Ο θάνατος του δολαρίου – Οι κεντρικές τράπεζες κατέχουν 36.000 τόνους χρυσού αξίας 4,5 τρισ. δολ. – Στα 3,5 τρισ. έπεσε η αξία των ομολόγων ΗΠΑ

Τα τελευταία τρία χρόνια έχουν αυξήσει τα αποθέματά τους κατά περισσότερο από 1.000 τόνους ετησίως, σε ρυθμό ρεκόρ και διπλάσιο από τον μέσο όρο των ετήσιων αγορών της προηγούμενης δεκαετίας
Οι ανησυχίες για τον πληθωρισμό, τη φθίνουσα δημοσιονομική κατάσταση των ΗΠΑ, την ανεξαρτησία της Federal Reserve και την γεωπολιτική αστάθεια εγείρουν ερωτήματα σχετικά με τη σταθερότητα των μακροπρόθεσμων αμερικανικών ομολόγων, παραδοσιακά του πιο ασφαλούς περιουσιακού στοιχείου στον κόσμο.
Σε απάντηση, πολλές κεντρικές τράπεζες επιστρέφουν σε αυτό το «βάρβαρο κατάλοιπο», τον χρυσό, ο οποίος αναμένεται να διαδραματίσει καίρια θέση στο νέο νομισματικό καθεστώς.
Η πορεία του χρυσού και των κρατικών ομολόγων έχει αποκλίνει έντονα φέτος, μια διαφορά που αναδείχθηκε αυτή την εβδομάδα, καθώς η τιμή του πολύτιμου μετάλλου σημείωσε νέο υψηλό και πολλές αποδόσεις μακροπρόθεσμων ομολόγων έφτασαν σε επίπεδα που δεν είχαν παρατηρηθεί εδώ και χρόνια ή, σε κάποιες περιπτώσεις, ποτέ.
Τα ομόλογα των ΗΠΑ δεν έχουν υποστεί τόσο έντονη πτώση όσο τα ευρωπαϊκά ή ιαπωνικά ομόλογα, κυρίως επειδή το αμερικανικό χρέος εξακολουθεί να απολαμβάνει σταθερή ζήτηση από κεντρικές τράπεζες και άλλους επίσημους φορείς που διαχειρίζονται συναλλαγματικά αποθέματα.
Ωστόσο, ουσιαστικά «παλεύουν να κρατηθούν» στα χαρτοφυλάκια παγκόσμιων αποθεμάτων τα τελευταία χρόνια, ενώ τα αποθέματα χρυσού των κεντρικών τραπεζών έχουν αυξηθεί κατακόρυφα, χάρη στην επιταχυνόμενη ζήτηση και την εκτόξευση των τιμών.
Το πρότυπο του χρυσού
Ο χρυσός ξεπέρασε πρόσφατα το ευρώ και έγινε το δεύτερο μεγαλύτερο παγκόσμιο αποθεματικό περιουσιακό στοιχείο μετά το δολάριο ΗΠΑ και για πρώτη φορά από το 1996, ο χρυσός αντιπροσωπεύει μεγαλύτερο μερίδιο των αποθεμάτων των κεντρικών τραπεζών από τα Treasury.
Οι κεντρικές τράπεζες κατέχουν πλέον 36.000 τόνους χρυσού, σύμφωνα με μελέτη της European Central Bank, έχοντας συγκεντρώσει τεράστιους όγκους από την αύξηση του πληθωρισμού μετά την πανδημία και την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία το 2022.
Τα τελευταία τρία χρόνια έχουν αυξήσει τα αποθέματά τους κατά περισσότερο από 1.000 τόνους ετησίως, σε ρυθμό ρεκόρ και διπλάσιο από τον μέσο όρο των ετήσιων αγορών της προηγούμενης δεκαετίας.
Με την τιμή του χρυσού πάνω από 3.500 δολ ανά ουγγιά – αυξημένη κατά 35% φέτος – τα αποθέματα χρυσού των κεντρικών τραπεζών αξίζουν περίπου 4,5 τρισεκατομμύρια δολ.
Αυτό είναι σημαντικά περισσότερο από τα 3,5 τρισεκατομμύρια σε αμερικανικά ομόλογα.
Επιπλέον, το μερίδιο των ομολόγων των ΗΠΑ στα συνολικά αποθέματα μειώνεται τα τελευταία χρόνια.
Τώρα είναι μόνο 23%, σύμφωνα με κάποιες μετρήσεις, από προηγούμενα υψηλά άνω του 30% στη δεκαετία του 2010, και κάτω από το τρέχον μερίδιο του χρυσού 27%.
