη σύνοδος κορυφής στο Yekaterinburg σήμανε κάτι περισσότερο από διπλωματία — ήταν το σημάδι της επιστροφής ενός πολυπολικού κόσμου, όπου οι εμπορικοί δρόμοι, οι πόροι και τα πολύτιμα μέταλλα δεν κατευθύνονταν πλέον μόνο προς τις παλιές ιμπεριαλιστικές πρωτεύουσες, αλλά προς νέα κέντρα δημιουργίας πλούτου.
Το 2010, η Νότια Αφρική προστέθηκε στον κύκλο, μετατρέποντας τους BRIC σε BRICS και επεκτείνοντας την εμβέλεια της ένωσης στις πλούσιες σε ορυκτά ακτές της Αφρικής.
Μέχρι το 2025, οι BRICS είχαν εξελιχθεί σε BRICS+, μια ισχυρή εμπορική συνομοσπονδία με έντεκα πλήρη μέλη — Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία, Κίνα, Νότια Αφρική, Σαουδική Αραβία, Αίγυπτο, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, Αιθιοπία, Ινδονησία και Ιράν — που ελέγχουν τεράστια αποθέματα εμπορευμάτων και στρατηγικών αγαθών, μαζί με τις αγορές και το εργατικό δυναμικό για να τα επεξεργαστούν και να τα καταναλώσουν.
Επεκτείνοντας περαιτέρω την εμβέλειά τους, το μπλοκ εισήγαγε μια νέα κατηγορία «συνεργαζόμενων χωρών» την 1η Ιανουαρίου 2025, φέρνοντας στη σφαίρα επιρροής του τη Λευκορωσία, τη Βολιβία, την Κούβα, το Καζακστάν, τη Μαλαισία, την Ταϊλάνδη, την Ουγκάντα, το Ουζμπεκιστάν και τη Νιγηρία.
Αν και όχι πλήρη μέλη, αυτοί οι εταίροι πλέον συμμετέχουν σε συνόδους κορυφής BRICS+ και σε υπουργικές συναντήσεις, και μπορούν να εγκρίνουν τις δηλώσεις του μπλοκ, εμβαθύνοντας έτσι την ενσωμάτωσή τους στη διευρυνόμενη σφαίρα οικονομικής και πολιτικής επιρροής του.
Μαζί, αυτά τα κράτη πλέον ελέγχουν περίπου το 40% της παγκόσμιας παραγωγής σε όρους ισοτιμίας αγοραστικής δύναμης, σύμφωνα με στοιχεία του ΔΝΤ (Απρίλιος 2025) — ξεπερνώντας την οικονομική ισχύ των παλαιών ανεπτυγμένων αγορών σε βασικά πεδία εμπορίου και παραγωγής.
Ως το τέλος του έτους, το μερίδιό τους αναμένεται να ανέλθει στο 41%, αφήνοντας πίσω το… μικρό 28% της G7.
Η ροή του χρυσού, των εμπορευμάτων και του εμπορίου δεν κατευθύνεται πια στα γηρασμένα ιμπεριαλιστικά λιμάνια της Δύσης, αλλά σε ένα ανερχόμενο consortium οικονομιών πλούσιων σε πόρους και σκληραγωγημένων στις αγορές, που σκοπεύουν να εξασφαλίσουν τον παγκόσμιο πλούτο υπό τις δικές τους σημαίες.
Σε όρους πληθυσμού, οι BRICS αντιπροσωπεύουν πάνω από το 40% της ανθρωπότητας — ποσοστό που εκτοξεύεται στο εκτιμώμενο 55,6% όταν συνυπολογιστούν τα κράτη–εταίροι, γνωστά ως BRICS+.
Αυτή η τεράστια δεξαμενή εργατικού δυναμικού, καταναλωτών και «στρατιωτών για τον πόλεμο του εμπορίου» αποτελεί τη ραχοκοκαλιά της επεκτεινόμενης οικονομικής ισχύος του μπλοκ, διασφαλίζοντας ότι οι αγορές δεν αναπτύσσονται μόνο μέσω του εμπορίου, αλλά και χάρη στη δημογραφική ισχύ που πάντοτε στήριζε τις μεγάλες εμπορικές αυτοκρατορίες.

