Ρωσία και Βόρεια Κορέα ξαναγράφουν τον χάρτη – Η νέα συμμαχία… πέρα από μήλα και λουκάνικα – Αντίσταση στη κυριαρχία των ΗΠΑ

Όταν οι Financial Times περιέγραψαν την αυξανόμενη συνεργασία Μόσχας–Πιονγκγιάνγκ μέσα από τον ελαφρώς ειρωνικό φακό των «μήλων, λουκάνικων και εργατών», υποτίμησαν μια πολύ βαθύτερη γεωπολιτική στροφή.
Η αλήθεια είναι ότι η εμβάθυνση της συμμαχίας μεταξύ της Ρωσίας και της Βόρειας Κορέας, που παγιώθηκε τον Ιούνιο του 2024 μέσω μιας ολοκληρωμένης συνθήκης στρατηγικής συνεργασίας, είναι κάτι πολύ μεγαλύτερο. Κι αυτό διότι σηματοδοτείται ένα σημείο καμπής στη γεωπολιτική της Βορειοανατολικής Ασίας, με τους δεσμούς αυτούς να ενισχύονται διαρκώς.
Πρέπει να σημειωθεί ότι αυτή δεν είναι μια φευγαλέα ή απλώς τακτική σύγκλιση. Αντίθετα, αντιπροσωπεύει μια διαρθρωτική αναπροσαρμογή, με τη Βόρεια Κορέα (ΒΚ) να εξασφαλίζει πρόσβαση σε τεχνολογίες δορυφόρων, ενεργειακές προμήθειες και κρίσιμους πόρους, τερματίζοντας ουσιαστικά τη μακρά περίοδο οικονομικής και διπλωματικής της απομόνωσης.
Όπως ήταν αναμενόμενο, η Ουάσιγκτον κατήγγειλε την κίνηση ως αποσταθεροποιητική απειλή. Ωστόσο, τόσο για τη Μόσχα όσο και για την Πιονγκγιάνγκ, αυτή η συνεργασία αποτελεί μια πραγματιστική απάντηση σε δεκαετίες δυτικής πίεσης. Προσφέρει ένα αμοιβαία επωφελές πλαίσιο για να αντισταθούν στην αμερικανική κυριαρχία, ξεκλειδώνοντας ταυτόχρονα νέες οικονομικές και στρατηγικές ευκαιρίες.
Σύμφωνα με την Hee Kyoung Chang (λέκτορα στο Ινστιτούτο IN-EAST του Πανεπιστημίου του Ντούισμπουργκ-Έσσεν της Γερμανίας), «η Βόρεια Κορέα αντιλαμβάνεται την παγκόσμια τάξη όχι πλέον ως μονοπολική και υπό την ηγεσία μιας αμερικανικής ηγεμονίας, αλλά ως πολυπολικό κόσμο. Η Βόρεια Κορέα πλαισιώνει ολοένα και περισσότερο την τρέχουσα γεωπολιτική στιγμή ως έναν  «νέο Ψυχρό Πόλεμο», διαμορφωμένο από τις πολιτικές των ΗΠΑ που αποσκοπούν στην παγίωση μιας τριμερούς συμμαχίας με τη Νότια Κορέα και την Ιαπωνία κατά της Κίνας, της Ρωσίας και της Βόρειας Κορέας». Επιπλέον, η ίδια ειδικός υποστηρίζει ότι η σύνοδος κορυφής του Camp David το 2023, η οποία καθιέρωσε μέτρα όπως η Ομάδα Πυρηνικών Διαβουλεύσεων, ενέτεινε αυτήν την αντίληψη.
Η ευθυγράμμιση της Πιονγκγιάνγκ με τη Μόσχα κατά κάποιον τρόπο απηχεί τη σοβιετική συμμαχία της το 1961, απαντώντας σε αντιληπτές απειλές από τον άξονα ασφαλείας ΗΠΑ-Ιαπωνίας-Νότιας Κορέας και τις πυρηνικές αναπτύξεις.

