Σοκ – Το γιουάν ετοιμάζεται να καταπιεί το δολάριο – Η «εκεχειρία» Trump – Xi δεν σώζει τις ΗΠΑ από την κινέζικη καταιγίδα

Η εκεχειρία Trump – Xi δεν θα σώσει το δολάριο από το γιουάν…

Η «ανακωχή» ανάμεσα στον Donald Trump και τον Xi Jinping μοιάζει περισσότερο με σιωπηρή παγίδα παρά με πραγματική ειρήνη. Ενώ ο Αμερικανός πρόεδρος επιχειρεί να καθησυχάσει τις αγορές, το Πεκίνο κινείται αθόρυβα αλλά αποφασιστικά, οικοδομώντας το δικό του νομισματικό οπλοστάσιο.
Το κινεζικό γιουάν επεκτείνει ραγδαία την επιρροή του στο διεθνές εμπόριο και στις αγορές κεφαλαίου, την ώρα που το δολάριο ασθενεί υπό το βάρος των αμερικανικών δασμών, του χρέους-μαμούθ και της γεωπολιτικής αστάθειας.
Πίσω από τις «χαμογελαστές» φωτογραφίες των δύο ηγετών, ξεδιπλώνεται μια επικίνδυνη μάχη για την παγκόσμια νομισματική κυριαρχία — μια μάχη που, αυτή τη φορά, οι Ηνωμένες Πολιτείες ίσως να μην μπορούν να κερδίσουν.

Το γιουάν κερδίζει έδαφος

Καθώς οι παγκόσμιοι επενδυτές γίνονται όλο και πιο επιφυλακτικοί απέναντι στο δολάριο του Donald Trump, στρέφονται ολοένα και περισσότερο προς το κινεζικό γιουάν.
Δεδομένα από την Κρατική Διοίκηση Ξένου Συναλλάγματος της Κίνας δείχνουν ότι τα περιουσιακά στοιχεία σταθερού εισοδήματος που κατέχουν τράπεζες εκτός της χώρας υπερδιπλασιάστηκαν την τελευταία δεκαετία, φτάνοντας το 1,5 τρισεκατομμύριο δολάρια, ενώ τα στοιχεία ενεργητικού σε γιουάν ανέρχονται πλέον σε 484 δισ. δολάρια (360 δισ. δολάρια σε δάνεια και καταθέσεις, από μόλις 110 δισ. το 2020), όπερ σημαίνει τετραπλάσια αύξηση μόνο τα τελευταία πέντε χρόνια.
Την ίδια στιγμή, το Κομμουνιστικό Κόμμα του Xi Jinping αξιοποιεί το καθεστώς της Κίνας ως μεγαλύτερου πιστωτή στον κόσμο για να αυξήσει τη χρήση του γιουάν διεθνώς.
Αυτό περιλαμβάνει το άνοιγμα περισσότερων διαύλων για επενδυτές ώστε να αγοράζουν ομόλογα εκφρασμένα σε γιουάν.
Σύμφωνα με την Τράπεζα Διεθνών Διακανονισμών (BIS), τα δάνεια σε γιουάν προς δανειολήπτες σε αναπτυσσόμενες χώρες αυξήθηκαν κατά 373 δισ. δολάρια τα τελευταία τέσσερα χρόνια.
«Το 2022 σηματοδότησε ένα σημείο καμπής — απομάκρυνση από τα δολαριακά και ευρω-ονομασμένα δάνεια και στροφή προς τα δάνεια σε ρενμίνμπι», ανέφερε η BIS.
Όλα αυτά αποτελούν μέρος του μακροπρόθεσμου οράματος του Xi να ενισχύσει τον ρόλο του γιουάν στο εμπόριο και στα χρηματοοικονομικά, τόσο για να αυξήσει το παγκόσμιο αποτύπωμα της Κίνας όσο και για να αντιδράσει στις πολιτικές των ΗΠΑ, τις οποίες το Πεκίνο θεωρεί ότι «οπλοποιούν» το καθεστώς του δολαρίου ως παγκόσμιου αποθεματικού νομίσματος.
Η χρηματοδότηση του εμπορίου παίζει σημαντικό ρόλο σε αυτή την αύξηση. Τον Σεπτέμβριο, στοιχεία του SWIFT έδειξαν ότι το μερίδιο του γιουάν στις παγκόσμιες πληρωμές έφτασε το 3,17%, από 2,93% τον Αύγουστο.
Αν και παραμένει μικρό σε σχέση με το δολάριο και το ευρώ, αυτό δείχνει σταθερή πρόοδο στην διεθνοποίηση του γιουάν.
Το κινεζικό νόμισμα τυγχάνει αυξανόμενης αποδοχής στις διασυνοριακές συναλλαγές, δεδομένου ότι η παγκόσμια οικονομία μετασχηματίζεται.
Την ώρα που το γιουάν κερδίζει έδαφος, ο Trump κάνει ό,τι μπορεί για να υπονομεύσει το δολάριο — με δασμούς, επιθέσεις στην Ομοσπονδιακή Τράπεζα και με την ώθηση του εθνικού χρέους προς τα 38 τρισεκατομμύρια δολάρια.