Η παρακμή της Δύσης

Αν έχει κάποιος διαβάσει λίγη Ιστορία ξέρει ότι οι ΗΠΑ και η Δύση δεν είχαν πάντοτε το πάνω χέρι στην παγκόσμια οικονομία.
Το «στέμμα» πέρασε από περισσότερα χέρια κι από φθηνό μπουκάλι κρασί: Μεσοποταμία, Αίγυπτος, Περσία, Ελλάδα, Ρώμη, Κίνα, τα Χαλιφάτα, Πορτογαλία, Ισπανία, Ολλανδία, Βρετανία… όλοι πήραν τη σειρά τους στη σκηνή πριν υποχωρήσουν.
Τώρα οι BRICS+ — Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία, Κίνα και Νότια Αφρική — ετοιμάζονται για τη δική τους στιγμή. Και αν η ιστορία μας διδάσκει κάτι, είναι ότι κάποιος πάντα ετοιμάζεται να κάτσει στη θέση του οδηγού κι άλλος να βρεθεί εκτός.
Όταν οι μεγάλες δυνάμεις αρχίζουν να φοβούνται το μέλλον, το σενάριο σπάνια αλλάζει — στασιμότητα, μιζέρια και παρακμή.
Η Κίνα της δυναστείας των Μινγκ κάποτε πίστεψε ότι είχε φτάσει στην αιώνια τελειότητα: απαγόρευσε τα θαλάσσια ταξίδια, περιφρόνησε το ξένο εμπόριο και αντικατέστησε την επιστήμη με κομφουκιανή τυπολατρία.
Την ίδια στιγμή, η Ευρώπη σκουντουφλούσε πάνω στον Νέο Κόσμο και επινοούσε εμπορικές αυτοκρατορίες.
Προχωρώντας στο σήμερα, η Αμερική μοιάζει να κάνει «δοκιμαστικό» για μια επανέκδοση των Μινγκ — αδύναμη να χρηματοδοτήσει τις ίδιες τις υποδομές της, αλλεργική στο παγκόσμιο εμπόριο, και βολεμένη με την ιδέα ότι το να ήσουν «νούμερο ένα» τον περασμένο αιώνα εγγυάται το ίδιο και στον τωρινό.
Η Ιστορία δείχνει το αντίθετο.
Οι Αμερικανοί πέρασαν δεκαετίες σε μια «φούσκα ανάπτυξης» 2% — αρκετή για να τετραπλασιάσει το βιοτικό επίπεδο στο πλαίσιο μίας γενιάς , αλλά τόσο αργή που κάθε πενταετία μοιάζει σαν να βλέπεις μπογιά να στεγνώνει, διακοπτόμενη μόνο από τυχαίες καταστροφές.
Χάσε τη δουλειά σου, την αξία του σπιτιού σου ή μια κρατική σύμβαση, και χρόνια «προόδου» εξαφανίζονται.
Δεν είναι περίεργο που η αλλαγή φαντάζει απειλή.
Στις ΗΠΑ, η νέα τεχνολογία σημαίνει απολύσεις — πωλητές εγκυκλοπαιδειών, αυτοκινητοβιομηχανίες, γίγαντες στην τηλεφωνία, χρηματιστές — μία καινοτομία τη φορά.
Στη σύγχρονη Κίνα, ισχύει το αντίθετο: η τεχνολογία υπήρξε μια χρυσή κυλιόμενη σκάλα, ανεβάζοντας σχεδόν όλους τόσο γρήγορα που η απώλεια δουλειάς συχνά σημαίνει απλώς να βρεις μια καλύτερη.
Το αποτέλεσμα; Οι Αμερικανοί βλέπουν την αλλαγή σαν μπάλα κατεδάφισης• οι Κινέζοι τη βλέπουν σαν γερανό οικοδομής.

Γεωπολιτικά όπλα δασμοί και οικονομία

Στις 7 Αυγούστου, ο Donald Trump κούνησε ξανά το μαγικό ραβδί των δασμών του, αποδεικνύοντας ότι οι δασμοί δεν είναι πια απλώς οικονομικά εργαλεία — αλλά γεωπολιτικά όπλα στραμμένα στους BRICS και σε όποιον τολμά να πει «όχι ευχαριστώ».
Προφανώς, το αγαπημένο χόμπι του βάλτου της Ουάσιγκτον παραμένει η διάδοση χάους υπό το πρόσχημα μιας μαλθουσιανής ατζέντας μείωσης του πληθυσμού, ενώ ταυτόχρονα ρίχνει νέους δασμούς στον πλανήτη. Από τα μεσάνυχτα της 8ης Αυγούστου, η γη προετοιμάστηκε για έναν παγκόσμιο ελάχιστο δασμό 10% στις εισαγωγές.
Ο δασμός στον Καναδά ανέβηκε από 25% σε 35%, η Ελβετία χτυπήθηκε σκληρότερα, στο 39%, προκαλώντας διπλωματικές αντεγκλήσεις.
Εν τω μεταξύ, 40 χώρες δέχτηκαν «χαστούκι» 15%, πάνω από δώδεκα οικονομίες είδαν ακόμα πιο σκληρές αυξήσεις, ενώ Κίνα και Μεξικό πήραν 90 ημέρες «αναστολή εκτέλεσης».

Συμμορφώσου ή σε πετάμε έξω

Η άνοδος των BRICS+ ήταν σχεδόν «προκαθορισμένη» από την απόφαση της κυβέρνησης Biden να πετάξει τη Ρωσία εκτός του συστήματος SWIFT — ένα ξεκάθαρο μήνυμα ότι οι ΗΠΑ ενεργούν ως ο παγκόσμιος χρηματοπιστωτικός δικτάτορας: συμμορφώσου ή τίθεσαι εκτός.
Η απειλή προς την Κίνα με την ίδια μοίρα, αν βοηθούσε τη Ρωσία, μόνο επιτάχυνε τη γέννηση των BRICS ως γεωπολιτικό αντεπιχείρημα.
Το σχέδιο να χρεοκοπήσει η Ρωσία μέσω κυρώσεων γύρισε θεαματικά μπούμερανγκ.
Η Κίνα ξεφόρτωσε αμερικανικό χρέος, και ο Παγκόσμιος Νότος έλαβε το μήνυμα — η αμερικανική χρηματοπιστωτική ηγεμονία δεν ασκείται απλώς, αλλά χρησιμοποιείται ως όπλο.
Στο μεταξύ, η Ευρώπη, οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοι απέβαλαν αρκετές ρωσικές τράπεζες από το SWIFT στις αρχές του 2022 — εκτός από την Gazprombank, γιατί η Ευρώπη εξακολουθούσε να χρειάζεται το ρωσικό αέριο.
Η προσπάθεια απομόνωσης της Ρωσίας απλώς τροφοδότησε ένα νέο οικονομικό μπλοκ αποφασισμένο να σπάσει τον στραγγαλισμό του δολαρίου — και να ξαναγράψει του κανόνες για την παγκόσμια τάξη.
Καθώς η κατοχή περιουσιακών στοιχείων σε δολάρια μετατράπηκε ξαφνικά σε γεωπολιτικό πονοκέφαλο, δεν είναι περίεργο που οι χώρες BRICS άρχισαν να ξεφορτώνονται τα αμερικανικά ομόλογα πιο σύντομα κι απ’ ό,τι προλαβαίνεις να πεις «αναξιόπιστος εμπορικός εταίρος».

