Ποιους ψηφοφόρους κυνηγά ο Αλέξης Τσίπρας και οι τέσσερις επιχειρηματικοί πυλώνες που θα τον στήριζαν

Το τριπλό άνοιγμα του Τσίπρα

Η παρέμβαση του Αλέξη Τσίπρα στη 2η Διάσκεψη για τη Δημοκρατία και τη Δικαιοσύνη στο Μέγαρο Μουσικής δεν ήταν απλώς ένα ακόμα κοινωνικό κάλεσμα. Ήταν ένα βαθύ πολιτικό σήμα επανενεργοποίησης και επανατοποθέτησης στο εσωτερικό πολιτικό σκηνικό. Με όχημα τον όρο «νέος πατριωτισμός», ο πρώην πρωθυπουργός επιχείρησε ένα τριπλό άνοιγμα: στο απογοητευμένο προοδευτικό ακροατήριο, στους κεντροαριστερούς που αναζητούν νόημα, και στη νέα γενιά που βλέπει την ασφάλεια όχι μόνο ως στρατιωτικό ζήτημα αλλά και ως κοινωνική, οικονομική και περιβαλλοντική πρόκληση.

Ο νέος πατριωτισμός στην ατζέντα

Η έννοια του «πατριωτισμού», παραδοσιακά ταυτισμένη με τη Δεξιά, επιχειρείται να απο-νομιμοποιηθεί από τον πρώην πρωθυπουργό, με αιχμή την ανάκτηση και επανανοηματοδότηση της. Στο αφήγημά του, δεν πρόκειται για τον πατριωτισμό της εθνικής υπεροψίας, αλλά για μια νέα συλλογική ταυτότητα ενάντια στην ολιγαρχία και την κλεπτοκρατία – «η πατρίδα μας απέναντι στα πλούτη τους», όπως χαρακτηριστικά είπε. Μια φράση που φωτογραφίζει τους κύκλους γύρω από την κυβέρνηση Μητσοτάκη χωρίς να τους κατονομάζει ευθέως.

Τα κινήματα και η βάση που τον έφεραν στην εξουσία

Το ευρωπαϊκό πλαίσιο της ομιλίας δεν ήταν τυχαίο. Ο Αλέξης Τσίπρας έδειξε ότι βλέπει την ακροδεξιά όχι μόνο ως ελληνικό, αλλά ως διακρατικό φαινόμενο που απαιτεί διακρατική αντιμετώπιση. Η αναφορά του σε Σιάτλ και Γένοβα δεν απευθυνόταν στο τυπικό πολιτικό κοινό, αλλά σε όσους έζησαν ή νοσταλγούν τις ημέρες των μαζικών κινημάτων και των αντιπαγκοσμιοποιητικών διαδηλώσεων. Συνάμα ήταν ένα σήμα ότι θέλει να επανασυνδεθεί με τα κινήματα, τη βάση, την ορμή που κάποτε τον έφερε στην εξουσία, μου είπε έμπειρος πολιτικός αναλυτής.

Ο «νέος διεθνισμός»

Ταυτόχρονα, όμως, διαμορφώνει έναν εναλλακτικό διεθνιστικό λόγο. Όχι ουτοπικό όπως πριν κυβερνήσει ή αφηρημένο, αλλά στρατηγικό και στοχευμένο. Ο «νέος διεθνισμός» που περιγράφει είναι μια σαφής απάντηση στην οργάνωση της διεθνούς ακροδεξιάς και λειτουργεί ως κάλεσμα για επανένωση των διάσπαρτων ευρωπαϊκών προοδευτικών δυνάμεων. Σε ευθεία αντίθεση με την κυβερνητική γραμμή, ο Τσίπρας ζητά κυρώσεις κατά του Ισραήλ και ευθέως επικρίνει την ευρωπαϊκή πολιτική ανοχής απέναντι στις στρατιωτικές επιχειρήσεις στη Γάζα. Η τοποθέτηση αυτή δεν αφορά μόνο τα διεθνή. Είναι και μια έμμεση βολή προς τη «σιωπή» της κυβέρνησης Μητσοτάκη, η οποία αποφεύγει τις καθαρές τοποθετήσεις για το Μεσανατολικό.

