Πραγματικός ΥΠΕΞ των ΗΠΑ ο Steve Witkoff – Ο σκληρός Εβραίος του Trump που συνομιλεί με τη Hamas και τον Putin

Πώς ο φίλος και παρτενέρ στο γκολφ του Trump, Steve Witkoff, ανέλαβε μία από τις πιο δύσκολες δουλειές στον πλανήτη.

«Ο Steve Witkoff άδειασε το σακίδιό του πάνω στο τραπέζι συνεδριάσεων στο γραφείο του στον δεύτερο όροφο της Δυτικής Πτέρυγας.
Ήθελε να δείξει ένα μπιπέιτζερ που του είχαν χαρίσει ο Ισραηλινός Πρωθυπουργός Benjamin Netanyahu και ανώτερα στελέχη της Μοσάντ» αναφέρει το The Atlantic.
Η συσκευή τιμά μια σύνθετη επιχείρηση κατά την οποία το Ισραήλ εξουδετέρωσε φορητές συσκευές που χρησιμοποιούσε η Χεζμπολάχ –η λιβανέζικη σιιτική οργάνωση που υποστηρίζεται από το Ιράν– προκαλώντας τον θάνατο ή τον τραυματισμό χιλιάδων μελών της.
Ο Witkoff βρήκε τη συσκευή ανάμεσα σε ένα μάτσο ηλεκτρονικά που χρησιμοποιεί για να επικοινωνεί στο εξωτερικό, στον ρόλο του ως «σκιώδους υπουργού Εξωτερικών» των ΗΠΑ.
Στο πίσω μέρος του μπιπέιτζερ, όπως μου είπε περήφανα, υπάρχει η εξής επιγραφή: «Αγαπητέ Steve, φίλε του κράτους του Ισραήλ». Κι από κάτω, το ακρωνύμιο OTJ – “One Tough Jew” («Ένας Σκληρός Εβραίος»).
Αν κάποιος ορίζει την «εβραϊκή σκληρότητα» ως τη διάθεση να σταθεί απέναντι στον Netanyahu –έναν ηγέτη που έχει προκαλέσει πονοκεφάλους σε Αμερικανούς προέδρους από την εποχή του Bill Clinton– τότε ο Witkoff, ο ειδικός απεσταλμένος του Trump για σχεδόν όλα τα ζητήματα, αξίζει τον τίτλο.
Μόλις είχε πιέσει το Ισραήλ να αποδεχθεί συμφωνία κατάπαυσης του πυρός και ανταλλαγής ομήρων τον Ιανουάριο.
Και μόλις αυτή την εβδομάδα, εν αγνοία του Netanyahu, πέτυχε νέα συμφωνία, πιέζοντας μέσω μεσολαβητή τη Χαμάς να απελευθερώσει τον Ednan Alexander, τον τελευταίο εν ζωή Αμερικανό όμηρο στη Γάζα.
Η εντυπωσιακή ανάδειξη του Witkoff στη διεθνή σκηνή –λίγοι εκτός του κύκλου του real estate της Νέας Υόρκης ήξεραν την ύπαρξή του πριν πέντε μήνες– έχει προκαλέσει σύγχυση στους Αμερικανούς διπλωμάτες και έχει περιορίσει τον ρόλο του Marco Rubio, του επίσημου υπουργού Εξωτερικών (και προσωρινού συμβούλου Εθνικής Ασφαλείας).
Ο Rubio ξεκίνησε τη θητεία του με ένα σοβαρό μειονέκτημα: δεν ήταν φίλος του Trump.
Ο Witkoff είναι. Οι δυο τους γνωρίζονται εδώ και 40 χρόνια.
Είναι τακτικός επισκέπτης στα γήπεδα γκολφ του προέδρου. Ακολούθησε τον Trump στις επενδύσεις ακινήτων, ένας τομέας που τους έκανε και τους δύο δισεκατομμυριούχους.
Στάθηκε στο πλευρό του Trump σε χρεοκοπίες, δύο διαζύγια, δύο παραπομπές, δύο απόπειρες δολοφονίας και δύο ορκωμοσίες.
Τώρα ο Trump του έχει αναθέσει να επιλύσει μερικά από τα πιο επικίνδυνα προβλήματα στον κόσμο – προβλήματα που αποδείχθηκαν άλυτα για γενιές Αμερικανών προέδρων και διπλωματών.
Ο 68χρονος Witkoff είναι πιο ήπιος στον λόγο από τον πρόεδρο, αλλά με την ίδια ροπή προς τη μεγαλορρημοσύνη.