(Γράφημα: Αποθέματα σε αμερικανικά ομόλογα — Ρωσία [μπλε γραμμή]• Κίνα [κόκκινη]• Ινδία [κίτρινη]• Βραζιλία [πράσινη]• Νότια Αφρική [μοβ])
Ο «αντίπαλος» του δολαρίου στα συναλλαγματικά αποθέματα των BRICS+ είναι στην ουσία ένα «καλάθι» άλλων νομισμάτων ανεπτυγμένων αγορών, που συγκεντρώνουν συνολικά το 35% της πίτας.
Ένα βασικό εμπόδιο; Οι χώρες BRICS+ κατέχουν μόλις το 6% του παγκόσμιου εξωτερικού χρέους, σε σύγκριση με το βαρύ 21% των ΗΠΑ, πράγμα που δυσκολεύει τα νομίσματά τους να γίνουν πραγματικά παγκόσμια.
Στο μέτωπο του εμπορίου, οι BRICS+ κινούν περίπου το 20%–21% του παγκόσμιου εμπορίου — γύρω στα 10 τρισ. δολάρια ετησίως — αλλά η ανάπτυξη πάγωσε μετά την οικονομική κρίση λόγω της επιβράδυνσης της Κίνας και της πτώσης των τιμών του πετρελαίου.
Ωστόσο, τα μέλη του μπλοκ διευρύνουν τις μεταξύ τους σχέσεις, με το ενδο-BRICS εμπόριο να ανεβαίνει από 22% το 2008 στο 28% σήμερα, ενώ οι αναδυόμενες αγορές εμπορεύονται μαζί τους ακόμα περισσότερο.
Ο πραγματικός πρωταγωνιστής είναι το εμπόριο καυσίμων, που διπλασίασε το μερίδιο των BRICS+ στο 37%, κάνοντας την ενέργεια το κύριο πεδίο για την αποδολαριοποίηση του παγκόσμιου εμπορίου.
Με τη ζήτηση πετρελαίου από χώρες εκτός ΟΟΣΑ να φτάνει πλέον το 55% του παγκόσμιου συνόλου, το «ποιος πληρώνει με ποιο νόμισμα» έχει σημασία.
Αν και στέρεα στατιστικά λείπουν, ανεπίσημες αναφορές δείχνουν ότι ρενμίνμπι, ντιράμ ΗΑΕ και ρουπίες χρησιμοποιούνται ευρέως σε ενεργειακές συμφωνίες.
Η Ινδία πλέον πληρώνει τη Ρωσία σε ρούβλια και ρουπίες.
Το κινεζικό γιουάν είναι ο πραγματικός παίκτης «βαρέων βαρών» εδώ — το ρωσικό εξωτερικό εμπόριο πλέον το προτιμά έναντι του δολαρίου, χάρη στην Τράπεζα της Ρωσίας που συγκεντώνει γιουάν, τα οποία αποτελούν ήδη το 22% των συναλλαγματικών της αποθεμάτων.

Όταν οι BRICS μιλούν για την εγκατάλειψη του δολαρίου, το έργο m-Bridge συχνά μπαίνει στην κουβέντα — ένας εξελιγμένος ψηφιακός «δρόμος» χρημάτων που ηγούνται η Τράπεζα Διαθνών Διακανομισμών BIS και οι κεντρικές τράπεζες της Κίνας, του Χονκ Κονγκ, των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, και της Ταϊλανδής. Χρησιμοποιεί CBDCs (ψηφιακά νομίσματα κεντρικών τραπεζών) να κάνει μεγάλες διασυνοριακές πληρωμές ταχύτερες, φθηνότερες και χωρίς διακοπή.
Παρακάμπτοντας το παραδοσιακό δίκτυο τραπεζών — που συχνά κατευθύνει τις πληρωμές μέσω του δολαρίου και του λαβύρινθου των αμερικανικών τραπεζών SWIFT — το m-Bridge προσπαθεί να μειώσει την εξάρτηση από το δολάριο στις παγκόσμιες εμπορικές συναλλαγές.
Η τεχνολογία λειτουργεί, αλλά πρέπει πειστούν όλες τις τράπεζες και οι ρυθμιστικές αρχές να συμφωνήσουν και να συνεργαστούν; Αυτό είναι το πραγματικό στοίχημα.
Μετά από τρία χρόνια, έχουν κυκλοφορήσει μόλις μια βασική έκδοση.
Οπότε ναι, το m-Bridge θα μπορούσε κάποια μέρα να αμφισβητήσει τον θρόνο του δολαρίου — η επανάσταση ετοιμάζεται, αλλά εξελίσσεται αργά.
Πρώτον, οι BRICS δεν υπογράφουν στο παγκοσμιοποιημένο σχέδιο που η Δύση προωθεί από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Δεύτερον, όλοι έχουν δει πώς το ευρώ μετατράπηκε σε ένα πονοκέφαλο που υπονομεύει την εθνική κυριαρχία, με επικείμενες αθέτησεις χρέους σε όλη την Ευρώπη. Και τρίτον, δεν κινούνται συγχρονισμένα — η Κίνα είναι κολλημένη σε αποπληθωρισμό από τον COVID, ενώ η Βραζιλία και η Ινδία παλεύουν με επίμονο πληθωρισμό, και προσπαθούν να μειώσουν τα νομίσματά τους έναντι του δολαρίου και να διαχειριστούν το χρέος.
Οπότε ναι, ένα ενιαίο νόμισμα BRICS θα προκύψει σύντομα.
Πληθωρισμός CPI μεταβολή σε ετήσια βάση στη Ρωσία (μπλε γραμμή), Κίνα (κόκκινη γραμμή); Ινδία (κίτρινη γραμμή); Βραζιλία (πράσινη γραμμή); Νότια Αφρική (μωβ γραμμή).