Το νέο κοινωνικό ρεύμα

Το ακροατήριο που στοχεύει και ονειρεύεται πλέον ο Τσίπρας δεν είναι το στενά κομματικό. Είναι οι «αποστασιοποιημένοι», οι «συλλογικά πληγωμένοι» από την πολιτική απάθεια, αυτοί που έχουν αποστραφεί το σύστημα. Επιδιώκει να χτίσει ένα νέο κοινωνικό και πολιτικό ρεύμα που ξεπερνά το ΣΥΡΙΖΑ αλλά και την έννοια του παραδοσιακού κόμματος.

Ποιοι θα τον στηρίξουν;

Την ώρα που Διάσκεψη λειτούργησε ως μια πρόβα επιστροφής του Αλέξη Τσίπρα στον δημόσιο διάλογο όχι μόνο ως πρώην, αλλά ως δυνητικά επανενεργοποιημένος πολιτικός φορέας ιδεών και μένει να φανεί αν το στοίχημα του «νέου πατριωτισμού», θα εμπνεύσει ή αν θα χαθεί στη μετάφραση, έχει ενδιαφέρον ποιοι θα στηρίξουν τον πολιτικό αγώνα του Αλέξη Τσίπρα – αν και εφόσον αποφασίσει να κατέβει στις εκλογές με δικό του κόμμα. Έτσι, αν ο πρώην πρωθυπουργός προχωρούσε σε δημιουργία νέου πολιτικού φορέα, το εγχείρημά του δεν θα είχε να αντιμετωπίσει μόνο τη φθορά του ΣΥΡΙΖΑ και τον σκεπτικισμό ενός κατακερματισμένου ακροατηρίου. Θα έπρεπε παράλληλα να διαμορφώσει ένα πλέγμα ισορροπιών με κομμάτια της οικονομικής ελίτ που δεν ταυτίζονται με το κυβερνητικό κατεστημένο και πιθανόν να βλέπουν την πολιτική σταθερότητα όχι ως μονοπώλιο της ΝΔ, αλλά ως προϊόν πλουραλισμού με προβλεψιμότητα.

Η ελίτ του μεσαίου χώρου

Ποιοι είναι οι τέσσερις διακριτοί πυλώνες πιθανής θετικής διάθεσης προς ένα νέο κόμμα με ηγέτη τον Αλέξη Τσίπρα; Πρώτος και καλύτερος ο ανεξάρτητος επιχειρηματικός χώρος της μεσαίας ισχύος. Πρόκειται για επιχειρηματικούς παίκτες που δεν διαθέτουν μονοπωλιακή πρόσβαση στο κράτος, ούτε συνδέονται με τους παραδοσιακούς ομίλους των υποδομών, των τραπεζών ή των κατασκευών. Κινούνται συχνά σε δυναμικούς κλάδους όπως η βιομηχανία, η πράσινη ενέργεια, οι εξαγωγές και η καινοτομία. Ο «νέος πατριωτισμός» του Τσίπρα, με αντι-ολιγαρχικό φορτίο αλλά χωρίς αντιεπιχειρηματικές εξάρσεις, θα μπορούσε να βρει πρόσφορο έδαφος, ειδικά αν συνοδευτεί από θεσμική αξιοπιστία και σταθερότητα κανόνων.

Τα διεθνή δίκτυα

Σημαντικό ρόλο θα μπορούσαν να παίξουν τα δίκτυα με έντονη διεθνή διάσταση και προσανατολισμό. Οι ελληνικές επιχειρήσεις που έχουν εξαγωγικό προφίλ, ευρωπαϊκές συνέργειες ή λειτουργούν σε ρυθμιζόμενους τομείς με διεθνείς επενδυτές συχνά δίνουν σημασία στο πολιτικό ήθος και στο ευρωπαϊκό σήμα του εκάστοτε ηγέτη. Ο Τσίπρας των τελευταίων χρόνων -με παρουσία και ρόλο στο διεθνές think tank των προοδευτικών, ήπιο τόνο και μεταρρυθμιστικό λόγο- θα μπορούσε ναι πείσει μερίδες αυτών των κύκλων ότι μπορεί να εκπροσωπήσει μια φιλοευρωπαϊκή, αλλά κοινωνικά ευαίσθητη εναλλακτική.

