Πώς κέρδισε… άκοπα 50 δισ. δολάρια ο Τραμπ από τους δασμούς

Οι εμπορικοί εταίροι της Αμερικής απέτυχαν σε μεγάλο βαθμό να ανταποδώσουν στον εμπορικό πόλεμο του Ντόναλντ Τραμπ, επιτρέποντας σε έναν πρόεδρο που τον ειρωνεύονταν ότι “πάντα κάνει πίσω“, να συγκεντρώσει σχεδόν 50 δισ. δολάρια σε επιπλέον έσοδα από τελωνειακούς δασμούς με ελάχιστο κόστος, γράφουν οι Financial Times.
Τέσσερις μήνες αφότου ο Τραμπ εξαπέλυσε το πρώτο χτύπημα στον εμπορικό του πόλεμο, μόνο η Κίνα και ο Καναδάς τόλμησαν να απαντήσουν στην Ουάσινγκτον, η οποία επέβαλε παγκόσμιο ελάχιστο δασμό 10%, επιβαρύνσεις 50% στον χάλυβα και το αλουμίνιο, και 25% στα αυτοκίνητα.
Την ίδια στιγμή, τα έσοδα των ΗΠΑ από τελωνειακούς δασμούς έφτασαν σε ιστορικό υψηλό ρεκόρ των 64 δισ. δολαρίων το δεύτερο τρίμηνο — 47 δισ. περισσότερα από την ίδια περίοδο πέρυσι, σύμφωνα με στοιχεία που δημοσίευσε το Υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ την Παρασκευή.
Οι ανταποδοτικοί δασμοί της Κίνας στις αμερικανικές εισαγωγές — οι πιο διαρκείς και σημαντικοί από οποιαδήποτε άλλη χώρα — δεν είχαν την ίδια επίδραση, με τα συνολικά έσοδα από τελωνειακούς δασμούς να είναι μόλις 1,9% υψηλότερα τον Μάιο του 2025 σε σχέση με έναν χρόνο πριν.
Σε συνδυασμό με την περιορισμένη αντίδραση του Καναδά, ο οποίος δεν έχει ακόμη δημοσιεύσει τα τελωνειακά στοιχεία του δεύτερου τριμήνου, οι δασμοί που επιβλήθηκαν σε αμερικανικές εξαγωγές παγκοσμίως αντιπροσωπεύουν ένα ελάχιστο κλάσμα των εσόδων των ΗΠΑ την ίδια περίοδο.
Ορισμένοι άλλοι εμπορικοί εταίροι των ΗΠΑ αποφάσισαν να μην απαντήσουν με τον ίδιο τρόπο, ενώ διαπραγματεύονταν με τον Τραμπ για να αποφύγουν ακόμη υψηλότερους δασμούς. Η ΕΕ, το μεγαλύτερο εμπορικό μπλοκ του κόσμου, έχει σχεδιάσει αντίμετρα, αλλά έχει επανειλημμένα αναβάλει την εφαρμογή τους, συνδέοντάς τα πλέον με την προθεσμία του Τραμπ για διαπραγματεύσεις την 1η Αυγούστου.
Το κόστος των δασμών του Τραμπ δεν το επωμίζονται αποκλειστικά οι Αμερικανοί καταναλωτές, λένε ειδικοί στην εφοδιαστική αλυσίδα, καθώς διεθνείς μάρκες προσπαθούν να διασπείρουν το κόστος των αυξήσεων τιμών παγκοσμίως για να περιορίσουν την επίδραση στην αμερικανική αγορά.
Ο Simon Geale, εκτελεστικός αντιπρόεδρος στην Proxima, μιας συμβουλευτικής εταιρείας που ανήκει στην Bain & Company, δήλωσε ότι μεγάλες μάρκες όπως η Apple, η Adidas και η Mercedes θα επιδιώξουν να μετριάσουν τον αντίκτυπο των αυξήσεων.
Παρά το γεγονός ότι οι δασμοί των ΗΠΑ έχουν φτάσει σε επίπεδα που δεν έχουν παρατηρηθεί από τη δεκαετία του 1930, η διστακτικότητα της παγκόσμιας απάντησης στον Τραμπ έχει αποτρέψει έναν αμοιβαίο κλιμακούμενο εμπορικό πόλεμο σαν εκείνον που κατέστρεψε το παγκόσμιο εμπόριο μεταξύ των δύο παγκοσμίων πολέμων.
Οικονομολόγοι δήλωσαν ότι η κυρίαρχη θέση των ΗΠΑ ως της μεγαλύτερης καταναλωτικής αγοράς στον κόσμο, σε συνδυασμό με τις απειλές του Τραμπ για διπλασιασμό των δασμών σε όσους τον αψηφούν, σημαίνει ότι για τις περισσότερες χώρες η απόφαση να «κάνουν πίσω» δεν είναι δειλία, αλλά οικονομική λογική.
Μοντελοποίηση από την Capital Economics, συμβουλευτική εταιρεία, έδειξε ότι ένας εμπορικός πόλεμος υψηλής έντασης, με τον μέσο αμοιβαίο δασμό στο 24%, θα προκαλούσε πλήγμα 1,3% στο παγκόσμιο ΑΕΠ σε δύο χρόνια, έναντι 0,3% στο βασικό σενάριο των 10%.