Όπως είπε: «Θα έχουμε επιτυχία στη Συρία• θα το ακούσεις σύντομα. Θα έχουμε επιτυχία στη Λιβύη• θα το ακούσεις σύντομα. Θα έχουμε επιτυχία στο Αζερμπαϊτζάν και την Αρμενία, ένα μέρος σχεδόν ξεχασμένο από τον Θεό, και θα το μάθεις αμέσως.
Και τελικά, θα φτάσουμε σε λύση για το Ιράν και τον πόλεμο Ρωσίας-Ουκρανίας».
Ο Witkoff έχει βρεθεί αντιμέτωπος με μια απότομη καμπύλη μάθησης, αλλά μοιάζει ατάραχος μπροστά στην ιστορική αποτυχία της αμερικανικής διπλωματίας στη Μέση Ανατολή.
Όπως ο Trump, είναι βαθιά πραγματιστής και βλέπει τον Ayatollah Khamenei και τον Vladimir Putin όχι ως αυταρχικούς ηγέτες με ιδεολογική εμμονή, αλλά ως έξυπνους διαπραγματευτές – σαν τους δικηγόρους που αντιμετώπιζε στις αγοραπωλησίες ακινήτων.
Ερμήνευσε μάλιστα την επιθυμία του Putin να τον συναντήσει όχι ως ένδειξη ισχύος, αλλά ως απόδειξη ειλικρινούς διάθεσης για ειρήνη.
Με τους Ισραηλινούς, όμως, εμφανίστηκε πιο επιφυλακτικός. Για να εξασφαλίσει τη συμφωνία του Ιανουαρίου, είπε στον επικεφαλής της Μοσάντ, David Barnea, ότι αν δεν υπάρξει συμφωνία, θα πρέπει να απολογηθεί στους φίλους του των οποίων τα παιδιά δεν θα επιστρέψουν ποτέ από τα μπουντρούμια της Γάζας.
Τον Μάρτιο έφυγε από την Ντόχα πιστεύοντας πως είχε συμφωνία με τη Χαμάς για παράταση της κατάπαυσης, όμως η οργάνωση πρότεινε άλλους όρους.
«Ίσως να με ξεγέλασαν», είπε τότε. Η αδιαλλαξία της σύγκρουσης τον «ταπείνωσε», σύμφωνα με συνεργάτη του από χώρα του Κόλπου.
Τότε ήταν που οι ΗΠΑ ξεκίνησαν άμεσο διάλογο με τη Χαμάς, παρακάμπτοντας πρωτόκολλα.
Η τελευταία παραχώρηση της Χαμάς –με διαμεσολάβηση του Bishara Bahbah, προέδρου της πρώην ομάδας “Arab Americans for Trump”– απέκλεισε εντελώς το Ισραήλ από τη διαδικασία.
Αυτές οι εξελίξεις σόκαραν τους ειδικούς. Ο Aaron David Miller, πρώην αναλυτής του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, δήλωσε: «Ο Witkoff έχει εξουσιοδοτηθεί να χρησιμοποιήσει εργαλεία που καμία κυβέρνηση δεν έχει τολμήσει. Δεν έχουμε ξαναδεί κυβέρνηση να αποστασιοποιείται έτσι από το Ισραήλ».
Ο Witkoff δεν έχει επίσημο υπόβαθρο στις διεθνείς σχέσεις, ούτε διπλωματική εμπειρία.
Για να συνάψει συμφωνίες για ζητήματα τόσο περίπλοκα όσο ο πόλεμος στην Ουκρανία και το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα, βασίζεται στη διαίσθηση, την επιτυχία του στο real estate και τη φιλία του με τον Trump.

Λέει ότι διαβάζει πολλά βιβλία και βλέπει ντοκιμαντέρ στο Netflix για συγκρούσεις (όπως το Turning Point: The Vietnam War).
Πιστεύει, όπως και ο Trump στην πολιτική, ότι η έλλειψη εμπειρίας μπορεί να είναι πλεονέκτημα.
«Είναι σαν το “Ο κ. Σμιθ πάει στη Μέση Ανατολή”», μου είπε ο γερουσιαστής Lindsey Graham.
Όπως είναι φυσικό, υπάρχει ευρεία δυσπιστία. Ακόμα και διπλωμάτες που επέλεξε ο ίδιος ο Trump έχουν εκφράσει σοβαρές επιφυλάξεις για τη «μέθοδο Witkoff». Προκάλεσε αναστάτωση όταν, μετά τη συνάντησή του με τον Putin τον Μάρτιο, επανέλαβε ρωσικά επιχειρήματα σε συνέντευξή του στον Tucker Carlson.