Οι γνωστοί… άγνωστοι της περιόδου 2015-19

Στο παιχνίδι θα μπορούσαν μπουν και οι επιχειρηματίες που είχαν σχέση εμπιστοσύνης με την περίοδο διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ. Κατά την περίοδο 2015–2019, παρά τη συγκρουσιακή αφετηρία της κυβέρνησης Τσίπρα με την οικονομική ελίτ, δεν ήταν λίγοι οι επιχειρηματίες που βρήκαν λειτουργικά κανάλια επικοινωνίας ή και σχέσεις αμοιβαίας συνεννόησης με το Μαξίμου της εποχής. Ορισμένοι εξ αυτών ένιωσαν πως κατά την επιστροφή της ΝΔ βρέθηκαν εκτός ισχύος ή στο περιθώριο των κεντρικών επιλογών. Αν ο Τσίπρας προχωρήσει σε ένα νέο σχήμα, ελαφρύτερο από τις αγκυλώσεις του σημερινού ΣΥΡΙΖΑ, ενδεχομένως να επανεξετάσουν τις προσβάσεις τους, αναζητώντας μια νέα ισορροπία με κάποιο βαθμό επιρροής. Τον Καλογρίτσα μην τον υπολογίζετε.

Οι μιντιακοί παίκτες

Τέλος, γιατί πάντα έχουν ρόλοι, δεν γίνεται να μείνουν εκτός οι παίκτες του μιντιακού πεδίου που δεν τα πάνε καλά με το τωρινό Μαξίμου. Παρά τη γενική εντύπωση ομογενοποίησης των media, το τοπίο μόνο δεν είναι ενιαίο. Υπάρχουν εκδότες, δημοσιογραφικά δίκτυα, περιφερειακά κανάλια και αυτόνομες φωνές που δεν εντάσσονται στο κλειστό κλαμπ της εξουσίας και δεν έχουν λόγο να στηρίζουν άκριτα τη ΝΔ. Ένα νέο κόμμα, με ηγεσία προβλέψιμη αλλά με αντιδεξιά εστίαση, που δεν εμφανίζεται ως απειλή για την επιχειρηματικότητα αλλά ούτε και ως δέσμιο μιας κατεστημένης κομματικής κουλτούρας, μπορεί να αποκτήσει προσβάσεις ή και διακριτική κάλυψη από αυτά τα media. Το πολιτικό περιεχόμενο που αναδεικνύει τη δημοκρατία, τη θεσμικότητα και την πολυφωνία πιθανόν να φανεί ελκυστικό και στους ίδιους τους επαγγελματίες της ενημέρωσης.

Διαβάστε στην παρασκηνιακή στήλη Πρεστίζ

Κάνει κίνηση πριν τις εκλογές ο Αλέξης Τσίπρας και οι μοναδικοί που τρέμουν είναι στο ΣΥΡΙΖΑ, στη λέσχη Μπίλντερμπεργκ ο Μητσοτάκης

Το βατερλό του ΣΥΡΙΖΑ στήνει το δρόμο στον Τσίπρα, η συμμαχία των τεσσάρων και ένα ψηφοδέλτιο «φωτιά» στο Νότιο Τομέα

Η dream team του Μητσοτάκη, ο τελευταίος σε δημοφιλία υπουργός και μια δίκη που πολιτικά δεν άγγιξε κανέναν

Σχετικά άρθρα:

Ενταξη της ναυτιλίας στην πράσινη ατζέντα της ΕΕ ζητούν οι εφοπλιστές Ξεπαγώνει ο διαγωνισμός για το φράγμα Ενιπέα στα Φάρσαλα Στο στόχαστρο της ΔΙΜΕΑ τα second-hand: Έλεγχοι, άδειες και καταγγελίες για παρανομίες – FinanceNews.gr Ουκρανικό: Πούτιν βάζει όρους, Μακρόν βάζει… «φωτιές» – «Ο Τραμπ δεν θα μείνει αμέτοχος» – FinanceNews.gr