Ο δρόμος του κινεζικού δράκου

Αντί να πιέζουν για ένα νόμισμα BRICS ή απλά να υιοθετήσουν το γιουάν ως νέο αποθεματικό νόμισμα, οι έξυπνοι ηγέτες της Κίνας, που κατανοούν τον πονοκέφαλο της κατοχής του παγκόσμιου αποθεματικού νομίσματος, καθοδηγούν ήσυχα τον λαό και την κυβέρνηση μακριά από το δολάριο.
Οι πολίτες ενθαρρύνονται να αγοράζουν χρυσό, ενώ το κράτος κτίζει ένα παράλληλο σύστημα εμπορίου και χρηματοδότησης το οποίο παρακάμπτει πλήρως το δολάριο.
Το σχέδιο; Δύο ξεχωριστές διαδρομές που συγκλίνουν: μια εσωτερική βάση αποταμιεύσεων υποστηριζόμενη από χρυσό συναντά μια εξωτερική εμπορική μηχανή υποστηριζόμενη από γιουάν, δημιουργώντας ένα νέο, σταθερό οικονομικό μέσο.
Σε αντίθεση με τις ΗΠΑ, η Κίνα ευθυγραμμίζει τους στόχους της με τα συμφέροντα του λαού της.
Προωθεί το γιουάν για εμπόριο με χώρες που συμμετέχουν στην πρωτοβουλία Belt and Road, ενώ προάγει τις αποταμιεύσεις σε χρυσό στο εσωτερικό.
Διεθνώς, ο χρυσός λειτουργεί ως εγγύηση για τους εταίρους που δέχονται το γιουάν.
Ο συνδυασμός χρυσού και γιουάν σχηματίζει μια γέφυρα μεταξύ εθνικών φιλοδοξιών και παγκόσμιου εμπορίου.
Οι χώρες BRICS ενθαρρύνονται προς ένα νομισματικό σύστημα βασισμένο στο γιουάν: πούλησε πρώτες ύλες, πληρώσου σε γιουάν, και μετά αγόρασε τελικά προϊόντα από την Κίνα — κλείνοντας τον κύκλο.
Αν πετύχει το σχέδιο, η Κίνα θα εκδώσει ομόλογα σε γιουάν σε ξένους, πληρώνοντας τόκους συνδεδεμένους με την αξία του χρυσού ως αντιστάθμιση κατά της υποτίμησης του νομίσματος.
Το Bretton Woods 2 και η συναίνεση του Πεκίνου και η βάση του χρυσού