Οι ΗΠΑ «έσπρωξαν» την Βόρεια Κορέα στη Ρωσία

Η πολιτική της Ουάσιγκτον απέναντι στη Βόρεια Κορέα καθορίζεται εδώ και καιρό από κυρώσεις και στρατιωτική ανάσχεση, εστιάζοντας στενά στον πυρηνικό αφοπλισμό. Όπως υποστηρίχθηκε ήδη από στο 2021, το να πλαισιώνεται κάθε αλληλεπίδραση με την Πιονγκγιάνγκ μέσω ενός πυρηνικού φακού έχει φράξει ευρύτερες διπλωματικές οδούς και έχει διασφαλίσει έναν κύκλο δυσπιστίας. Αυτή η στάση έχει επίσης οδηγήσει τη Βόρεια Κορέα πιο κοντά στη Ρωσία.
Η προαναφερθείσα συνθήκη του 2024 περιλαμβάνει διατάξεις αμοιβαίας άμυνας και ευρεία οικονομική συνεργασία. Για την Πιονγκγιάνγκ, αυτό σημαίνει πρόσβαση σε ζωτικής σημασίας ρωσικές εξαγωγές ενέργειας, τεχνική εμπειρογνωμοσύνη και δορυφορική βοήθεια — στοιχεία που ενισχύουν την ανθεκτικότητά της έναντι των δυτικών κυρώσεων.
Αυτή δεν είναι απλώς μια συναλλακτική ανταλλαγή. Αντίθετα, είναι μια συνεργατική ευθυγράμμιση. Η Ρωσία, η οποία έχει υποστεί βαριές κυρώσεις από τη Δύση λόγω του πολέμου στην Ουκρανία -μια σύγκρουση που πιθανώς προκλήθηκε από την υπερβολική επέκταση του ΝΑΤΟ– βρίσκει στη Βόρεια Κορέα έναν αξιόπιστο εταίρο. Η ικανότητα της Πιονγκγιάνγκ για μαζική παραγωγή συμβατικών όπλων και πυραύλων συμπληρώνει τις πολεμικές ανάγκες της Ρωσίας, ενώ οι ενεργειακές και τεχνολογικές εισροές της Μόσχας συμβάλλουν στη σταθεροποίηση της οικονομίας της Βόρειας Κορέας.
Μιλάμε για μια αυξανόμενη στρατιωτική-βιομηχανική ευθυγράμμιση που αποσκοπεί στην καταστρατήγηση των δυτικών εμπάργκο και στη δημιουργία ενός ανθεκτικού αντιαξονικού σχηματισμού. Ο Koh Yuhwan, ομότιμος καθηγητής Βορειοκορεατικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο Dongguk, υποστηρίζει ότι «στο παρελθόν, η Βόρεια Κορέα επιδίωκε να διασφαλίσει την επιβίωσή της επιδιώκοντας την ομαλοποίηση των σχέσεων με τις Ηνωμένες Πολιτείες. Τώρα, έχει εισέλθει σε μια νέα εποχή, στην οποία στρέφεται προς τη Ρωσία». Προσθέτει ότι από το 2011, όταν ο Kim Jong Un ανέλαβε την εξουσία, αυτή θα μπορούσε να είναι «η πιο σταθερή περίοδος του καθεστώτος μέχρι σήμερα όσον αφορά τον πολιτικό έλεγχο και τις οικονομικές συνθήκες».