«Καταπληκτική» συνάντηση

Παρά τη ρητορική του για μια «καταπληκτική» συνάντηση με τον Xi, διατυπώνονται έντονες αμφιβολίες για το κατά πόσο θέλει πραγματικά να σταματήσει να πλήττει την παγκόσμια οικονομία με νέους κύκλους δασμών.
Έτσι, αξιωματούχοι στο Πεκίνο κινούνται ήσυχα και μεθοδικά για να εκμεταλλευτούν τη συγκυρία υπέρ ενός κινεζικού νομίσματος που ορισμένοι επενδυτές θεωρούν έτοιμο να καλύψει το κενό.
Φυσικά, το δολάριο εξακολουθεί να κυριαρχεί. Αντιπροσωπεύει πάνω από το 58% των παγκόσμιων συναλλαγματικών αποθεμάτων, έναντι 20% του ευρώ και περίπου 2% του γιουάν.
Ωστόσο, στο παρασκήνιο, η ομάδα του Xi οικοδομεί μια τεράστια και πολυεπίπεδη υποδομή γύρω από το γιουάν, προετοιμαζόμενη για μια «αναμέτρηση του δολαρίου» την οποία ο Trump φαίνεται να υποδέχεται ευχάριστα.
Στον πυρήνα του οικοσυστήματος που δημιουργεί το Πεκίνο βρίσκεται το Διασυνοριακό Διατραπεζικό Σύστημα Πληρωμών (CIPS), που προσφέρει υπηρεσίες εκκαθάρισης και διακανονισμού για πληρωμές και εμπόριο σε γιουάν.
Μόνο πέρυσι, το CIPS σημείωσε αύξηση 43% στις συναλλαγές, φτάνοντας τα 24,5 τρισεκατομμύρια δολάρια — η τρίτη συνεχόμενη χρονιά με αύξηση άνω του 30%.
Η Λαϊκή Τράπεζα της Κίνας (PBOC) έχει συντάξει νέους κανόνες για να επεκτείνει τη συμμετοχή στο CIPS παγκοσμίως.
Παράλληλα, η Κίνα ενισχύει το δίκτυο ανταλλαγών νομισμάτων (swap lines).
Τα τελευταία 17 χρόνια —από την κρίση της Lehman το 2008— το Πεκίνο έχει συνάψει τουλάχιστον 32 συμφωνίες ανταλλαγής γιουάν, συνολικής αξίας περίπου 632 δισ. δολαρίων.
Η Νέα Ζηλανδία υπέγραψε πρόσφατα μια νέα πενταετή συμφωνία ανταλλαγής σε γιουάν.
Η διεθνοποίηση του γιουάν ενισχύεται και από θεσμούς εκτός Κίνας που έχουν λάβει άδεια να εκκαθαρίζουν συναλλαγές στο νόμισμα τοπικά.
Από τις 35 τράπεζες εκκαθάρισης γιουάν που λειτουργούν σε 33 δικαιοδοσίες, συνδέοντας τη μεγαλύτερη οικονομία της Ασίας με τους εμπορικούς της εταίρους, η Bank of China (Hong Kong) Ltd είναι η μεγαλύτερη.
Ωστόσο, το γιουάν εξακολουθεί να «παίζει κάτω από το βάρος του» για ένα νόμισμα που υποστηρίζει οικονομία 18 τρισεκατομμυρίων δολαρίων.
Με δεδομένο το μέγεθος της κινεζικής παραγωγής και τις μεγάλες φιλοδοξίες του Xi, είναι σαφές ότι η ώθηση του Πεκίνου για τη διεθνοποίηση του γιουάν χρειάζεται ένα «Μεγάλο Άλμα προς τα Εμπρός».
«Η διεθνής χρήση του γιουάν εξακολουθεί να μην αντανακλά το μέγεθος της Κίνας στην παγκόσμια οικονομία και το εμπόριο» δήλωσε ο αναλυτής Miao Yanliang της China International Capital Corporation.
Ένα από τα προβλήματα της Κίνας είναι ότι πολλοί παγκόσμιοι επενδυτές διστάζουν να εγκαταλείψουν το δολάριο, τον ακρογωνιαίο λίθο του διεθνούς συστήματος.
Ούτε οι κεντρικές τράπεζες, ούτε τα επενδυτικά ταμεία, ούτε οι πετρελαιοπαραγωγές ή εξαγωγικές χώρες εμπορευμάτων φαίνονται έτοιμες να στραφούν σε εναλλακτικό νόμισμα.