Ο Putin, είπε ο Witkoff, «δεν θέλει να σκοτώνεται κόσμος».
Φάνηκε να νομιμοποιεί τις ρωσικές αξιώσεις στις ανατολικές περιοχές της Ουκρανίας μέσω ψευδοδημοψηφισμάτων του 2022. Εξήρε μάλιστα τη «γοητεία» του Putin, λέγοντας πως ο Ρώσος πρόεδρος «προσευχόταν για τον φίλο του» μετά την απόπειρα δολοφονίας κατά του Τραμπ πέρυσι. «Μου άρεσε», δήλωσε χωρίς περιστροφές.
Ο πρώην πρέσβης των ΗΠΑ στο Κίεβο, William Taylor, σχολίασε:
«Ο Witkoff φαίνεται να παίρνει τον Putin τοις μετρητοίς. Οι Ρώσοι είναι πανέξυπνοι και πανούργοι.
Ο Witkoff δεν έχει εμπειρία μαζί τους, οπότε είναι ευάλωτος». Οι υποστηρικτές του λένε ότι απλώς χρησιμοποιεί την κολακεία – πυλώνα της διπλωματίας του Trump.
Ο ρόλος του Witkoff, που θυμίζει αυτόν του Jared Kushner κατά την πρώτη θητεία Trump, βασίζεται στην πεποίθηση ότι οι διεθνείς διαμάχες λύνονται καλύτερα από ισχυρούς ηγέτες μέσω προσωπικών απεσταλμένων, ότι τα επιχειρηματικά συμφέροντα μπορούν να υπερκεράσουν αρχαίες θρησκευτικές ή εθνοτικές έχθρες, και ότι οι αμερικανικοί στόχοι είναι κατεξοχήν πραγματιστικοί – χωρίς υπερβολική μέριμνα για το «σωστό» και το «λάθος».
Ο Witkoff είναι ρεαλιστής με την έννοια του Hans Morgenthau – σκέφτεται και δρα «με όρους συμφέροντος ως δύναμη».
Όπως λέει: «Δεν είμαι ιδεολόγος. Θυμήσου, είμαι ο ερασιτέχνης διπλωμάτης.
Η διπλωματία είναι διαπραγμάτευση. Και εγώ το κάνω αυτό όλη μου τη ζωή».
Η ζωή του Witkoff δεν ήταν πάντα έτσι. Έγινε γνωστός αγοράζοντας και πουλώντας ακίνητα.
Μεταξύ των επιτυχιών του: το κτίριο της Daily News και το Woolworth Building στη Νέα Υόρκη. Η περιουσία του ανέρχεται σε περίπου 2 δισ. δολάρια.
Αυτό που του λείπει σε διπλωματικά διαπιστευτήρια, το αντισταθμίζει με την εμπιστοσύνη του προέδρου.
Ο Trump τον εμπιστεύεται, λένε συνεργάτες του, γιατί πέτυχε στον χώρο που ο Trump σέβεται – το επιχειρείν – και γιατί η αφοσίωσή του είναι απόλυτη. «Ο Trump έχει άπειρες γνωριμίες, αμέτρητες», μου είπε η προσωπάρχης του Λευκού Οίκου, Susie Wiles.
«Αλλά νομίζω ότι θα έλεγε πως έχει ελάχιστους πραγματικούς φίλους έξω από την οικογένειά του – και ο Steve είναι πρώτος μεταξύ ίσων».
Περισσότεροι από 20 αξιωματούχοι του Λευκού Οίκου, νυν και πρώην διπλωμάτες, ξένοι ηγέτες και επιχειρηματικοί συνεργάτες μίλησαν για τον ρόλο του Witkoff στις διαπραγματεύσεις υψηλού ρίσκου.
Κάποιοι δέχθηκαν να μιλήσουν ανώνυμα, αποκαλύπτοντας άγνωστες πτυχές του παρελθόντος του, της σχέσης του με τον Trump και της διπλωματικής του προσέγγισης – σκιαγραφώντας έναν χαμογελαστό αλλά απρόσμενο «μαχητή», έναν νέο τύπο διπλωμάτη για έναν πρόεδρο που επαναπροσδιορίζει τον ρόλο της Αμερικής στον κόσμο.

