Παράλυση στις Βρυξέλλες – Γίγαντας με πήλινα πόδια το ευρώ, δεν θα γίνει ποτέ… παγκόσμιο νόμισμα

Παρά τις φιλοδοξίες της Ευρώπης, το δολάριο εξακολουθεί να κυριαρχεί στη διεθνή οικονομία

Τον Μάιο του 2025, η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Christine Lagarde, κάλεσε τους Ευρωπαίους ηγέτες να εκμεταλλευτούν αυτό που χαρακτήρισε ως «global euro moment», δηλαδή μια σπάνια ευκαιρία να αναβαθμίσουν τη διεθνή θέση του κοινού νομίσματος.
Μιλώντας στο Βερολίνο, τόνισε ότι η αβεβαιότητα γύρω από τις εμπορικές πολιτικές του Donald Trump και η αποδυνάμωση του αμερικανικού δολαρίου δημιουργούν συνθήκες που θα μπορούσαν να επιτρέψουν στο ευρώ να ξεπεράσει τον περιφερειακό του ρόλο.
Για τη Lagarde, δεν πρόκειται απλώς για μια οικονομική ευκαιρία αλλά για ένα τεστ συλλογικής δράσης της Ευρώπης.

Το δολάριο παραμένει κυρίαρχο

Παρά τις φιλοδοξίες της Ευρώπης, το δολάριο εξακολουθεί να κυριαρχεί στη διεθνή οικονομία. Περίπου το 60% των παγκόσμιων συναλλαγματικών αποθεμάτων παραμένουν σε δολάρια, ενώ το αμερικανικό νόμισμα κυριαρχεί στο εμπόριο πετρελαίου και πρώτων υλών.
Όπως είχε δηλώσει προκλητικά ο Donald Trump: «Dollar is the king, and we are going to keep it that way».
Αντίθετα, το ευρώ κατέχει μόνο το 20% των αποθεμάτων και της διεθνούς τιμολόγησης, παρά τη σημασία του σε 60 χώρες που το χρησιμοποιούν ή το συνδέουν με τα νομίσματά τους.

Το έλλειμμα «ασφαλών» περιουσιακών στοιχείων

Ένα από τα μεγαλύτερα εμπόδια στην παγκόσμια ισχύ του ευρώ είναι η έλλειψη βαθιάς και ενοποιημένης αγοράς ασφαλών ομολόγων. Η αγορά αμερικανικών ομολόγων, αξίας περίπου 30 τρισ. δολαρίων, θεωρείται η πιο αξιόπιστη και ρευστή παγκοσμίως. Στην Ευρωζώνη, τα γερμανικά ομόλογα θεωρούνται ασφαλή, αλλά το χρέος χωρών όπως η Ιταλία και η Ελλάδα εμπνέει μικρότερη εμπιστοσύνη.
Οι ιδέες για ευρωομόλογα ή κοινή έκδοση χρέους συναντούν σθεναρή αντίσταση από χώρες όπως η Γερμανία και η Ολλανδία, που φοβούνται ότι θα επιβαρυνθούν με τα χρέη των πιο αδύναμων μελών, σημειώνει το Modern Diplomacy.
Η Ευρώπη εξακολουθεί να λειτουργεί με κατακερματισμένα χρηματοπιστωτικά συστήματα, με διαφορετικούς κανόνες και ρυθμιστικά πλαίσια από χώρα σε χώρα. Η ιδέα μιας «Ένωσης Κεφαλαιαγορών» που θα ενοποιούσε το πλαίσιο και θα αύξανε τη ρευστότητα παραμένει εδώ και μια δεκαετία στάσιμη. Μικρότερες χώρες όπως το Λουξεμβούργο, η Ιρλανδία και η Μάλτα αντιστέκονται, φοβούμενες ότι θα χάσουν τον έλεγχο των εθνικών τους αγορών.