Το γιουάν, από την άλλη, έχει μια διαφορετική πρόκληση: η πρόοδος της Κίνας στις χρηματοοικονομικές μεταρρυθμίσεις και στην αντιμετώπιση των διαρθρωτικών αδυναμιών είναι πιο αργή απ’ όσο ελπιζόταν.
Το πιο προφανές μειονέκτημα είναι η αποτυχία του Πεκίνου να καταστήσει το γιουάν πλήρως μετατρέψιμο.
Το 2016, η Λαϊκή Τράπεζα της Κίνας πέτυχε τον στόχο της να συμπεριληφθεί το γιουάν στο πλαίσιο των «ειδικών τραβηκτικών δικαιωμάτων» (SDR) του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, καθιστώντας το το πέμπτο νόμισμα που το πετυχαίνει.
Τότε, αξιωματούχοι της PBOC αναγνώρισαν ότι η εξωτερική πίεση από το ΔΝΤ θα ωθούσε το Κομμουνιστικό Κόμμα να επιταχύνει τις μεταρρυθμίσεις.
Δυστυχώς, η Κίνα ήταν πιο αργή απ’ ό,τι αναμενόταν τόσο στην ενίσχυση της διαφάνειας —τόσο σε κυβερνητικό όσο και σε επιχειρηματικό επίπεδο— όσο και στην παροχή μεγαλύτερης ανεξαρτησίας στην PBOC ώστε να ασκεί αυτόνομη νομισματική πολιτική.
Η έλλειψη αυτονομίας είναι εμφανής στην απροθυμία της PBOC να μειώσει τα επιτόκια.
Η Κίνα θα μπορούσε να ωφεληθεί από μεγαλύτερη ρευστότητα σε γιουάν στην οικονομία, συνοδευόμενη από τολμηρές μεταρρυθμίσεις.
Με την κρίση ακινήτων να βαθαίνει και την ανεργία των νέων να βρίσκεται σε ιστορικά υψηλά, η κυβέρνηση του Xi πρέπει να εντείνει τις προσπάθειες για την ενίσχυση της κατανάλωσης των νοικοκυριών και τη σταθεροποίηση των τιμών ακινήτων για την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης.
Δυστυχώς, το Πεκίνο έχει αποδειχθεί ικανό στο να ενισχύει το ΑΕΠ μέσω κινήτρων, αλλά όχι τόσο αποτελεσματικό στην αναδιάρθρωση των κινητήριων δυνάμεων της ανάπτυξης, όπως η ενθάρρυνση νεοφυών επιχειρήσεων, η αύξηση της παραγωγικότητας και η ενδυνάμωση των γυναικών.
Έκτοτε, το κινεζικό χρηματοπιστωτικό σύστημα έχει γίνει λιγότερο διαφανές, ενώ τα μέσα ενημέρωσης λιγότερο ελεύθερα στο να αποκαλύπτουν κυβερνητικά ή εταιρικά σκάνδαλα.
Ο Xi επιβάλλει σταδιακά στο Χονγκ Κονγκ την ίδια αδιαφάνεια του Πεκίνου, θέτοντας σε κίνδυνο το φιλελεύθερο πνεύμα που έκανε την πόλη διάσημη.
Η διατήρηση της διεθνοποίησης του γιουάν σε τροχιά απαιτεί σωστή ισορροπία ανάμεσα στο μέγεθος και τη νομιμότητα.
Τα τελευταία χρόνια, η ομάδα του Xi έχει ακολουθήσει ένα μοντέλο που δίνει προτεραιότητα στην κλίμακα για την ενίσχυση της αξιοπιστίας στις αγορές.
Όμως έχει κινηθεί αργά στις βαθύτερες μεταρρυθμίσεις που χρειάζονται για να οικοδομηθεί εμπιστοσύνη με φυσικό τρόπο.
Αυτό σημαίνει άρση όλων των ελέγχων κεφαλαίων και πλήρη μετατρεψιμότητα του νομίσματος, δημιουργία πιο αξιόπιστου συστήματος πιστοληπτικής αξιολόγησης και διευκόλυνση της διάδοσης ειδήσεων και δεδομένων — απαραίτητα στοιχεία ώστε η Κίνα να γίνει πραγματικά ένας παγκόσμιας κλάσης χρηματοοικονομικός προορισμός.