Ποιος είναι ο φίλος του Trump…

Ο Witkoff γεννήθηκε στο Μπρονξ και μεγάλωσε στο Λονγκ Άιλαντ, απόγονος Εβραίων της Ανατολικής Ευρώπης.
Ο πατέρας του έφτιαχνε γυναικεία παλτό—αναλαμβάνοντας την επιχείρηση από τον παππού του Witkoff μετά από έμφραγμα—και η μητέρα του δίδασκε στην τρίτη τάξη. Ως παιδί, έμαθε Krav Maga, μια πολεμική τέχνη που χρησιμοποιείται στην εκπαίδευση του ισραηλινού στρατού.
Ο Witkoff απέκτησε πτυχίο πολιτικών επιστημών και νομική από το Πανεπιστήμιο Hofstra στο Λονγκ Άιλαντ.
Γνώρισε για πρώτη φορά τον Witkoff τη δεκαετία του 1980, όταν ήταν συνεργάτης στη νομική εταιρεία Dreyer & Traub της Νέας Υόρκης, η οποία εκπροσωπούσε τον Trump σε συναλλαγές ακινήτων.
Ο Witkoff βρισκόταν σε ένα ντελικατέσεν στην 39η Οδό όταν εμφανίστηκε ο Trump χωρίς χρήματα και, αναγνωρίζοντάς τον, του ζήτησε να τον κεράσει ένα σάντουιτς με ζαμπόν και τυρί.
«Ήθελα να γίνω αυτός», θυμήθηκε ο Witkoff στη συνέντευξή του τον Μάρτιο με τον Τάκερ Κάρλσον.
Έτσι άφησε τη νομική για να επενδύσει σε ακίνητα. Ξεκίνησε μικρός, μαζεύοντας ενοίκια από πολυκατοικίες που κατείχε στο Μπρονξ, έχοντας ένα περίστροφο δεμένο στον αστράγαλό του.
Σύντομα πέρασε στο Μανχάταν και απέκτησε τη φήμη του παθιασμένου επενδυτή με όρεξη για ρίσκο, αγοράζοντας κτίρια γραφείων με δανεικά χρήματα σε πολύ χαμηλές τιμές.
Το 2013 ανέλαβε ένα από τα πιο φιλόδοξα έργα του: το ιστορικό ξενοδοχείο Park Lane στην Central Park South.
Ο Witkoff συνεργάστηκε με τον Μαλαισιανό χρηματοδότη Τζο Λόου και άλλους επενδυτές, συμπεριλαμβανομένου του κρατικού επενδυτικού ταμείου του Αμπού Ντάμπι, για να αγοράσουν το ακίνητο για 660 εκατ. δολάρια, σχεδιάζοντας να το κατεδαφίσουν και να χτίσουν ένα πολυτελές συγκρότημα κατοικιών.
Αλλά τα σχέδια κατέρρευσαν πρώτα λόγω πτώσης της αγοράς το 2015-2016 και μετά επειδή ο Λόου κατηγορήθηκε για απάτη το 2018.
Ο Witkoff δεν κατηγορήθηκε για αδικοπραγία…
Η έξοδος ήρθε χάρη στην παρέμβαση όχι ενός, αλλά δύο κρατικών ταμείων από πετρελαιοπαραγωγές χώρες του Κόλπου.
Αρχικά, καθώς οι ΗΠΑ κινούνταν για την ανάκτηση περιουσιακών στοιχείων του Λόου, το ταμείο του Αμπού Ντάμπι αύξησε το ποσοστό του.
Έπειτα, το 2023, το Qatar Investment Authority αγόρασε το ξενοδοχείο για περίπου 620 εκατ. δολάρια, ουσιαστικά παίρνοντας τη θέση του Witkoff.
Η αλυσίδα συναλλαγών προκάλεσε επικρίσεις και υπαινιγμούς ότι ο Witkoff είναι υπόχρεος στο Κατάρ, μια χώρα με περίπλοκο ρόλο στις περιφερειακές συγκρούσεις. Το Κατάρ φιλοξενεί τη μεγαλύτερη αμερικανική στρατιωτική βάση στη Μέση Ανατολή, αλλά διατηρεί σχέσεις με το Ιράν, φιλοξενεί την πολιτική ηγεσία της Χαμάς και συνεργάζεται στενά με το Ισραήλ ως μεσολαβητής.
Παράλληλα, διοχετεύει χρήματα σε αμερικανικά ιδρύματα για να εξασφαλίσει επιρροή.