Το στοίχημα του ψηφιακού ευρώ

Ενώ η Κίνα έχει ήδη εισαγάγει το ψηφιακό γουάν και οι ΗΠΑ δοκιμάζουν «ψηφιακά δολάρια» μέσω stablecoins, η Ευρώπη καθυστερεί. Η συζήτηση για το ψηφιακό ευρώ παραμένει σε εκκρεμότητα, με πιθανή εφαρμογή μόνο μετά το 2026. Η Christine Lagarde έχει εκφράσει ανοιχτά τη δυσαρέσκειά της για αυτή την αργοπορία, προειδοποιώντας ότι η Ευρώπη δεν μπορεί να μείνει πίσω στον ανταγωνισμό της τεχνολογικής και νομισματικής καινοτομίας.

Ο ανταγωνισμός από το γουάν και τον χρυσό

Την ώρα που το ευρώ δυσκολεύεται, άλλα περιουσιακά στοιχεία και νομίσματα κερδίζουν έδαφος. Ο χρυσός έχει ενισχυθεί ως ασφαλές καταφύγιο, ενώ το κινεζικό γουάν διευρύνει τη διεθνή του χρήση, χάρη στις στρατηγικές κινήσεις του Πεκίνου με swap συμφωνίες και στήριξη κεντρικών τραπεζών. Αντίθετα, η ΕΕ έχει αποφύγει να προσφέρει αντίστοιχα κίνητρα, χάνοντας έδαφος σε κρίσιμες αναδυόμενες αγορές.
Η Γερμανία και οι βόρειες χώρες απορρίπτουν σταθερά την ιδέα κοινής ανάληψης χρέους. Η Γαλλία εμφανίζεται πιο ανοιχτή σε ενοποίηση, αλλά παραμένει επιφυλακτική σε ζητήματα άμυνας και χρηματοπιστωτικής εποπτείας. Μικρά κράτη με ισχυρούς χρηματοπιστωτικούς τομείς, όπως το Λουξεμβούργο και η Μάλτα, δεν θέλουν να εκχωρήσουν εξουσίες σε ευρωπαϊκούς θεσμούς. Ακόμη και προτάσεις για ενίσχυση της ESMA ή για δημιουργία μιας ευρωπαϊκής «SEC» προκαλούν σφοδρές αντιδράσεις.

Η μεγάλη εικόνα

Η αποτυχία ενοποίησης αποδυναμώνει το ευρώ και αφήνει τις ευρωπαϊκές οικονομίες εκτεθειμένες σε «σοκ του δολαρίου», όπως κυρώσεις ή διακυμάνσεις ισοτιμιών. Παρά την εσωτερική του αξία, το κοινό νόμισμα παραμένει ένας «γίγαντας με πήλινα πόδια» στη διεθνή σκηνή.
Όπως προειδοποιούν αναλυτές και το ΔΝΤ, το ζήτημα δεν είναι τόσο οικονομικό όσο πολιτικό: η Ευρώπη έχει μέγεθος, αγορά και θεσμούς, αλλά στερείται της απαραίτητης ενότητας.
Η Christine Lagarde βλέπει το «global euro moment» να χάνεται.
Αν δεν υπάρξει άμεση πρόοδος στη δημιουργία ασφαλών περιουσιακών στοιχείων, στην ενοποίηση κεφαλαιαγορών και στην ταχεία υιοθέτηση ψηφιακού ευρώ, η ήπειρος θα παραμείνει στο περιθώριο ενός κόσμου που ήδη κινείται γοργά προς νέες νομισματικές ισορροπίες.

www.bankingnews.gr

Source link

Σχετικά άρθρα:

Ινδία: Στους 7 οι νεκροί από συντριβή ελικοπτέρου – Ανάμεσά τους μια οικογένεια με μωρό Η Deloitte επαναπροσδιορίζει το μέλλον των ελεγκτικών υπηρεσιών μέσω της Τεχνητής Νοημοσύνης Viktor Vodolatsky (Κρατική Δούμα): Η σύγκρουση στην Ουκρανία θα συνεχιστεί μέχρι ο Trump να νικήσει το Βαθύ Κράτος Χωρίς ταξί έως τις 18:00 η Αττική – Έκτακτη γενική συνέλευση του ΣΑΤΑ