Οικονομικό έμφραγμα σε 3 χρόνια – Ο Ray Dalio προειδοποιεί Ημέρα Καταστροφής – Προβλέψεις σοκ και από CBO – Deutsche Bank

Ο Ray Dalio, ο πρώην επικεφαλής της Bridgewater Associates, επανήλθε στη δημοσιότητα, ισχυριζόμενος ότι «το έλλειμμα των ΗΠΑ έχει γίνει κρίσιμος δείκτης».
«Είναι σαν… να είμαι γιατρός, βλέπω τον ασθενή και λέω: έχεις αυτήν τη συσσώρευση, και μπορώ να σου πω ότι είναι πάρα πολύ σοβαρή, αλλά δεν μπορώ να σου δώσω ακριβώς τον χρόνο.
Θα έλεγα ότι, αν εξετάσουμε πραγματικά το χρονικό διάστημα των επόμενων τριών ετών, με περιθώριο ενός ή δύο χρόνων, βρισκόμαστε σε μια τέτοια κρίσιμη, κρίσιμη κατάσταση».
«Αν δεν το κάνεις (δεσμευτείς να μειώσεις το έλλειμμα), θα έχεις πρόβλημα.
Δεν μπορώ να σου πω ακριβώς πότε θα συμβεί, είναι σαν καρδιακή προσβολή. Πλησιάζεις.
Η εκτίμησή μου είναι τρία χρόνια, με ένα χρόνο πάνω ή κάτω, κάτι τέτοιο».
Φυσικά, οι τρομολαγνικές τακτικές δεν θα ήταν πλήρεις χωρίς ένα τρομακτικό γράφημα για να τις συνοδεύει, όπως αυτό της Deutsche Bank:
«Υπενθυμίζουμε στους αναγνώστες ότι το Μεγάλο, Όμορφο Νομοσχέδιο που εξετάζεται τώρα στο Κογκρέσο έχει αξιολογηθεί πως θα προσθέσει περίπου 5 τρισ. δολάρια στο χρέος, οδηγώντας σε αυτό που αποκαλέσαμε “Ημέρα Καταστροφής Χρέους” για τις ΗΠΑ.
Πρόκειται ουσιαστικά για μια ανταλλαγή βραχυπρόθεσμης ευημερίας (μερικά επιπλέον τρισεκατομμύρια μέσα στα επόμενα 4 χρόνια) με μακροπρόθεσμη οικονομική κατάρρευση (αυτό το 220% λόγου χρέους προς ΑΕΠ σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα)».
Η «βαθμολόγηση» προέρχεται από το Γραφείο Προϋπολογισμού του Κογκρέσου (CBO).
Το CBO αναλύει τα δημοσιονομικά νομοσχέδια και προσπαθεί να εκτιμήσει τον αντίκτυπο των μελλοντικών δαπανών σε σχέση με τα έσοδα.
Ιδού λοιπόν ο τελευταίος υπολογισμός που τροφοδοτεί τον φόβο γύρω από το «έλλειμμα».
Το πρόβλημα είναι ότι ούτε ο Dalio ούτε το CBO είναι φημίζονται για τις ακριβείς προβλέψεις τους. Θα εξετάσουμε και τους δύο για να εξηγήσουμε γιατί.

Το ιστορικό των εσφαλμένων προβλέψεων του Dalio

Δεν χρειάζεται μεγάλη προσπάθεια για να καταλάβει κανείς ότι ο Ray Dalio, ένας τιτάνας των hedge funds, είναι όπως κάθε άλλος άνθρωπος και υποπίπτει σε λάθη.
Δεν θα απορρίψoυμε πλήρως τον Dalio – το ιστορικό του στη διαχείριση χρημάτων στη Bridgewater δεν είναι καθόλου ευκαταφρόνητο.
Ωστόσο, οι επιδόσεις του στις προβλέψεις κρίσεων χρέους είναι πολύ λιγότερο αξιοζήλευτες. Ακολουθεί ένα σύντομο χρονικό:

• Μάρτιος 2015 – Ο Dalio πιστεύει ότι η Fed μπορεί να επαναλάβει το 1937
• Ιανουάριος 2016 – Ο υπερκύκλος χρέους των 75 ετών φτάνει στο τέλος του
• Σεπτέμβριος 2018 – Ο Dalio λέει ότι η οικονομία θυμίζει το 1937 και έρχεται ύφεση σε περίπου δύο χρόνια
• Ιανουάριος 2019 – Ο Dalio βλέπει σημαντικό κίνδυνο ύφεσης στις ΗΠΑ
• Οκτώβριος 2022 – Ο Dalio προειδοποιεί για τέλεια καταιγίδα στην οικονομία (που ήταν και το χαμηλό σημείο της χρηματιστηριακής αγοράς)
• Σεπτέμβριος 2023 – Ο Dalio λέει ότι οι ΗΠΑ θα αντιμετωπίσουν κρίση χρέους

Μπορεί κανείς, όμως, να πάει ακόμη πιο πίσω, όταν έγραψε για μερικά από τα μεγαλύτερα λάθη του, περίπου πριν από μία δεκαετία:
«Το μεγαλύτερο από αυτά τα λάθη συνέβη το 1981-’82, όταν ήμουν πεπεισμένος ότι η οικονομία των ΗΠΑ επρόκειτο να πέσει σε ύφεση τύπου Μεγάλης Ύφεσης.
Η έρευνά μου με είχε οδηγήσει να πιστέψω ότι, με τη σφιχτή νομισματική πολιτική της Fed και το τεράστιο υφιστάμενο χρέος, θα ξεσπούσε ένα παγκόσμιο κύμα χρεοκοπιών, και ότι αν η Fed προσπαθούσε να το αντιμετωπίσει τυπώνοντας χρήμα, ο πληθωρισμός θα επιταχυνόταν.
Ήμουν τόσο βέβαιος ότι ερχόταν ύφεση, που το διακήρυξα σε εφημερίδες, στην τηλεόραση, ακόμη και με μαρτυρία ενώπιον του Κογκρέσου».
Παρόλο που ο Dalio αναγνωρίζει τα λάθη του από το 1981–1982, τα έχει επαναλάβει τα τελευταία δέκα χρόνια.
Για τους επενδυτές που άκουσαν τις προβλέψεις του για επερχόμενη «ύφεση» πριν από μια δεκαετία, αυτό σήμαινε ότι έχασαν μια από τις μεγαλύτερες bull markets στην ιστορία των ΗΠΑ.
Ξανά, για να γίνουμε σαφείς: ο Dalio είναι ένας ευφυής άνθρωπος. Ωστόσο, η νοημοσύνη δεν συνεπάγεται ακρίβεια στην πρόβλεψη του μέλλοντος.
Ήταν λάθος τη δεκαετία του ’80 και ήταν λάθος και την τελευταία δεκαετία.
Σημαίνει αυτό ότι δεν θα είναι ποτέ σωστός; Όχι. Αλλά οι επενδυτές έχουν χάσει περισσότερα χρήματα ανησυχώντας για τις προβλέψεις του Dalio, απ’ ό,τι πιθανόν θα έχαναν αν αυτός είχε τελικά επιβεβαιωθεί.
Αλλά τι γίνεται με τις προβλέψεις του CBO;
Οι προβλέψεις του CBO είναι γεμάτες από σφάλματα
Κάθε χρόνο, το Congressional Budget Office (CBO) δημοσιεύει μια σειρά προβλέψεων που εκτιμούν τα ομοσπονδιακά ελλείμματα και τα επίπεδα χρέους σε ορίζοντα δεκαετίας.
Αυτές οι προβλέψεις, που συχνά αντιμετωπίζονται ως «ευαγγέλιο» από τους νομοθέτες και τα μέσα ενημέρωσης, χρησιμοποιούνται για τη διαμόρφωση δημόσιων πολιτικών, την ενημέρωση αποφάσεων για τον προϋπολογισμό και τη χάραξη της μακροπρόθεσμης δημοσιονομικής αφήγησης των Ηνωμένων Πολιτειών.
Ωστόσο, με εντυπωσιακή κανονικότητα, αυτές οι προβλέψεις αποτυγχάνουν να επαληθευτούν.
Ο λόγος είναι πως, όπως και στην περίπτωση του Ray Dalio, οι προβλέψεις του CBO είναι συχνά μεροληπτικές ή μονομερείς, αποκλείουν δεδομένα και αντιμετωπίζουν ποικίλα μεθοδολογικά προβλήματα που επηρεάζουν την ακρίβεια – είτε θετικά είτε αρνητικά.
Επιπλέον, η μεθοδολογία προβλέψεων του CBO πάσχει από δομικές αδυναμίες, όπως άκαμπτες παραδοχές, έλλειψη δυναμικών οικονομικών αναδράσεων και τυφλά σημεία σχετικά με τη συμπεριφορά και τις αλλαγές στη δημοσιονομική πολιτική.
Το αποτέλεσμα είναι ένα σύνολο προβλέψεων που συχνότερα παραπλανούν παρά ενημερώνουν. Παρακάτω ακολουθεί μια συνοπτική εξήγηση αυτών των αδυναμιών:

• Ο Στατικός Χαρακτήρας των Μοντέλων του CBO – Το CBO χρησιμοποιεί ένα στατικό μοντέλο ανάλυσης. Αυτό σημαίνει πως υποθέτει ότι η μελλοντική πολιτική –όπως οι φορολογικοί συντελεστές, τα επίπεδα δαπανών, τα προγράμματα κοινωνικής πρόνοιας κ.λπ.– θα παραμείνει αμετάβλητη κατά τη δεκαετία της πρόβλεψης, εκτός αν έχει ήδη θεσπιστεί σχετική νομοθεσία. Στην πράξη, αυτό σπάνια ισχύει. Για παράδειγμα, αν μια φορολογική ελάφρυνση πρόκειται να λήξει, το CBO υποθέτει ότι θα λήξει, ακόμα και αν υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να επεκταθεί. Το ίδιο ισχύει για τα όρια διακριτικών δαπανών, τις μειώσεις πληρωμών Medicare και τις αμυντικές δαπάνες. Έτσι, οι προβλέψεις του CBO συχνά περιλαμβάνουν μελλοντικά «δημοσιονομικά γκρεμίσματα» που στην πράξη αποφεύγονται από τους νομοθέτες, καθιστώντας τις εκτιμήσεις ξεπερασμένες πριν καν χρησιμοποιηθούν.
• Αγνόηση Δυναμικών Οικονομικών Αναδράσεων – Ίσως η σημαντικότερη αδυναμία του μοντέλου του CBO είναι η περιορισμένη χρήση της δυναμικής βαθμολόγησης – της ιδέας ότι η δημοσιονομική πολιτική μπορεί να επηρεάσει ευρύτερες οικονομικές εξελίξεις, επηρεάζοντας έτσι έσοδα και δαπάνες. Αντί γι’ αυτό, το CBO βασίζεται έντονα σε βασικές μακροοικονομικές προβλέψεις που προϋποθέτουν ομαλή πορεία ανάπτυξης και πληθωρισμού, συχνά δανεισμένες από ιδιωτικές προβλέψεις συναίνεσης. Όμως αυτές οι προβλέψεις είναι οπισθοβαρείς και βασισμένες σε ιστορικούς μέσους όρους, αγνοώντας τις τρέχουσες ή αναδυόμενες συνθήκες.
• Μη Ρεαλιστικές Παραδοχές για την Ανάπτυξη και τα Επιτόκια – Ένα από τα πιο αινιγματικά στοιχεία στις προβλέψεις του CBO είναι η άρνησή του να ενσωματώσει ρεαλιστικά σενάρια μελλοντικής οικονομικής ανάπτυξης. Ακόμη και μικρές αλλαγές στις παραδοχές για την αύξηση του ΑΕΠ μπορούν να μεταβάλουν δραματικά τον λόγο χρέους προς ΑΕΠ σε ορίζοντα δεκαετίας. Ωστόσο, το CBO υποθέτει σταθερά έναν μακροπρόθεσμο ρυθμό αύξησης του πραγματικού ΑΕΠ περίπου 1,8% έως 2,0%, βάσει της μακροπρόθεσμης παραγωγικότητας και της αύξησης του εργατικού δυναμικού, χωρίς να λαμβάνει υπόψη κυκλικές ή δομικές μεταβολές στην οικονομία.