Η γενναιοδωρία του είναι κραυγαλέα: Χαρακτηριστικό παράδειγμα το Boeing 747-8, το οποίο ο Trump αποδέχτηκε, όπως είπε, «ΧΩΡΙΣ ΚΑΝΕΝΑ ΚΟΣΤΟΣ».
Ο άνθρωπος του Trump στη Μέση Ανατολή είναι ένας πλούσιος επιχειρηματίας ακινήτων από τη Νέα Υόρκη, χωρίς διπλωματική εμπειρία — αλλά με πολιτικές βλέψεις
Στα τέλη του Ιανουαρίου, ο Witkoff, ένας δισεκατομμυριούχος επενδυτής ακινήτων από τη Νέα Υόρκη και παλιός φίλος του Trump, ταξίδεψε στη Μέση Ανατολή σε μια ανεπίσημη αποστολή.
Αφού συναντήθηκε με τον διάδοχο του θρόνου της Σαουδικής Αραβίας, πρίγκιπα Mohammed bin Salman, ο Witkoff πέταξε στο Κατάρ για συνάντηση με τον εμίρη σε πολυτελές παλάτι.
Εκεί, τον υποδέχθηκε ένας άντρας με κουστούμι Armani, ο οποίος τον ρώτησε: «Είσαι ο απεσταλμένος του Trump;»
Η απάντηση του Witkoff: «Ο πρόεδρος κι εγώ μιλάμε συνέχεια».
Ο ίδιος, σε συνέντευξή του στο Puck, δήλωσε πως δεν ήταν επίσημα εξουσιοδοτημένος να διαπραγματευτεί εκ μέρους των ΗΠΑ, αλλά δεν το ξεκαθάρισε άμεσα στον εμίρη. «Αλλά το είπα τελικά», πρόσθεσε, «και μου απάντησε, “Δεν πειράζει”».
Ο Witkoff περιέγραψε το ταξίδι του ως προσωπική πρωτοβουλία, υποκινούμενη από την πεποίθησή του ότι η προεδρία Biden έχει καταστρέψει τη Μέση Ανατολή.
Ο σκοπός του, λέει, ήταν να επαναφέρει το πνεύμα των «Συμφωνιών του Αβραάμ» — των ιστορικών συμφωνιών εξομάλυνσης των σχέσεων μεταξύ Ισραήλ και αραβικών κρατών, τις οποίες μεσολάβησε η κυβέρνηση Trump.
Όπως και ο ίδιος ο Trump, ο Witkoff υποστηρίζει ότι μπορεί να φέρει ειρήνη στην περιοχή μέσα σε λίγες εβδομάδες.
«Μπορεί να πάρει κάποιο χρόνο, αλλά η ειρήνη είναι εφικτή.
Ο Biden είναι ανίκανος, αλλά ο Trump θα τα καταφέρει», δηλώνει.
Είναι αβέβαιο αν ο Witkoff μετέφερε κάποιο μήνυμα από τον Trump ή αν μετέφερε στην καμπάνια του πρώην προέδρου πληροφορίες από τις επαφές του.
Η συνάντηση με τον Mohammed bin Salman διευθετήθηκε, σύμφωνα με τον ίδιο, μέσω στενού συμβούλου του Σαουδάραβα διαδόχου.
Ο Witkoff συζήτησε με τον πρίγκιπα για την τρέχουσα πολιτική κατάσταση και υποστηρίζει πως οι ηγέτες της περιοχής είναι έτοιμοι να επιστρέψουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, αν επιστρέψει και ο Trump.
Ο 66χρονος επενδυτής, ο οποίος δραστηριοποιείται κυρίως στο real estate της Νέας Υόρκης, δεν έχει προηγούμενη εμπειρία στη διπλωματία ή στη Μέση Ανατολή. Ωστόσο, έχει στενές σχέσεις με τον Trump επί δεκαετίες.
Είχε εμπλοκή στην προσπάθεια της κυβέρνησης Trump να νομιμοποιήσει τα κρυπτονομίσματα μέσω επαφών με τη ρυθμιστική αρχή OCC και ήταν μέρος του συμβουλίου για την αποκατάσταση της οικονομίας κατά την πανδημία COVID-19.
Είναι επίσης δωρητής Ρεπουμπλικανών, αν και στο παρελθόν είχε δωρίσει και σε Δημοκρατικούς.
Το όνομά του συζητείται έντονα στους πολιτικούς κύκλους της Νέας Υόρκης και υπάρχει φημολογία ότι εξετάζει να θέσει υποψηφιότητα για δήμαρχος της Νέας Υόρκης το 2025.
