Ουραγός στην ΕΕ η Ελλάδα στην «ελευθερία του Tύπου»
Η Ευρώπη έχει τα πιο ελεύθερα μέσα ενημέρωσης στον κόσμο, σύμφωνα με την ετήσια κατάταξη για την ελευθερία του Τύπου των Δημοσιογράφων Χωρίς Σύνορα (Reporters Without Borders – RSF) -αν και η Νότια και Ανατολική Ευρώπη υστερούν σε σχέση με την υπόλοιπη ήπειρο, ενώ ολόκληρος ο κόσμος αντιμετωπίζει δυσκολίες.
Ο Παγκόσμιος Δείκτης Ελευθερίας του Τύπου της RSF δόθηκε στη δημοσιότητα σήμερα, φέρνοντας ιδιαίτερα θετικά νέα για τους δημοσιογράφους στις σκανδιναβικές και βαλτικές χώρες.
Οι 15 πρώτες χώρες στην κατάταξη βρίσκονται όλες στην Ευρώπη, με τη Νορβηγία να σημειώνει την υψηλότερη βαθμολογία, ακολουθούμενη από την Εσθονία, την Ολλανδία, τη Σουηδία, τη Φινλανδία και τη Δανία. Η Νορβηγία συχνά καταλαμβάνει την πρώτη θέση στην ελευθερία του Τύπου, χάρη στις ισχυρές νομικές προστασίες και σε μια δυναμική αγορά μέσων ενημέρωσης.
Η Γαλλία (25η) και η Ιταλία (49η) υποχώρησαν αρκετές θέσεις σε σχέση με το 2024, ενώ το Ηνωμένο Βασίλειο (20ή) σημείωσε μικρή βελτίωση και η Πολωνία (31η) ανέβηκε πάνω από δώδεκα θέσεις.
Η Ελλάδα κατέγραψε το χειρότερο αποτέλεσμα στην Ευρωπαϊκή Ένωση για τέταρτη συνεχόμενη χρονιά, καταλαμβάνοντας την 89η θέση. Οι βασικοί λόγοι για τη χαμηλή της κατάταξη περιλαμβάνουν τις υποκλοπές δημοσιογράφων από τις μυστικές υπηρεσίες μέσω του λογισμικού παρακολούθησης Predator, την κρατική παρέμβαση, τις εκφοβιστικές αγωγές και την ανεπαρκή νομική προστασία.
Οι βαλκανικές της γειτονικές χώρες είχαν επίσης κακή επίδοση, με την Κροατία (60ή), τη Βοσνία (86η), τη Σερβία (96η) και το Κοσσυφοπέδιο (99η) να συγκαταλέγονται στις χειρότερες στην Ευρώπη.
Οπως γράφει το Politico, για πρώτη φορά από την ίδρυση του δείκτη το 2002, ο μέσος όρος βαθμολογίας έπεσε κάτω από το 55 στα 100, με τις συνθήκες άσκησης της δημοσιογραφίας να χαρακτηρίζονται ως «δύσκολες» ή «πολύ σοβαρές» σε περισσότερες από τις μισές χώρες που αξιολογήθηκαν. Η RSF ανέφερε την οικονομική αστάθεια και τη συγκέντρωση των μέσων ενημέρωσης ως παράγοντες που συμβάλλουν στην επιδείνωση του περιβάλλοντος ελευθερίας του Τύπου.
Στη Μέση Ανατολή, δεκάδες δημοσιογράφοι έχουν σκοτωθεί κατά τη διάρκεια της στρατιωτικής επίθεσης του Ισραήλ στη Γάζα, σύμφωνα με τον οργανισμό. Το Ιράν, η Συρία, η Κίνα, η Βόρεια Κορέα και η Ερυθραία κατατάσσονται ως οι πέντε χειρότερες χώρες στον κόσμο για να είναι κανείς δημοσιογράφος, με πλήρη απουσία ελευθερίας του Τύπου.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες υποχώρησαν δύο θέσεις, στην 57η. Η κυβέρνηση του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ προκαλεί μια «ανησυχητική επιδείνωση» μέσω περικοπών στη χρηματοδότηση των δημόσιων μέσων και της εξωτερικής βοήθειας, σύμφωνα με την RSF.
ΣΥΡΙΖΑ: Κατρακύλα της χώρας στην ελευθεροτυπία με υπογραφή ΝΔ
«Η πτώση από την 88η στην 89η θέση στον Παγκόσμιο Δείκτη Ελευθερίας του Τύπου, το τρέχον έτος για την Ελλάδα, στην έκθεση που συντάσσει η διεθνής οργάνωση «Δημοσιογράφοι χωρίς Σύνορα» αποτελεί στίγμα για την ελευθεροτυπία στη χώρα μας», επισημαίνει σε ανακοίνωσή του ο ΣΥΡΙΖΑ.