Ας σκεφτούμε το Bretton Woods 2: ο κόσμος στο πρότυπο του δολαρίου με υποστήριξη χρυσού.
Το Bretton Woods 3 αφορά την υιοθέτηση από τους BRICS στο πρότυπο του γιουάν, που θα είναι μετατρέψιμο σε χρυσό.
Είναι ουσιαστικά μια επανεκκίνηση αυτού που έκαναν οι ΗΠΑ μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο — κτίζοντας οικονομίες και επιρροή, δένοντας τον κόσμο στο νόμισμά το οποίο υποστηριζόταν από χρυσό.
Αλλά η τροποποίηση της Κίνας;
Καμία σταθερή τιμή χρυσού και αποκεντρωμένη αποθήκευση χρυσού.
Έξυπνες κινήσεις για να αποφύγουν τα λάθη που οδήγησαν στο Bretton Woods 2.
Οι χώρες της ομάδας BRICS θα μπορούν να δέσουν τα νομίσματά τους με χρυσό, γιουάν, ή ό,τι τις βολεύει.
Το γιουάν λειτουργεί ως μέσο ανταλλαγής, ενώ ο χρυσός ως απόλυτο αποθετήριο αξίας.
Ο σχεδιασμός του συστήματος ενθαρρύνει τις χώρες σε δύο μονοπάτια: επένδυσε στην οικονομία σου και δες το νόμισμά σου να δυναμώνει ή συνεχίζεις να εξάγεις πρώτες ύλες και γίνε οικονομικός δορυφόρος της Κίνας.
Θα είναι πιθανώς εθελοντικό — αλλά ας μην γελιόμαστε, η πίεση είναι πραγματική.
Χτίσε τη βιομηχανία σου και η Κίνα γίνεται συνεργάτης σου: υποδομές, αγαθά, επενδύσεις, όλο το πακέτο.
Αγνόησέ το, και μένεις εξαρτημένος, όπως οι ΗΠΑ ξαναέχτισαν τη Γερμανία και την Ιαπωνία μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο — αλλά τώρα η Κίνα είναι αυτή που χρηματοδοτεί και φροντίζει.
Η Κίνα παίζει και το μακροπρόθεσμο παιχνίδι στο εσωτερικό.
Επιτρέπει στους πολίτες να αγοράζουν χρυσό, προσφέρει λογαριασμούς αποταμίευσης συνδεδεμένους με χρυσό και προωθεί επενδυτικά προϊόντα υποστηριζόμενα από χρυσό.
Επόμενο βήμα; Ομόλογα υποστηριζόμενα από χρυσό.
Στόχος: να χτιστεί εμπιστοσύνη στο χρηματοπιστωτικό σύστημα — και να ανταμειφθεί αυτή η εμπιστοσύνη με σημαντικές αποδόσεις.
Όσο οι ΗΠΑ φαίνονται απειλή και η κινεζική κυβέρνηση δεν κάνει λάθη, η εμπιστοσύνη θα συνεχίσει να μεγαλώνει.
Διεθνώς, η Κίνα ανοίγει την αγορά ομολόγων σε ξένους κατόχους γιουάν, με απόδοση συνδεδεμένη με τον χρυσό για αντιστάθμιση του συναλλαγματικού κινδύνου.
Ο κύκλος είναι απλός: πούλησε πόρους για γιουάν, στηρίξου στον χρυσό ως δίχτυ ασφαλείας, επένδυσε σε κινεζικά ομόλογα, αγόρασε κινεζικά αγαθά. Οικείο;
Είναι ουσιαστικά το νέο Σχέδιο Marshall 2.0 μετά το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.
Η Κίνα είναι επίσης έξυπνη στο να κρατά τη βιομηχανία που παρουσιάζει υψηλή κερδοφορία στο εσωτερικό, να πουλά τελικά προϊόντα στο εξωτερικό και να ελέγχει τη μεταφορά αξίας στην εφοδιαστική αλυσίδα — όχι μόνον τις πρώτες ύλες.
Ο χρυσός είναι η συγκολλητική ουσία: καθησυχάζει άλλες χώρες, κρατά τον κόσμο πιστό στο εσωτερικό και σταθεροποιεί το πλοίο καθώς το δολάριο φθίνει. Τελικά, το σχέδιο είναι να μετακινηθούν από τον χρυσό στο γιουάν μόλις το γιουάν κερδίσει αρκετή εμπιστοσύνη — και ίσως να εγκαταλείψουν τον χρυσό όταν έρθει η ώρα.
Να θυμόμαστε ότι η Κίνα επινόησε τα αφηρημένα χάρτινα χρήματα και είχε αγορές πριν καν υπάρξει ο καπιταλισμός — δεν παίζει ανόητα.
Δεν πρόκειται για κάποιο μυστικό σχέδιο — η ιστορία επαναλαμβάνεται.
Μεγάλες αλλαγές στο χρηματοπιστωτικό σύστημα ακολουθούν πολέμους.
Το σημερινό πεδίο μάχης; Εμπορικές συμφωνίες, αποταμιεύσεις και ομόλογα.
Το σχέδιο βρίσκεται σε εξέλιξη.
Οι BRICS δεν περίμεναν ακριβώς ο Donald Trump να ρίξει επιπλέον δασμούς σαν κομφετί πριν αρχίσουν να μειώνουν τον έρωτά τους για τα αμερικανικά ομόλογα. Όχι, ξεκίνησαν να αγνοούν το εμπόριο του «Uncle Sam» ήδη από το 2018, κατά τη διάρκεια της πρώτης πράξης της πρώτης θητείας Trump.
Μάλλον είδαν τη «μαγεία των δασμών» να έρχεται και αποφάσισαν να κάνουν εξαφάνιση νωρίς!
Εξαγωγές από Ρωσία (μπλε γραμμή); Κίνα (κόκκινη γραμμή), Ινδία (κίτρινη γραμμή),Βραζιλία (πράσινη γραμμή), Νότια Αφρική (μωβ γραμμή) προς τις ΗΠΑ.
Για όλους τους Δυτικούς «ειδικούς στην Κίνα» που ποτέ δεν πάτησαν το πόδι τους εκεί και γράφουν άρθρα από τα άνετα γραφεία τους στο Texas: σταματήστε να έχετε εμμονή με την κρίση ακινήτων της Κίνα σαν να είναι η αποκάλυψη.
Σε αντίθεση με τις ΗΠΑ, οι κινεζικές εταιρείες βασίζονται σε τραπεζικά δάνεια — όχι σε ευμετάβλητες χρηματαγορές — για ανάπτυξη.
Από το 2019, το Πεκίνο μετέφερε τη χρηματοδότηση από τα ακίνητα σε βιομηχανίες υψηλής τεχνολογίας, όπως EVs, AI και μηχανολογικό εξοπλοσμό, δημιουργώντας παγκόσμιους παίκτες όπως BYD, Huawei, και Zoomlion, που συντρίβουν τους Δυτικούς ανταγωνιστές σε τιμή και ποιότητα.
Εν τω μεταξύ, η «κρίση ακινήτων» που υποτίθεται ότι καταδικάζει την Κίνα;
Το Πεκίνο δεν ανοιγοκλείνει μάτι — οι Κινέζοι έχουν στέγη, οι τράπεζες ελέγχονται από το κράτος, και η κυβέρνηση προετοιμάζεται για ένα βιομηχανικό Blitzkrieg.
Ο Δυτικός κόσμος, αντίθετα, περιμένει ακόμα τους Γερμανούς να περάσουν τη γραμμή Maginot, να ξεχάσουν τις.. τρέλες της «πράσινης συμφωνίας», ενώ η Κίνα προχωρά ανοίγει το βήμα της με ταχύτητα.
Ο άξονας Ρωσία, Κίνα και Ινδία
Παρά την έλλειψη συγκεντρωτικής ισχύος, οι BRICS+ βασίζονται αναμφίβολα στην άνοδο του τριπλού άξονα Ρωσία – Κίνα – Ινδία — συνδυάζοντας τους τεράστιους, φθηνούς φυσικούς πόρους της Ρωσίας, την προηγμένη κατασκευαστική τεχνογνωσία της Κίνας και την αναπτυσσόμενη, πεινασμένη αγορά καταναλωτών της Ινδίας.
Μαζί, σχηματίζουν μια μερκαντιλιστική υπερδύναμη που αναδιαμορφώνει το παγκόσμιο οικονομικό παιχνίδι.
Στο πρώτο εξάμηνο του 2025, οι εξαγωγές της Κίνας λένε μια ιστορία: ο Παγκόσμιος Νότος είναι πλέον η πιο «καυτή» αγορά, ενώ η Δύση μένει εκτός.
Η ASEAN ηγείται με 322,5 δισ. δολ. εισαγωγών, οι εξαγωγές της Αφρικής αυξήθηκαν κατά 21,4 δισ. δολ., το η αγοραστική τάση της Ινδίας αυξήθηκε κατά 14 δισ. δολ., και η Λατινική Αμερική συνέχισε τον ρυθμό με 7,3 δις. δολ. περισσότερα.
Εν τω μεταξύ, οι ΗΠΑ και η Δυτική Ευρώπη δείχνουν παρηκμασμένες
Η Κίνα σαφώς ασφαλίζει τα στοιχήματά της, φιλτράροντας τους λιγότερο απαιτητικούς εταίρους του Παγκόσμιου Νότου για να αποφύγει τα tantrums της Δύσης.
Έξυπνη γεωπολιτική κίνηση — λιγότερο δράμα, πιο ποικιλόμορφα καλάθια αγορών. Φαίνεται ότι το μέλλον των κινεζικών εξαγωγών δεν είναι η Wall Street, αλλά η Main Street… κάπου κοντά στον ισημερινό.
Ενώ μειώνουν το εμπόριο με τις ΗΠΑ και ακόμα και την Ευρώπη, οι χώρες BRICS+ πλησιάζουν η μία την άλλη και αυξάνουν τις συναλλαγές μεταξύ τους. Πάρτε τον έρωτα της Ινδίας με το ρωσικό πετρέλαιο: οι εισαγωγές εκτοξεύτηκαν από τα 68.000 βαρέλια ημερησίως πριν την χρήση του του δολαρίου ως όπλου σε πάνω από 2 εκατομμύρια — γιατί να πληρώσεις πλήρη τιμή όταν μπορείς να έχεις έκπτωση;
Σχεδόν το 40% του ινδικού αργού προέρχεται τώρα από τη Ρωσία, 10–20 δολ. φθηνότερο ανά βαρέλι από το πετρέλαιο της Μέσης Ανατολής.
Παράλληλα, οι συναλλαγές ΗΠΑ-Ινδίας φτάνουν τα 118 δισ. δολ, με έλλειμμα 45 δις. δολ. για τις ΗΠΑ — οπότε ναι, βάλε δασμούς και απειλές για θέσεις εργασίας, αλλά η Ινδία εξακολουθεί να χαμογελάει.
Η Κίνα εξακολουθεί να καταναλώνει ρωσικό πετρέλαιο και οι υπόλοιποι Ασιάτες εξαγωγείς δεν μπορούν να καλύψουν το κενό.
Οι κυρώσεις από την ομάδα των G7 και τη ΕΕ μπορεί να μετέφεραν τις ροές πετρελαίου, αλλά δεν έπληξαν την παγκόσμια προσφορά ή ζήτηση, ειδικά όχι στην Ινδία.
Ένα δημοφιλές αφήγημα ανάμεσα στους Δυτικούς πολεμοκάπηλους λέει ότι η Ινδία εισάγει ρωσικό πετρέλαιο μόνο για να το επεξεργαστεί και να εξάγει προϊόντα πετρελαίου.
Τα γεγονότα λένε το αντίθετο: οι εξαγωγές προϊόντων πετρελαίου της Ινδίας σήμερα είναι περίπου οι ίδιες με το 2019 — πολύ πριν η Ρωσία ξεκινήσει τη στρατιωτική επιχείρηση στην Ουκρανία.
Άλλος μύθος λέει ότι μόνο ιδιωτικές εταιρείες της Ινδίας εισάγουν ρωσικό αργό. Όχι — και οι ιδιωτικές και τα κρατικά διυλιστήρια φορτώνουν ρωσικό πετρέλαιο από την εισβολή στην Ουκρανία.
Η Reliance Industries (RIL) αναλαμβάνει περίπου το 1/3 των εισαγωγών, IOC 16%, BPCL 12%, ONGC 8% και η θυγατρική HPCL 5%, ενώ οι Nayara και HMEL προσθέτουν 15% και 10% αντίστοιχα.
Ένα ακόμα παράδειγμα μερκαντιλισμού των BRICS είναι η αναδιάρθρωση της αλυσίδας καφέ μεταξύ Κίνας και Βραζιλίας, μετά τους δασμούς του Donald Trump. Μετά την επιβολή 50% δασμών στις σημαντικές εξαγωγές της Βραζιλίας, η Kίνα σπεύδει να υποστηρίξει τη βιομηχανία καφέ της Βραζιλίας, χορηγώντας άδειες σε 183 νέες εταιρείες για πέντε χρόνια.
Ο Πρόεδρος Lula καλεί τους BRICS φίλους του — Xi Jinping, Modi, και Putin. Ο Υπουργός Εξωτερικών Wang Yi καταγγέλλει τους δασμούς των ΗΠΑ ως bullying, παραβίαση κανόνων των Ηνωμένων Εθνών και του Παγκόσμιου Εμπορίου, και υποσχέθηκε συνεργασία με συμμάχους του Παγκόσμιου Νότου.
Η επιστροφή στη γη