Οι σύμβουλοι του Trump τον βλέπουν ευνοϊκά, και ο ίδιος υποστηρίζει πως «είναι ώρα για μια πραγματική αλλαγή στην πόλη».
Η πολιτική του πλατφόρμα περιλαμβάνει σκληρή στάση στο ζήτημα της εγκληματικότητας και της μετανάστευσης, και υπόσχεται πως «θα καθαρίσει τους δρόμους» της Νέας Υόρκης.
Αν επιλέξει τελικά να διεκδικήσει δημόσιο αξίωμα, ο Witkoff πιθανόν να χρησιμοποιήσει τις σχέσεις του στη Μέση Ανατολή ως απόδειξη ότι διαθέτει τη διεθνή εμπειρία και τις ικανότητες διαπραγμάτευσης που απαιτούνται για ηγετική θέση.
Αν και η αποστολή του δεν ήταν επίσημη, καταδεικνύει πώς ο κύκλος του Trump συνεχίζει να ασκεί παρασκηνιακή επιρροή σε διεθνές επίπεδο — και ίσως προετοιμάζει το έδαφος για μια νέα περίοδο αμερικανικής πολιτικής ηγεμονίας.

Eπανειλημμένες προσκλήσεις

Ο Witkoff δεν έχει επισκεφθεί το Κίεβο παρά τις επανειλημμένες προσκλήσεις, μια απόφαση που, σύμφωνα με Αμερικανούς αξιωματούχους, οφείλεται στην πολυπλοκότητα της μετάβασης εκεί και στην ικανότητα του απεσταλμένου να εξετάζει δορυφορικές εικόνες των ζημιών.
Όμως η απουσία του έχει προκαλέσει απορία σε έμπειρους γνώστες της Ρωσίας, όπως ο Μάικλ ΜακΦολ, πρώην πρέσβης των ΗΠΑ στη Μόσχα, ο οποίος δήλωσε ότι ο ίδιος απεσταλμένος θα έπρεπε να συνομιλεί και με τον Putin και με τον Zelensky. «Αυτό λέγεται “διπλωματία του εκκρεμούς” για κάποιο λόγο», μου είπε.
Ο Keith Kellog, σύμβουλος του Mike Pence κατά τη διάρκεια της αντιπροεδρίας του, είχε αρχικά οριστεί ειδικός απεσταλμένος για την Ουκρανία και τη Ρωσία, αλλά πλέον ασχολείται μόνο με την ουκρανική πλευρά των διαπραγματεύσεων.
Παρότι οι προσπάθειες ειρήνευσης μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας δεν εξελίχθηκαν όπως αναμενόταν, ο Witkoff φαίνεται να βρίσκει περισσότερο λόγο για αισιοδοξία στις συνομιλίες για τα πυρηνικά του Ιράν.
«Ίσως τα καταφέρουμε με το Ιράν», είπε. «Αυτό που φαίνεται πιο περίπλοκο μπορεί τελικά να είναι και το πιο πιθανό».
Άκουσα σκεπτικισμό για τις προθέσεις της Τεχεράνης από νυν και πρώην Αμερικανούς και Ισραηλινούς αξιωματούχους, συμπεριλαμβανομένου ενός ανώτερου διπλωμάτη στην περιοχή που ευθυγραμμίζεται με τον Trump.
Η κριτική απέναντι στην προσέγγιση του Witkoff συνοψίστηκε από την Γουέντι Σέρμαν, η οποία, ως υφυπουργός Εξωτερικών επί Obama, ήταν η επικεφαλής διαπραγματεύτρια της συμφωνίας του 2015 για τα πυρηνικά του Ιράν, που περιόρισε το πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης με αντάλλαγμα την άρση κυρώσεων.
Ο νέος υπουργός Εξωτερικών του Ιράν, Αμπάς Αραγτσί, «ξέρει τα πάντα και μιλάει άπταιστα αγγλικά», μου είπε η Σέρμαν, η οποία υπηρέτησε και ως αναπληρώτρια υπουργός Εξωτερικών επί Μπάιντεν. «Αν δεν είσαι στο απόλυτο κορυφαίο επίπεδο, θα σε κάνει να μοιάζεις με ερασιτέχνη».