Συγκεκριμένα, σημειώνει η Κουμουνδούρου, «σύμφωνα με τον πίνακα, η Ελλάδα βρίσκεται στην τελευταία θέση της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Επιπλέον, βρίσκεται πιο κάτω από την Αλβανία (80η), τη Μποτσουάνα (81η) και Ζάμπια (82η).
Η συγκεκριμένη έκθεση αναδεικνύει πως η ενίσχυση των καθεστωτικών χαρακτηριστικών συνιστά στρατηγική επιλογή για την κυβέρνηση της ΝΔ. Άλλωστε, η πρώτη κίνηση του Κυρ. Μητσοτάκη, το 2019, ήταν να αναλάβει την ευθύνη της ΕΥΠ, η οποία, όπως αποκαλύφθηκε, παρακολουθούσε συστηματικά δημοσιογράφους. Το ίδιο ακριβώς έκανε τόσο με την ΕΡΤ όσο και με το Αθηναϊκό Μακεδονικό πρακτορείο ειδήσεων.
Στο ίδιο πλαίσιο της άσκησης επιρροής και ελέγχου εντάσσονται, προφανώς, και οι διάφορες λίστες χρηματοδότησης ΜΜΕ, μέσω των οποίων η κυβέρνηση τροφοδοτεί με δημόσιο χρήμα καναλάρχες και μεγαλοεκδότες.
Η κατρακύλα της χώρας στο επίπεδο της ελευθερίας του Τύπου φέρει την υπογραφή της κυβέρνησης της ΝΔ. Κι είναι καθήκον όλων των δημοκρατικών και προοδευτικών δυνάμεων να εργαστούν από κοινού για να μπει τέλος σε αυτή την κατηφόρα».
Μαρινάκης: Βρίθει αναληθειών η έκθεση
Απάντηση στην ανακοίνωση του ΣΥΡΙΖΑ και την έκθεση των Δημοσιογράφων χωρίς Σύνορα δίνει με ανάρτησή του ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Παύλος Μαρινάκης.
Οπως αναφέρει: «Ο λόγος που κάνω αυτή την ανάρτηση δεν είναι για να απαντήσω σε ένα κόμμα που καταρρέει με όλο και μεγαλύτερη ένταση δημοσκοπικά, αλλά γιατί νιώθω χρέος μου να αποκρούσω ακόμα μία απόπειρα διασποράς ψευδών ειδήσεων κατά της χώρας.
Ο ΣΥΡΙΖΑ σήμερα επέλεξε να εκδώσει μια ανακοίνωση για την κατάταξη της Ελλάδας ως προς την Ελευθερία του Τύπου από τους «Ρεπόρτερ Χωρίς Σύνορα», δηλαδή μία μη κυβερνητική οργάνωση.
Αρχικά οφείλω να διευκρινίσω ότι η έκθεση αυτή βρίθει αναληθειών αφού:
– Αναφέρεται παραπλανητικά ότι «ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος εποπτεύει τα δημόσια ΜΜΕ», ενώ η ΕΡΤ και το ΑΠΕ-ΜΠΕ δεν εποπτεύονται πολιτικά ούτε επιχειρησιακά. Ασκείται θεσμικά εποπτεία από υπηρεσία της Γενικής Γραμματείας Επικοινωνίας & Ενημέρωσης, η οποία είναι στελεχωμένη από μόνιμους δημοσίους υπαλλήλους και περιορίζεται αυστηρά σε διοικητικά και διαδικαστικά θέματα. Οι διοικήσεις της ΕΡΤ και του ΑΠΕ-ΜΠΕ ορίζονται με το νέο σύστημα επιλογής διοικήσεων με διαφανή διαδικασία που διεξάγεται μέσω ΑΣΕΠ, κάτι που δεν ίσχυε μέχρι πρότινος και νομοθετήθηκε επί των ημερών της δικής μας Κυβέρνησης. Κι όμως, αυτό αποσιωπάται στην εν λόγω έκθεση.
– Ίσως η πιο κραυγαλέα ανακρίβεια είναι η αναφορά της έκθεσης ότι «τροποποίηση νόμου του 2023 αύξησε (!) τον κίνδυνο να φυλακιστούν δημοσιογράφοι για δυσφήμιση». Η πραγματικότητα είναι ότι η Κυβέρνηση Μητσοτάκη κατήργησε το αδίκημα της απλής δυσφήμισης, ενισχύοντας σημαντικά τη νομική προστασία των δημοσιογράφων κατά την άσκηση των καθηκόντων τους, αφού πλέον μπορούν να διώκονται μόνο για συκοφαντική δυσφήμιση, αδίκημα που αποδεικνύεται πολύ δυσκολότερα από την καταργημένη πλέον απλή μορφή της δυσφήμισης.