Αυτός ο ενσωματωμένος απαισιόδοξος τόνος αγνοεί ενδεχόμενα θετικά σενάρια, όπως δημογραφικές μεταβολές, άλματα στην παραγωγικότητα λόγω τεχνολογίας ή επιταχύνσεις λόγω πολιτικών.
Ταυτόχρονα, αποτυγχάνει να μοντελοποιήσει επαρκώς τα καθοδικά ρίσκα, όπως οι υφέσεις, γεωπολιτικά σοκ ή πιστωτικά γεγονότα.
Το αποτέλεσμα είναι μια παραπλανητική «μέση οδός» που σπάνια αντικατοπτρίζει την πραγματικότητα.
Αντίστοιχα, το CBO υποθέτει ένα σταδιακά αυξανόμενο περιβάλλον επιτοκίων, όπου το κόστος δανεισμού αυξάνεται παράλληλα με την έκδοση χρέους.
Ωστόσο, η ιστορία δείχνει ότι τα επιτόκια μπορεί να παραμείνουν χαμηλά ακόμη και όταν αυξάνεται το χρέος.
Όπως έχει φανεί, τα επιτόκια μειώνονται όταν τα ελλείμματα αυξάνονται και η μη παραγωγική δαπάνη επιβραδύνει την ανάπτυξη.
Η πρόσφατη άνοδος των επιτοκίων προήλθε από τον πληθωρισμό λόγω της αποστολής επιδομάτων εν μέσω κλειδώματος της οικονομίας.
Καθώς η επίδραση αυτής της ενίσχυσης εξασθενεί, η ανάπτυξη και τα επιτόκια θα υποχωρήσουν. Ωστόσο, τόσο ο Dalio όσο και το CBO αγνοούν την αιτία αυτής της ανόδου και υποθέτουν ότι ήταν οργανική, ενώ δεν ήταν.
Όσο η ανάπτυξη επιβραδύνεται, οι παρεμβάσεις των Κεντρικών Τραπεζών θα αμφισβητήσουν την πάγια αφήγηση του CBO ότι η αύξηση του χρέους οδηγεί αναπόφευκτα σε κρίση λόγω εκτίναξης των πληρωμών τόκων.

Το μέλλον είναι εξαιρετικά αβέβαιο

Για να είμαστε σαφείς, το CBO διαδραματίζει ζωτικό ρόλο στη διαφάνεια των δημοσιονομικών λειτουργιών της κυβέρνησης.
Ωστόσο, οι προβλέψεις του πρέπει να αντιμετωπίζονται ως πιθανά σενάρια – όχι ως βεβαιότητες.
Ορισμένοι οικονομολόγοι έχουν προτείνει την ενσωμάτωση εύρους προβλέψεων – μια κλίμακα πιθανών διαδρομών για το χρέος και τα ελλείμματα υπό διαφορετικές παραδοχές για την ανάπτυξη, τα επιτόκια και τη δημοσιονομική πολιτική.
Άλλοι έχουν καλέσει για πιο επιθετική χρήση της δυναμικής βαθμολόγησης ώστε να αποτυπώνονται οι συμπεριφορικές και οικονομικές επιδράσεις.
Ένα πράγμα είναι σίγουρο: το μέλλον είναι εξαιρετικά αβέβαιο. Οποιαδήποτε πρόβλεψη δεκαετίας είναι καταδικασμένη να πέσει έξω – είτε προς το καλύτερο είτε προς το χειρότερο.
Για παράδειγμα, οι ΗΠΑ βρίσκονται πιθανότατα στο κατώφλι της επόμενης βιομηχανικής επανάστασης.
Αυτή θα μεταμορφώσει την οικονομία, την εργασία και το εργατικό δυναμικό με τρόπους που σήμερα δεν μπορούμε καν να φανταστούμε.
Ο αντίκτυπος της τεχνητής νοημοσύνης στην απασχόληση, την παραγωγικότητα και την αύξηση των μισθών θα μπορούσε να είναι μεταμορφωτικός.
Ωστόσο, πρέπει να ληφθεί υπόψη και η ανάγκη για έντονα κεφαλαιουχικές υποδομές.
Όπως διερευνήθηκε στο άρθρο «Electricity May Cure Debt Concerns»:
«Η γενετική τεχνητή νοημοσύνη έχει τη δυνατότητα να αυτοματοποιήσει πολλές εργασιακές λειτουργίες και να ενισχύσει τελικά την παγκόσμια οικονομική ανάπτυξη.
Η τεχνητή νοημοσύνη θα αρχίσει να έχει μετρήσιμο αντίκτυπο στο ΑΕΠ των ΗΠΑ το 2027 και θα αρχίσει να επηρεάζει την ανάπτυξη και άλλων οικονομιών τα επόμενα χρόνια.
Η βάση της πρόβλεψης είναι ότι η τεχνητή νοημοσύνη θα μπορούσε τελικά να αυτοματοποιήσει περίπου το 25% των εργασιών στις ανεπτυγμένες οικονομίες και το 10-20% των εργασιών στις αναδυόμενες οικονομίες.»
Η τρέχουσα εκτίμηση είναι ότι η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να ενισχύσει την αύξηση του ΑΕΠ των ΗΠΑ κατά 0,4 ποσοστιαίες μονάδες.
Κάτι τέτοιο θα περιόριζε σαφώς την αρνητική επίδραση των αυξανόμενων επιπέδων χρέους.
Οι προβλέψεις του CBO για το χρέος και το έλλειμμα έχουν αξία, αλλά είναι βαθιά περιορισμένες από τις παραδοχές στις οποίες βασίζονται.
Οι εκτιμήσεις τους αγνοούν την εξέλιξη της πολιτικής, την προσαρμογή των οικονομιών και την απρόβλεπτη φύση του μέλλοντος.
Παραλείπουν σημαντικές υποχρεώσεις, δεν λαμβάνουν υπόψη οικονομικούς αναδραστικούς μηχανισμούς και βασίζονται σε μια ακαμψία της δημοσιονομικής πολιτικής που δεν υφίσταται στην πραγματικότητα.