Ο Witkoff, είπε, είναι εκτός των νερών του. «Αυτός ο άνθρωπος συνάντησε τον Πούτιν μόνος του• πώς είναι αυτό έξυπνο;» αναρωτήθηκε η Σέρμαν. «Είμαι υπέρ των φρέσκων οπτικών, αλλά η διαπραγμάτευση μιας επιχειρηματικής συμφωνίας δεν είναι το ίδιο με τη διαπραγμάτευση με το Ιράν».
Ο ίδιος ο Witkoff επιμένει ότι το Ιράν θα κάνει ιστορικές παραχωρήσεις. «Βρίσκονται σε σημείο κρίσης», μου είπε.
«Και εκεί είναι που οι άνθρωποι παίρνουν αποφάσεις».
Όμως, τα μαθήματα που έχει πάρει από τον χώρο των ακινήτων δείχνουν ότι και η Ουάσιγκτον θα πρέπει να κάνει θυσίες. Στον νέο του ρόλο ως διαπραγματευτής, είπε, τα μαθήματα από τον επιχειρηματικό κόσμο είναι «παντού».
«Γιατί οι συμφωνίες αφορούν στο να βρεις πώς να τα φέρεις περίπου ίσα για όλους», μου είπε.
«Πολλά έχουν να κάνουν με την κατανόηση και των δύο πλευρών και τι χρειάζεται για να καθίσουν στο τραπέζι. Και μετά, να βρεις πώς να περιορίσεις τις διαφορές. Όλη μου η ζωή αυτό ήταν».
Κάποιες φορές, δεν είναι ξεκάθαρο τι ακριβώς προσπαθεί να πετύχει ο Witkoff.
Αυτό έγινε εμφανές στις αρχικές προσεγγίσεις προς το Ιράν. Αρχικά είχε προτείνει ότι η Ουάσιγκτον θα επέτρεπε περιορισμένο εμπλουτισμό ουρανίου —κάτι που η Τεχεράνη θεωρεί «μη διαπραγματεύσιμο»— μόνο για να αλλάξει γνώμη αργότερα, λέγοντας ότι οποιαδήποτε συμφωνία απαιτεί πλήρη αποπυρηνικοποίηση.
Ένας υψηλόβαθμος Ισραηλινός αξιωματούχος εξέφρασε αμφιβολίες ότι η Τεχεράνη θα αποδεχτεί τους όρους της Ουάσιγκτον, αλλά επαίνεσε τον Witkoff, λέγοντας: «Αν κάποιος μπορεί να κλείσει συμφωνία, αυτός είναι ο Witkoff».
Μίλησα με μια ευρεία γκάμα αξιωματούχων από άλλες συμμαχικές χώρες, που ήταν ιδιαίτερα προσεκτικοί στις διατυπώσεις τους.
Περιέγραψαν τον Witkoff ως φιλικό και ενεργητικό. Είπαν ότι η σχέση του με τον πρόεδρο είναι πλεονέκτημα• οι συνομιλητές του εκτιμούν ότι φαίνεται να μιλά εξ ονόματος του αρχηγού του κράτους.
Το περιορισμένο προσωπικό του προκαλεί απορία, επειδή καθιστά πιο δύσκολο τον συντονισμό. Και οι δημόσιες δηλώσεις του για τον Putin τούς έχουν ανησυχήσει. Όπως μου είπε ένας Ευρωπαίος αξιωματούχος: «Δεν χρειάζεται να είναι ιστορικός ή ειδικός στις διεθνείς σχέσεις, αλλά δεν είναι ξεκάθαρο ότι καταλαβαίνει τι πραγματικά επιδιώκει ο Putin ή πώς λειτουργεί».
Ρώτησαν τον Witkoff πώς βλέπει τη θέση του στην Ιστορία —αν έχει αναλογιστεί ότι βαδίζει στα χνάρια διπλωματικών βαρόνων όπως ο Χένρι Κίσινγκερ, ο Τζέιμς Μπέικερ και ο Ρίτσαρντ Χόλμπρουκ.
Απάντησε ότι δεν τον εντυπωσιάζει ο Κίσινγκερ. «Έχω παρακολουθήσει πολύ υλικό για τον Χένρι Κίσινγκερ», είπε. Μεταξύ άλλων, έμαθε ότι ο σύμβουλος εθνικής ασφάλειας είχε πείσει τον Nixon να μην τερματίσει τον πόλεμο του Βιετνάμ πριν από τις εκλογές του 1972, επειδή ο πόλεμος του έδινε διαπραγματευτικό πλεονέκτημα στην προεκλογική εκστρατεία. «Ήταν ξεπούλημα», είπε με αηδία.