Στη σύγχρονη εποχή, οι ΗΠΑ προσπάθησαν να περιορίσουν την Κίνας στα νησιωτικά της αλυσίδες, αλλά ο δράκος σκάβει τη γη.
Με την πρωτοβουλία Belt and Road, η Κίνα στήνει σιδηροδρόμους, χύνει σκυρόδεμα, και τοποθετεί οπτικές ίνες, δημιουργώντας ένα δίκτυο επιρροής που φτάνει από το κέντρο της Κίνας έως τις μακρινές ακτές.
Μετά την στρατιωτική επιχείρηση του 2022, η Δύση πλειοδότησε πλήρως στις κυρώσεις: κανένα δολάριο, κανένα ευρώ, κανένα SWIFT, κανένα ανταλλακτικό για άρματα, κανένα chip, ούτε σαμπάνια στο Davos. Η Ρωσία απάντησε: εστίαση στη γη αντί στη θάλασσα, χρησιμοποιώντας τα ποτάμια της — Volga, Don, Ob, Lena — συνδέοντάς τα με λιμάνια, οδικά δίκτυα και σιδηρόδρομους για να δημιουργήσει μια ευρασιατική εμπορική αρτηρία που παρακάμπτει τις Δυτικές θάλασσες.
Όταν το ποτάμι συναντά το βουνό, βρίσκουν και τα δύο την πορεία τους: η Κίνα φέρνει πλούτο και όραμα, η Ρωσία φέρνει γη και πόρους.
Μαζί υφαίνουν δρόμους, σιδηρόδρομους και ποτάμια σε έναν ιστό που οι θάλασσες δεν μπορούν να αγγίξουν, σχηματίζοντας ένα εμπόριο πέρα από ναυτικές μεταφορές και κυρώσεις.
Απλά, οι BRICS+ κάνουν αυτό που διδάσκει η οικονομική θεωρία: εκμεταλλεύονται τα πλεονεκτήματά τους και συναλλάσσονται έξυπνα.