Συμπέρασμα

Για τους επενδυτές, τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής και τους πολίτες, το ζητούμενο δεν είναι να απορρίψουν τη δουλειά του Γραφείου Προϋπολογισμού του Κογκρέσου (CBO), αλλά να κατανοήσουν τους περιορισμούς της.
Ειδικότερα, πρέπει να ληφθούν υπόψη τα εξής, ειδικά από όσους – όπως ο Ray Dalio – κηρύττουν καταστροφή λόγω της αύξησης του χρέους ως ποσοστό του ΑΕΠ:

• Η Ιαπωνία είναι μια σχετικά μικρή χώρα σε σύγκριση με τις ΗΠΑ.
• Δεν είναι εκδότρια του παγκόσμιου αποθεματικού νομίσματος.
• Δεν διαθέτει την ίδια οικονομική δυναμική ή τους φυσικούς πόρους των ΗΠΑ.
• Υστερεί σε στρατιωτική ισχύ για να υπερασπιστεί την κυριαρχία της.
• Αντιμετωπίζει πιεστικό δημογραφικό πρόβλημα.

Έχουν και οι δύο χώρες οικονομικές ανησυχίες; Φυσικά. Όμως, παρά τις αδυναμίες της, η Ιαπωνία δεν έχει χρεοκοπήσει ούτε έχει βιώσει οικονομική κατάρρευση.
Με άλλα λόγια, ως επενδυτής, το να στοιχηματίσεις στην κατάρρευση των ΗΠΑ με χρέος στο 120% του ΑΕΠ, ειδικά τη στιγμή που η Τεχνητή Νοημοσύνη αναδύεται με τεράστιες δυνατότητες, είναι πιθανό να αποδειχθεί λάθος στοίχημα.
Είναι επίσης κρίσιμο οι επενδυτές να κατανοούν τα δεδομένα που βλέπουν και χρησιμοποιούν για να διαμορφώνουν επενδυτικές υποθέσεις.
Όπως και στην περίπτωση του Dalio, η υπόθεση ότι «μια κρίση χρέους πλησιάζει» έχει πλήξει σοβαρά τη διαδικασία δημιουργίας πλούτου για πολλούς.
Θα αποδειχθούν τελικά σωστοί ο Dalio και το CBO;
Θα συμβεί όντως μια κρίση χρέους; Ίσως. Όλα είναι πιθανά.
Το ερώτημα είναι αν αυτό θα συμβεί εντός του χρονικού ορίζοντα των δικών σας επενδύσεων. Και – πιο ουσιαστικά – τι θα κάνετε αφού συμβεί;
Η απόφαση είναι δική σας. Όμως, μια λανθασμένη επιλογή μπορεί να έχει σοβαρές επιπτώσεις στην πορεία δημιουργίας πλούτου και στην επίτευξη των οικονομικών σας στόχων.

www.bankingnews.gr

Source link

Σχετικά άρθρα:

Πτώση από τα ιστορικά υψηλά στις ευρωαγορές Χαμός στο Λουξεμβούργο – Η Von der Leyen μπήκε κατά λάθος σε συγκέντρωση για τη Ρωσία και μετά έτρεχε να κρυφτεί Αδικαιολόγητες για τον Μητσοτάκη οι αντιδράσεις που αφορούν το Προεδρικό Διάταγμα που κάνει τα οικόπεδα…χωράφια Επικοινωνία Erdogan με Putin και Zelensky για την Ουκρανία