Διεθνής χρήση του γιουάν

«Σε θεμελιώδες επίπεδο» σημειώνει ο οικονομολόγος της Morgan Stanley, Robin Xing, «η ευρύτερη διεθνής χρήση του γιουάν βασίζεται σε μια ισχυρή οικονομία και σε περαιτέρω πρόοδο ως προς τη μετατρεψιμότητα του κεφαλαιακού λογαριασμού.»
Η Lizzi Lee, οικονομολόγος στην Asia Society, αναφέρει ότι «το δολάριο των ΗΠΑ επωφελείται από τις νομικές εγγυήσεις του κράτους δικαίου, την ανεξαρτησία των θεσμών και τη διαφάνεια, ενώ το κινεζικό μοντέλο χρηματοοικονομικής διακυβέρνησης βασίζεται στον κρατικό έλεγχο και στην κυβερνητική παρέμβαση στην αγορά.
Επιπλέον, οι ξένοι επενδυτές έχουν περιορισμένα νομικά μέσα στην Κίνα και αντιμετωπίζουν αδιαφανείς κανονιστικές συνθήκες.
Χωρίς “θεμελιώδεις αλλαγές στα νομικά, θεσμικά και χρηματοοικονομικά της συστήματα,” σημειώνει η Lee, “είναι απίθανο η Κίνα να προσφέρει το θεμελιώδες επίπεδο εμπιστοσύνης που απαιτεί η παγκόσμια χρηματοδότηση.”»
Ο Matt Gertken, στρατηγικός αναλυτής στην BCA Research, προσθέτει ότι «το κράτος δικαίου στην Κίνα είναι κατώτερο από εκείνο των ΗΠΑ• δεν προσφέρει μια μεγάλη και βαθιά δεξαμενή ρευστών περιουσιακών στοιχείων ανοιχτή σε ξένους επενδυτές, όπως συμβαίνει στις Ηνωμένες Πολιτείες».
Ο Gertken προσθέτει επίσης ότι το Πεκίνο δεν έχει αντιμετωπίσει επαρκώς τους γεωπολιτικούς κινδύνους που συνδέονται με τις αγορές του.
Την περασμένη εβδομάδα, ωστόσο, η Λαϊκή Τράπεζα της Κίνας (PBOC) δήλωσε ότι η χώρα θα προωθήσει τη διεθνοποίηση του γιουάν μέσω της εμβάθυνσης του διπλού ανοίγματος των χρηματοοικονομικών αγορών με τάξη, της διεύρυνσης της χρήσης του νομίσματος στο εμπόριο και της επιτάχυνσης της ανάπτυξης της υπεράκτιας αγοράς γιουάν.
Η ανακοίνωση, που έγινε στη σύνοδο ολομέλειας της Κεντρικής Επιτροπής του Κομμουνιστικού Κόμματος, σηματοδότησε εντολή από τα ανώτατα κλιμάκια για την ενίσχυση του ρόλου του γιουάν.
«Αναμέναμε αυτή τη διατύπωση σχετικά με τη διεθνοποίηση του γιουάν,» δήλωσε ο οικονομολόγος της Standard Chartered Bank, Ding Shuang, στο Bloomberg.
«Οι αξιωματούχοι της PBOC φέτος εκφράζουν πιο ανοιχτά τη φιλοδοξία τους να προωθήσουν το γιουάν ως ένα από τα κορυφαία παγκόσμια νομίσματα, ώστε να μειωθεί η εξάρτηση από το δολάριο, εν μέσω της παγκόσμιας αναζήτησης εναλλακτικών ασφαλών περιουσιακών στοιχείων.»
Ο Yu Yongding, πρώην μέλος της επιτροπής νομισματικής πολιτικής της PBOC, δηλώνει ότι «έχουμε σημειώσει κάποια πρόοδο στον διακανονισμό συναλλαγών σε γιουάν τα τελευταία χρόνια.
Ωστόσο, για να καταστεί το γιουάν διεθνές αποθεματικό νόμισμα, η πρόοδος υπήρξε υπερβολικά αργή»…

www.bankingnews.gr

Source link

Σχετικά άρθρα:

Ολική κατάρρευση για Ουκρανία στο Donetsk – Η Ρωσία σφυροκοπά δίχως έλεος την Konstantinοvka, απελευθέρωσε και το Zelenoye Pole Οι Ρωσικές Ένοπλες Δυνάμεις απελευθέρωσαν 19 οικισμούς τον Σεπτέμβριο 2025 κυρίως σε Dnipropetrovsk και Donetsk Χαρδαλιάς: 50 εκατ. ευρώ από την Περιφέρεια Αττικής για εξοπλισμούς σε 27 νοσοκομεία και μονάδες Υγείας – Δήλωση Γεωργιάδη Έντρομοι Ουκρανοί, ΝΑΤΟ, θέλουν κατάπαυση πυρός, καταρρέουν στο μέτωπο – O Trump για να μην ηττηθεί ακύρωσε συνάντηση με Putin