Ο πυρετός του χρυσού

Από το 2022, αγοράζουν χρυσό, κατέχοντας πλέον πάνω από 20% του παγκόσμιου χρυσού.
Το δεύτερο τρίμηνο 2025 δείχνει αύξηση 41% στις αγορές χρυσού, καθώς αποχωρούν από το δολάριο και κυνηγούν χρηματοοικονομική ελευθερία.
Ρωσία και Κίνα διατηρούν σχεδόν τα τρία-τέταρτα των αποθεμάτων BRICS.
Με περισσότερα από 10 νέα μέλη το 2025, οι BRICS μετατρέπουν το παγκόσμιο οικονομικό παιχνίδι σε πολυπολικό.
Ακόμα και η Ινδία συμμετέχει, προσθέτοντας 19,2 τόνους πέρυσι — όταν τα χρήματα χάνουν την αξία τους, το λαμπερό μέταλλο είναι ασφαλές στοίχημα.
Αποθέματα χρυσού σε ουγγιές troy σε Ρωσία (μπλε), Κίνα (κόκκινο), Ινδία (κίτρινο), Βραζιλία (πράσινο), Νότια Αφρική (μωβ).
Οι BRICS και τα νέα μέλη τους συσσωρεύουν χρυσό ενώ απομακρύνονται από τα αμερικανικά ομόλογα και λίγοι στη Δύση συνειδητοποιούν ότι κάθονται και σε μερικά από τα μεγαλύτερα κοιτάσματα χρυσού στον πλανήτη — κορυφαίοι παραγωγοί χρυσού επίσης.
Από γεωπολιτική άποψη, η Κίνα ξεκαθαρίζει: η Ρωσία δεν θα χάσει, γιατί μετά μπορεί να είναι η σειρά τους.
Η μόνη άμυνα απέναντι στους άτσαλους Νεοσυντηρητικούς είναι ένα ενωμένο μέτωπο — Ρωσία, Κίνα, Ινδία και άλλοι ενάντια στη Δύση.
Η Ινδία και η Κίνα κάποτε κυριαρχούσαν στις παγκόσμιες χρηματοοικονομικές αγορές ενώ η Ευρώπη έχασε τα πρωτεία μετά από δύο παγκόσμιους πολέμους.