Η τελευταία φορά που ο χρυσός αντιπροσώπευε μεγαλύτερο μερίδιο παγκόσμιων αποθεμάτων από τα Treasury ήταν το 1996.
Η ημερομηνία αυτή είναι σημαντική.
Πολλές ευρωπαϊκές χώρες πούλησαν χρυσό επιθετικά στα τέλη της δεκαετίας του 1990 πριν από την κυκλοφορία του ευρώ.
Παραδόξως, ο μεγαλύτερος πωλητής ήταν η Βρετανία, η οποία δεν συμμετείχε καν στην ένωση του ενιαίου νομίσματος.
Ο χρυσός κατέρρευσε στα $250 ανά ουγγιά τον Αύγουστο του 1999, μειωμένος κατά 40% από τις αρχές του 1996. Αυτό ώθησε τις κεντρικές τράπεζες να υιοθετήσουν τον «Washington Agreement» (Συμφωνία της Ουάσιγκτον) εκείνο το Σεπτέμβριο για να περιορίσουν ουσιαστικά τις πωλήσεις τους.
Με ευρύτερους όρους, τα τέλη της δεκαετίας του 1990 δεν ήταν φιλικά για τον χρυσό.
Ήταν μια περίοδος σταθερής ανάπτυξης, χαμηλού και σταθερού πληθωρισμού, ήπιας μακροοικονομικής μεταβλητότητας και μιας σπάνιας κατάστασης – πλεονάσματος προϋπολογισμού στις ΗΠΑ.
Σχεδόν τρεις δεκαετίες αργότερα, το παγκόσμιο μακροοικονομικό περιβάλλον είναι πολύ διαφορετικό, πολύ πιο ευνοϊκό για τον χρυσό. Τα Treasury, σε σχετικούς όρους, δυσκολεύονται.
Ο Tavi Costa, μακροοικονομικός στρατηγικός αναλυτής στην Crescat Capital, λέει ότι υπάρχουν σαφείς ομοιότητες μεταξύ του σημερινού περιβάλλοντος και της δεκαετίας του 1970, όταν η νομισματική αστάθεια, ο πληθωρισμός και οι γεωπολιτικές αλλαγές καθιστούσαν τον χρυσό βασικό στρατηγικό αποθεματικό στοιχείο για τις κεντρικές τράπεζες.
Το γεγονός ότι οι ξένες κεντρικές τράπεζες κατέχουν πλέον περισσότερο χρυσό από τα ομόλογα των ΗΠΑ αποτελεί «σημαντικό ορόσημο» που υποδηλώνει βαθύτερη, μακροπρόθεσμη, δομική αλλαγή στη διαχείριση αποθεμάτων, υποστηρίζει ο Costa.
«Αυτό που παρακολουθούμε μπορεί να αντιπροσωπεύει τα πρώτα στάδια μιας μεγάλης αναδιάρθρωσης στη σύνθεση των παγκόσμιων αποθεμάτων».
Μπορεί ο χρυσός να επανακτήσει το συντριπτικό 75% των αποθεματικών των κεντρικών τραπεζών που κατείχε στα τέλη της δεκαετίας του 1970 και στις αρχές της δεκαετίας του 1980; Αυτό είναι απίθανο και θα απαιτούσε πιθανώς μια παρατεταμένη οικονομική κρίση και χρόνια διψήφιου πληθωρισμού.
Αλλά τι θα μπορούσε να σταματήσει την επέκταση του χρυσού;
Πιθανώς μόνο αν οι πληθωριστικές πιέσεις, οι γεωπολιτικοί κίνδυνοι και η οικονομική αβεβαιότητα μειωθούν σημαντικά.
Από τη σημερινή μας θέση, τίποτα από αυτά δεν φαίνεται πιθανό βραχυπρόθεσμα, πράγμα που σημαίνει ότι οι διαχειριστές αποθεμάτων θα συνεχίσουν να φορτώνουν χρυσό.
Δεν θα στοιχημάτιζε κανείς εναντίον του.
Οι απόψεις που εκφράζονται στα σχόλια των άρθρων δεν απηχούν κατ’ ανάγκη τις απόψεις της ιστοσελίδας μας, το οποίο ως εκ τούτου δεν φέρει καμία ευθύνη. Για τα άρθρα που αναδημοσιεύονται εδώ με πηγή, ουδεμία ευθύνη εκ του νόμου φέρουμε καθώς απηχούν αποκλειστικά τις απόψεις των συντακτών τους και δεν δεσμεύουν καθ’ οιονδήποτε τρόπο την ιστοσελίδα.