Όταν τον ρώτησαν τι τον έχει εκπλήξει περισσότερο από τη δουλειά του στην κυβέρνηση, απάντησε αμέσως: «Ο Τύπος». Την προηγούμενη εβδομάδα, η εφημερίδα New York Post, ιδιοκτησίας Ρούπερτ Μέρντοχ, είχε δημοσιεύσει έντονη κριτική για το έργο του, υπονοώντας ότι είναι ακατάλληλος για τον ρόλο.
Ο Witkoff μου είπε ότι παίρνει την κριτική προσωπικά. «Δεν θέλω η μητέρα μου να διαβάζει κάτι κακό για μένα», είπε.
Η εικόνα του απεσταλμένου απασχολεί έντονα και τον Λευκό Οίκο. Αυτό έγινε σαφές όταν ξεκίνησα να δουλεύω αυτό το ρεπορτάζ και έλαβα, χωρίς να το ζητήσω, θετικά σχόλια από αρκετούς ανώτατους αξιωματούχους.
Ένας εκπρόσωπος μου έστειλε δήλωση του αντιπροέδρου J. D. Vance, ο οποίος είπε, μεταξύ άλλων, ότι οι επικριτές του Witkoff «δεν τον γνωρίζουν καθόλου και τον επιτίθενται επειδή, σε αντίθεση με τους περισσότερους διπλωμάτες, υπηρετεί πραγματικά τον αμερικανικό λαό».
Ο Λευκός Οίκος παρείχε επίσης δήλωση του Rubio, του υπουργού Εξωτερικών, ο οποίος παραδοσιακά θα είχε τον ρόλο που τώρα έχει ο Witkoff στις υψηλού ρίσκου διαπραγματεύσεις.
«Ο Steve κι εγώ έχουμε μια ισχυρή συνεργασία βασισμένη στον αμοιβαίο σεβασμό και στη δέσμευσή μας για την προώθηση της εξωτερικής πολιτικής του προέδρου Trump», είπε.
Ο Witkoff ανταπέδωσε τα καλά λόγια, λέγοντας: «Η σχέση μου με τον Μάρκο είναι εξαιρετική».
Η πιο σημαντική σχέση, ωστόσο, είναι αυτή με τον πρόεδρο, ο οποίος ζητά τη γνώμη του Witkoff όχι μόνο για τα γεωπολιτικά ζητήματα του ρόλου του, αλλά και για ένα πλήθος άλλων θεμάτων. Μιλούν για πολιτική. Μιλούν για δασμούς. Μιλούν για γκολφ.
Ένας από τους γιους του Witkoff, ο Ζακ, συνεργάζεται επιχειρηματικά με τους γιους του Trump μέσω μιας εταιρείας κρυπτονομισμάτων, της World Liberty Financial, που ανήκει κυρίως σε οντότητα της οικογένειας Trump.
Ο Witkoff είναι συνιδρυτής της εταιρείας, αλλά είπε πως πλέον «δεν έχει καμία σχέση μαζί της».
Δήλωσε ότι βρίσκεται σε διαδικασία συνάντησης με το Γραφείο Ηθικής της Κυβέρνησης και υποβάλλει τα απαραίτητα έγγραφα για να αποδεσμευτεί από τις επιχειρήσεις του.
Τον ρώτησα πόσο καιρό σκοπεύει να παραμείνει στον ρόλο του και δεν φάνηκε να έχει συγκεκριμένη ημερομηνία λήξης στο μυαλό του.
Δεύτερη μόνο μετά την κριτική κάλυψη του Τύπου, η μεγαλύτερη έκπληξή του είναι το πόσο απολαμβάνει την ακροβασία του στη διεθνή σκηνή.
«Δεν μου φτάνει ποτέ», μου είπε. «Δηλαδή, μερικές φορές παραπονιέμαι. Λέω στη σύντροφό μου, “Θεέ μου, να πάρουμε ένα σκάφος, να φύγουμε”. Αλλά στην πραγματικότητα δεν το εννοώ. Η δουλειά είναι σημαντική».

www.bankingnews.gr

Source link

Σχετικά άρθρα:

Πτωτικά οι ασιατικές αγορές Μεικτά πρόσημα στις ασιατικές αγορές Θετικά πρόσημα στις ασιατικές αγορές Συναγερμός στο Μάντσεστερ – Συντριβή αεροσκάφους στο αεροδρόμιο Barton, 2 σοβαρά τραυματίες