– Αναφέρεται «συχνή χρήση βίας και απαγορεύσεων από την αστυνομία», αλλά αποσιωπάται επίσης ότι πριν λίγες μέρες δημοσιεύθηκε η Ετήσια Έκθεση της «Πλατφόρμας για την Προώθηση της Προστασίας της Δημοσιογραφίας και της Ασφάλειας των Δημοσιογράφων» του Συμβουλίου της Ευρώπης. Η έκθεση συντάχθηκε από τις 15 διεθνείς οργανώσεις και ενώσεις δημοσιογράφων-εταίρους της Πλατφόρμας του Συμβουλίου για την ασφάλεια των δημοσιογράφων (μεταξύ των οποίων και οι Ρεπόρτερ Χωρίς Σύνορα!). Στη φετινή έκθεση, επισημαίνεται ότι για το 2024 συνεχίστηκε η πτωτική τάση των ειδοποιήσεων που αφορούν την Ελλάδα, με μόλις 3 «ειδοποιήσεις» (alerts) για απειλές δημοσιογράφων, οι οποίες έχουν απαντηθεί από τις κρατικές μας Αρχές, όταν το 2023 υπήρξε σημαντική πτώση «προειδοποιήσεων»-alerts άνω του 80% από το 2022.
– Γίνεται με ευκολία αναφορά σε «επιθέσεις σε βάρος δημοσιογράφων του αθλητικού χώρου», αλλά η έκθεση «ξεχνά» ότι χάρη σε αυτήν την Κυβέρνηση θεσπίστηκε επιβαρυντική περίσταση για τα εγκλήματα και τις απειλές βίας εις βάρος δημοσιογράφων του αθλητικού χώρου.
– Τέλος, γράφεται πως δήθεν «Η Task Force έχει περιορισμένο πεδίο εφαρμογής», κάτι πλήρως ανακριβές. Η Task Force για την Ασφάλεια των Δημοσιογράφων είναι ολοκληρωμένος θεσμός με μηχανισμό πολιτικής διαβούλευσης, συμμετοχή επαγγελματικών ενώσεων, αστυνομίας, δικαστικών λειτουργών και δημοσιογράφων. Δεν αποτελεί ad hoc ομάδα, αλλά σταθερό θεσμικό σχήμα με τακτικές συνεδριάσεις και θεσμικά αποτελέσματα, που αναγνωρίζονται από τον ΟΑΣΕ και το Συμβούλιο της Ευρώπης.
Η μόνη αλήθεια για την ελευθερία του Τύπου στο σύνολο των κρατών της ΕΕ αποτυπώνεται ετησίως στην Ετήσια Έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το Κράτος Δικαίου, όπου συμπεριλαμβάνεται ειδική ενότητα για τα ΜΜΕ και την ελευθερία του Τύπου. Ειδικά στην τελευταία Έκθεση για το Κράτος Δικαίου του 2024, η αξιολόγηση της Ελλάδας είναι εξαιρετικά θετική, καθώς αναγνωρίζει την ανταπόκριση της χώρας μας σε κάθε μία από τις συστάσεις που είχε διατυπώσει η Επιτροπή σε προηγούμενες εκθέσεις της. Ειδικά για τα ΜΜΕ, επισημαίνονται βήματα προόδου, που αφορούν στην ενδυνάμωση του διοικητικού και νομοθετικού πλαισίου λειτουργίας τους, στην ενίσχυση της διαφάνειας γύρω από το ιδιοκτησιακό τους καθεστώς με τη λειτουργία των Μητρώων Έντυπου και Ηλεκτρονικού Τύπου, στη διασφάλιση της διαφάνειας στην κατανομή των πάσης φύσεως κρατικών ενισχύσεων και κρατικής διαφήμισης, καθώς και στην προστασία της ελευθερίας του λόγου και του δημοσιογραφικού λειτουργήματος, ενώ αξίζει να αναφερθεί και η Συλλογική Σύμβαση Εργασίας για τους δημοσιογράφους που εργάζονται στον ευρύτερο δημόσιο τομέα που χαιρετίζεται από το σύνολο των ενώσεων δημοσιογράφων.
Ακόμα και η απελπισία των κομμάτων της αντιπολίτευσης δεν αποτελεί δικαιολογία για το γεγονός ότι, προκειμένου να διασωθούν πολιτικά, συκοφαντούν συστηματικά την Ελλάδα».
Οι απόψεις που εκφράζονται στα σχόλια των άρθρων δεν απηχούν κατ’ ανάγκη τις απόψεις της ιστοσελίδας μας, το οποίο ως εκ τούτου δεν φέρει καμία ευθύνη. Για τα άρθρα που αναδημοσιεύονται εδώ με πηγή, ουδεμία ευθύνη εκ του νόμου φέρουμε καθώς απηχούν αποκλειστικά τις απόψεις των συντακτών τους και δεν δεσμεύουν καθ’ οιονδήποτε τρόπο την ιστοσελίδα.