Ο μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος των ΗΠΑ, το Μεξικό, δεν αντέδρασε όταν επιβλήθηκαν δασμοί 25% τον Μάρτιο σε εξαγωγές που δεν καλύπτονται από τη Συμφωνία ΗΠΑ-Μεξικού-Καναδά. Από την αρχή των συνομιλιών της με τον Τραμπ, η πρόεδρος Κλαούντια Σέινμπαουμ δήλωσε ότι προτιμά μια συμφωνία.
Η αποτυχία του κόσμου να ενωθεί και να αντιμετωπίσει συλλογικά τις απειλές του Τραμπ έχει επίσης αφήσει στον πρόεδρο των ΗΠΑ περισσότερο χώρο να στοχοποιεί επιμέρους κράτη. Την περασμένη εβδομάδα απείλησε με δασμό 50% στη Βραζιλία, επικαλούμενος κυρίως πολιτικούς λόγους.
Ακόμη και εντός ενιαίων μπλοκ όπως η ΕΕ, τα αντικρουόμενα συμφέροντα των κρατών-μελών, σε συνδυασμό με ευρύτερους φόβους για το αν μια σύγκρουση με τον Τραμπ θα μπορούσε να υπονομεύσει τις εγγυήσεις ασφαλείας των ΗΠΑ προς την Ευρώπη, έχουν γεννήσει έντονη επιφυλακτικότητα.
Η απόφαση του Τραμπ να απειλήσει με αύξηση των δασμών στο 30% δεν προκάλεσε μεγάλη αντίδραση στις Βρυξέλλες, εν μέρει επειδή ανώτατοι Αμερικανοί αξιωματούχοι, περιλαμβανομένου του υπουργού Οικονομικών Σκοτ Μπέσεντ, κινήθηκαν παρασκηνιακά για να ζητήσουν αυτοσυγκράτηση, σύμφωνα με γνώστες των συνομιλιών.
Ένας αξιωματούχος της ΕΕ εξοικειωμένος με τις διαπραγματεύσεις πρόσθεσε ότι δεν διεξάγονται αποσπασματικά, σε μια στιγμή που η Ευρώπη επιζητεί τη συνεχιζόμενη υποστήριξη των ΗΠΑ προς την Ουκρανία. «Επηρεάζουν όλο το φάσμα των σχέσεων ΗΠΑ-ΕΕ, περιλαμβανομένων και των θεμάτων ασφαλείας», είπε.
Ως αποτέλεσμα, σε αντίθεση με την Κίνα που ανταπέδωσε τους δασμούς του Τραμπ έναν προς έναν τον Απρίλιο, η ΕΕ έχει επανειλημμένα καθυστερήσει την εφαρμογή του πακέτου αντιμέτρων της, αφήνοντας χώρο για συμφωνία με τον Τραμπ πριν από την 1η Αυγούστου.
Όταν η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δημοσίευσε την Τρίτη τον τελευταίο της κατάλογο πιθανών στόχων αντιποίνων ύψους €72 δισ. δεν όρισε συγκεκριμένα ποσοστά δασμών, σε μια προφανή προσπάθεια να μην εξοργίσει περαιτέρω τον Τραμπ.
Ο επίτροπος εμπορίου Μαρός Σέφτσοβιτς δήλωσε αυτή την εβδομάδα ότι ένας δασμός 30% στις εξαγωγές της ΕΕ θα καταστήσει το διατλαντικό εμπόριο «σχεδόν αδύνατο». Πρόσθεσε ότι η ΕΕ συνομιλεί με «ομοϊδεάτες» εμπορικούς εταίρους για πιθανά κοινά μέτρα.
Μακροπρόθεσμα, η αποτυχία ανταπόδοσης ενδέχεται επίσης να δώσει στις αμερικανικές επιχειρήσεις ένα σχετικά ελεύθερο πέρασμα στις παγκόσμιες εφοδιαστικές αλυσίδες, την ώρα που ευρωπαίοι και ασιάτες κατασκευαστές εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν υψηλούς δασμούς στις ΗΠΑ, σύμφωνα με τον Creon Butler, επικεφαλής του τμήματος παγκόσμιας οικονομίας στο Chatham House.
«Ο υπολογισμός είναι μεταξύ βραχυπρόθεσμου και μακροπρόθεσμου οφέλους», είπε. «Βραχυπρόθεσμα έχει νόημα να μην ανταποδώσεις. Μακροπρόθεσμα, όμως, άλλες χώρες πρέπει να αποφασίσουν πόσο μακριά θα φτάσουν για να υπερασπιστούν τις παγκόσμιες αλυσίδες εφοδιασμού εκτός των ΗΠΑ.»
Οι απόψεις που εκφράζονται στα σχόλια των άρθρων δεν απηχούν κατ’ ανάγκη τις απόψεις της ιστοσελίδας μας, το οποίο ως εκ τούτου δεν φέρει καμία ευθύνη. Για τα άρθρα που αναδημοσιεύονται εδώ με πηγή, ουδεμία ευθύνη εκ του νόμου φέρουμε καθώς απηχούν αποκλειστικά τις απόψεις των συντακτών τους και δεν δεσμεύουν καθ’ οιονδήποτε τρόπο την ιστοσελίδα.