Νέα οικονομική πορεία για τη Βόρεια Κορέα

Οικονομικά, η Βόρεια Κορέα αρχίζει να χαράσσει μια νέα πορεία. Η Παραθαλάσσια Τουριστική Περιοχή Wonsan-Kalma -ένα έργο κύρους ύψους 2 δισεκατομμυρίων δολαρίων στο πλαίσιο της στρατηγικής ανάπτυξης «20×10» του Kim Jong Un- ολοκληρώθηκε πρόσφατα. Αν και υποχρησιμοποιείται λόγω συχνών στρατιωτικών δραστηριοτήτων στην περιοχή, το συγκρότημα αντικατοπτρίζει τη φιλοδοξία της Πιονγκγιάνγκ να καλλιεργήσει μια εγχώρια μεσαία τάξη και να προσελκύσει εξειδικευμένους ξένους επισκέπτες, ιδιαίτερα από τη Ρωσία. Λιγότεροι από 900 Ρώσοι τουρίστες επισκέφθηκαν το 2024, αλλά ο αριθμός αυτός θα μπορούσε να αυξηθεί σημαντικά με την υποστήριξη του Κρεμλίνου και τις χαλαρές απαγορεύσεις.
Αυτός ο λεπτός οικονομικός αναπροσανατολισμός υποδηλώνει ότι η Βόρεια Κορέα δεν αρκείται πλέον στην καθαρή αυτάρκεια. Επιδιώκει επιλεκτική ένταξη -με τους δικούς της όρους- σε ένα ευρασιατικό δίκτυο λιγότερο υποχρεωμένο στις δυτικές νόρμες.
Διπλωματικά, οι επιπτώσεις είναι βαθιές. Η ενισχυμένη θέση της Βόρειας Κορέας της επιτρέπει να επανενταχθεί με άλλες δυνάμεις εντός ενός αναδυόμενου τριμερούς πλαισίου που αντισταθμίζει την αμερικανική επιρροή. Όπως σημειώθηκε το 2023, όταν μια τέτοια ευθυγράμμιση φαινόταν να αναδύεται, αυτή δεν είναι απλή καιροσκοπία αλλά μια συντονισμένη στρατηγική απάντηση σε δεκαετίες παρεμπόδισης από την Ουάσιγκτον στην περιοχή.
Η Κίνα, αξιοσημείωτα σιωπηλή σχετικά με τη στρατιωτική συνεργασία της Βόρειας Κορέας με τη Ρωσία, φαίνεται πρόθυμη να ανεχθεί ή να υποστηρίξει σιωπηλά αυτόν τον άξονα ως μέρος της ευρύτερης εκστρατείας της για την αποδυνάμωση της αμερικανικής ισχύος στην Ασία. Για τη Ρωσία, η συμμαχία παρέχει ένα νέο στήριγμα στη Βορειοανατολική Ασία και μια ανατολική επέκταση του οράματός της για μια «Ευρύτερη Ευρασία».

Οι προκλήσεις

Ωστόσο, η συνεργασία δεν είναι χωρίς προκλήσεις. Οι εκτοξεύσεις πυραύλων κοντά σε τουριστικές αναπτύξεις όπως η Wonsan-Kalma υπονομεύουν τις αναπτυξιακές φιλοδοξίες της Πιονγκγιάνγκ, τρομάζοντας τους επενδυτές και αποθαρρύνοντας τους επισκέπτες. Η Ρωσία, από την πλευρά της, πρέπει να σταθμίσει προσεκτικά τις δεσμεύσεις της, με την οικονομία της να προσαρμόζεται (μέχρι στιγμής με επιτυχία) σε μακροπρόθεσμες κυρώσεις.
Επιπλέον, η συμμαχία θα μπορούσε να προκαλέσει εντονότερες αντιδράσεις από την Ουάσιγκτον και τους συμμάχους της. Αλλά και εδώ, η Ουάσιγκτον περιορίζεται από τη δική της δογματική ακαμψία. Αρνούμενη να δει τη Βόρεια Κορέα ως κάτι περισσότερο από ένα πυρηνικό πρόβλημα, αδυνατεί να λάβει υπόψη τους ευρύτερους οικονομικούς και διπλωματικούς αναπροσανατολισμούς που βρίσκονται σε εξέλιξη.
Οι συνέπειες για την Ευρασιατική περιοχή είναι σημαντικές. Αυτός ο αναδυόμενος άξονας Ρωσίας-Βόρειας Κορέας αποδυναμώνει την αποτελεσματικότητα των κυρώσεων, αναδιαμορφώνει τα εμπορικά πρότυπα και ανεβάζει το παγκόσμιο κύρος της Πιονγκγιάνγκ. Η συμμαχία Ρωσίας-Βόρειας Κορέας είναι επομένως μια τολμηρή αναδιάταξη της ευρασιατικής γεωπολιτικής. Τόσα για τη στρατηγική ανάσχεσης των ΗΠΑ, η οποία πλέον φαίνεται εξαντλημένη. Η Βόρεια Κορέα δεν είναι πλέον το απομονωμένο «ερημικό βασίλειο» της λαϊκής φαντασίας. Χαράζει μια νέα πορεία — μια πορεία που ορίζεται από επιλεκτική εμπλοκή, στρατηγική μόχλευση και συνεργασία με τη Μόσχα.

www.bankingnews.gr

Source link

Σχετικά άρθρα:

Ευρωαγορές: Αδυναμία να διατηρήσουν το θετικό κλίμα Χατζηδάκης για 15 χρόνια από έγκλημα στη Marfin: Να μην ξαναγυρίσει η Ελλάδα πίσω στα σκοτεινά χρόνια του διχασμού Παπασταύρου: Πανστρατιά για τη λειψυδρία – Οι τρεις βασικοι στόχοι για την αντιμετώπισης του προβλήματος Helleniq Energy: Από 9 Ιουλίου 2025 η καταβολή του μερίσματος