Τα μαθήματα από τη χρεοκοπία της Γαλλίας

Ο πόλεμος είναι ο γρηγορότερος τρόπος να χρεοκοπήσει μια αυτοκρατορία, και η ιστορία της Γαλλίας είναι σχολικό παράδειγμα.
Ο Donald Trump φαίνεται έτοιμος να επαναλάβει αυτόν τον κύκλο.
Ξεκινώντας το 1558, ο Ερρίκος II ξόδεψε όλους τους πόρους πολεμώντας τις δυναστείες των Habsburg και Valois πριν χρεοκοπήσει. Το 1648, ο νεαρός Λουδοβίκος XIV δανειζόταν ανεξέλεγκτα κατά τη διάρκεια των του Τριακονταετούς πολέμου (1618 – 1648) και Γαλλο-ισπανικών πολέμων (1635 έως 1659), αναστέλλοντας πληρωμές και χειραγωγώντας το νόμισμα.
Το 1661, ξέσπασε σκάνδαλο όταν ο Γάλλος Υπουργός Οικονομικών Fouquet συνελήφθη για υπεξαίρεση, ενώ το χρέος συνέχιζε να αυξάνεται.
Τελικά, μετά τον Πόλεμο της Ισπανικής Διαδοχής το 1715, η Γαλλία χρεοκόπησε ξανά, προσποιούμενη ότι κάποια χρέη δεν υπήρχαν.
Η ιστορία δείχνει ότι ο πόλεμος και το χρέος είναι αχώριστα και οι αυτοκρατορίες πληρώνουν πάντα το τίμημα.
Καθώς ο κόσμος βαδίζει προς Παγκόσμιο Πόλεμο ΙΙΙ, η ιστορία δίνει σαφή προειδοποίηση: ο πόλεμος πυροδοτεί στασιμοπληθωρισμός, πληθωριστικά κραχ, και κρατικές παρεμβάσεις στην οικονομία που ωθούν τα κράτη προς χρεοκοπία — μια μάχη που ήδη μαίνεται αυτή τη δεκαετία καθώς οι ομολογιούχοι χάνουν αξία.
Δεκαετίες άσκοπων δαπανών και νομισματικής στρέβλωσης έχουν φέρει τη Δύση στα πρόθυρα της κατάρρευσης.
Ο Big Beautiful Bill είναι απλώς άλλη ένα επεισόδιο σε ένα σίριαλ αύξησης των δημοσίων δαπανών και άρνησης της πραγματικότητας.
Οι αγορές ομολόγων — όχι οι μετοχές — χτυπούν συναγερμό: αυξανόμενες αποδόσεις, συγχρονισμένες πωλήσεις και σκιώδεις αγοραστές αποκαλύπτουν ένα σύστημα που χάνει εμπιστοσύνη.
Πίσω από τις σκηνές, οι ΗΠΑ έχουν ήδη χρεοκοπήσει σιωπηλά μέσω του πληθωρισμού.
Ωστόσο, πολλοί εξακολουθούν να λατρεύουν υποτιθέμενα αμερικανικά ομόλογα «χωρίς ρίσκο», αγνοώντας ότι από το 1971 τα ομόλογα έχουν τροφοδοτήσει ένα τέρας χρέους 300 τρισεκατομμυρίων δολ. ενώ όλος ο χρυσός του κόσμου αξίζει μόνο $22 τρισεκατομμύρια.
Το πραγματικό ερώτημα: εμπιστεύεσαι τις χέρτινες υποσχέσεις των πολιτικών ή αιώνες πραγματικής αξίας;
Στο τέλος της ημέρας, οι αυτοκρατορίες τείνουν να αυτοκτονούν σε τρεις πράξεις:
1. Απερίσκεπτη δημοσιονομική κακοδιαχείριση που τροφοδοτεί τον πληθωρισμό για να καλύψει το χρέος.
2. Όταν τα δάνεια στερεύουν, επιβάλλουν πολιτική τυραννία στο εσωτερικό και κατηγορούν εξωτερικό «εχθρό» — αυτή τη φορά, τον Putin.
3. Η τρίτη πόρτα ανοίγει — χρεοκοπία, κατάρρευση κυβέρνησης, και ένα νέο καθεστώς αρνείται τα παλιά χρέη. Κλασική τραγωδία, ίδιο σενάριο, διαφορετικό cast, και μόλις μπήκαμε στη φάση 2.
Σ’ αυτό το πλαίσιο, ο δρόμος προς την πραγματική ευημερία παραμένει στρωμένος με χειροπιαστά περιουσιακά στοιχεία, όχι με εύθραυστα IOUs ή ψηφιακά tokens.
Ο φυσικός χρυσός και ασήμι είναι οι απόλυτες ασπίδες ενάντια στην έντονη αβεβαιότητα.
Πέρα από τα πολύτιμα μέταλλα, τα εμπορεύματα προστατεύουν έναντι της κατάρρευσης της παγκόσμιας εφοδιαστικής αλυσίδας.

Ποτέ μην ξεχνάμε: ο Χρυσός είναι το νόμισμα των βασιλιάδων, το ασήμι το χρήμα των gentlemen, η ανταλλακτική οικονομία το χρήμα των χωρικών, αλλά το χρέος είναι το χρήμα των Δούλων…

www.bankingnews.gr

Σχετικά άρθρα:

Cenergy: Τιμή-στόχος στα 11 ευρώ από τη Χρυσοχοΐδης ΑΧΕΠΕΥ Το deal για την Εθνική Ασφαλιστική και οι συγκρίσεις με Interlife και Ευρώπη Πειραιώς-Alpha Bank: Πόσο δρόμο έχουν τα πουλέν των αναλυτών ΑΑΔΕ: Στην «τσιμπίδα» των ελεγκτών στο «Ελ. Βενιζέλος» μισός τόνος ναρκωτικών – Σε …υφάσματα από το Ισραήλ προς ΗΠΑ