Σφραγίδα… Τραμπ αναμένει η ΕΕ για συμφωνία στους δασμούς
Μια εβδομάδα μόλις μας χωρίζει από τη διορία που έθεσε ο Ντόναλντ Τραμπ προκειμένου να βρεθεί συμβιβαστική λύση για να αποφευχθεί η επιβολή δασμών-μαμούθ σε πολλές χώρες, ανάμεσα τους και η ΕΕ.
Χθες ανακοινώθηκε η συμφωνία με την Ιαπωνία, η οποία έδωσε μια γερή ώθηση στα Ασιατικά χρηματιστήρια. Πηγές από την Ουάσιγκτον όμως διεμήνυσαν σε δημοσιογράφους ότι η συμφωνία επετεύχθη μόνο όταν η Ιαπωνία συμφώνησε να παραχωρήσει πακέτο επενδύσεων στις ΗΠΑ ύψους 550 δισ. δολαρίων. Κάτι ανάλογο ζητάει και από την ΕΕ ο Τραμπ.
Στις Βρυξέλλες υπάρχει εκνευρισμός και κορυφαία στελέχη παραδέχονται ότι οι διαπραγματεύσεις δεν προχωρούν όπως πρέπει, ούτως ώστε να υπάρξει έστω μια συμφωνία «γέφυρα» που θα κλειδώνει κάποια προκαταρτικά στοιχεία και θα αφήνει τις δύσκολες διαπραγματεύσεις για τον Σεπτέμβρη.
Χθες για παράδειγμα, διέρρευσε στους ευρωπαίους δημοσιογράφους το τελευταίο briefing της Κομισιόν προς τα κράτη-μέλη που μιλούσε για εμπορική συμφωνία που θα επιβάλει δασμούς 15% στις ευρωπαϊκές εισαγωγές, παρόμοια με τη συμφωνία που έκλεισε ο Ντόναλντ Τραμπ με την Ιαπωνία.
Απ’ότι αναφέρθηκε στο Κολέγιο των Επιτρόπων, και οι δύο πλευρές θα άρουν τους δασμούς σε ορισμένα προϊόντα, όπως αεροσκάφη, ποτά και ιατρικές συσκευές, ανέφεραν οι πηγές.
Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, ο ελάχιστος δασμός του 15% αναμένεται να περιλαμβάνει και τους ήδη υφιστάμενους δασμούς. Η διαρροή «γέμισε» με ελπίδες ειδικά τον τομέα της αυτοκινητοβιομηχανίας, καθώς οι δασμοί θα μειωθούν από το 25% στο 15%.
Ενώ οι διαπραγματεύσεις συνεχίζονται, η Κομισιόν επιχειρεί να δείξει ότι μια τέτοια συμφωνία, εάν εγκριθεί από τα κράτη-μέλη, δεν είναι κάτι που θα πλήξει την ΕΕ. Αντιθέτως αντιμετωπίζεται ως επιβεβαίωση του status quo.
Υπάρχει όμως μια ειδοποιός διαφορά. Στις διαπραγματεύσεις ΗΠΑ με ΕΕ δεν έχει ακόμα εμπλακεί προσωπικά ο Αμερικανός πρόεδρος. Για να είναι σίγουρη μια συμφωνία, πρέπει να βάλει την σφραγίδα του ο ίδιος ο Ντόναλντ Τραμπ, γι’ αυτό και οι Αμερικανοί διαπραγματευτές, όταν κλήθηκαν να σχολιάσουν τις ευρωπαϊκές διαρροές, ισχυρίστηκαν ότι η συμφωνία μπορεί να αλλάξει.
Και αυτό γιατί στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού, η εικόνα είναι διαφορετική. Ο Αμερικανός πρόεδρος φαίνεται να ασχολείται σχεδόν αποκλειστικά με την «έξωση» που θέλει να κάνει στον επικεφαλής της Federal Reserve Τζερόμ Πάουελ, αλλά και με το σκάνδαλο που έχει ξεσπάσει για το λεγόμενο Fake Russian Gate και που, όπως λένε αμερικανικά μέσα, υπάρχουν έγγραφα που δείχνουν ότι την φερόμενη ανάμειξη των Ρώσων στις αμερικανικές εκλογές την ενορχήστρωσε ο πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα.
Μάλιστα, ο Τραμπ, στον προσωπικό του λογαριασμό ανέβασε βίντεο με την βοήθεια της Τεχνητής Νοημοσύνης που δείχνει τον Ομπάμα να συλλαμβάνεται ενώ βρίσκεται στο Λευκό Οίκο.
🚨 JUST IN: President Trump posted an AI video of Barack Obama being ARRESTED by FBI and rotting in a prison cell
MAKE THIS A REALITY, @AGPamBondi! 🔥 pic.twitter.com/E72YOBpcrO
— Nick Sortor (@nicksortor) July 20, 2025
Συνεπώς, ο Τραμπ δείχνει να είναι απασχολημένος και, καθώς φθάνουμε στα μέσα του καλοκαιριού, εμφανίζεται όλο και περισσότερο στο Μαρ α Λάγκο να παίζει γκολφ με Ρεπουμπλικάνους δισεκατομμυριούχους.
Η ομάδα του ισχυρίζεται ότι οι διαπραγματεύσεις διεξάγονται μεταξύ αντιπροσωπιών και ότι η παρουσία του προέδρου δεν είναι αναγκαία. Όλοι όμως γνωρίζουν ότι ο Τραμπ θα πει την τελευταία λέξη και είναι ικανός να αναποδογυρίσει την όποια συμφωνία, ακόμα και στο παρά ένα. Το πρόβλημα -για τους διαπραγματευτές του- είναι ότι ο Τραμπ δεν τους έχει ξεκαθαρίσει τί θέλει και τί δεν θέλει, ποια είναι τα όρια και οι κόκκινες γραμμές.
Σχετικές διαρροές από την Ουάσιγκτον αναφέρουν ότι ο Αμερικανός πρόεδρος σκέφτεται να αφήσει την 1η Αυγούστου να περάσει, για να σφυγμομετρήσει αντιδράσεις αγορών και χωρών. Δεν μπορεί όμως να αψηφήσει τις συνέπειες που θα έχουν αντίμετρα στην δική του χώρα. Από την άλλη, οι διαπραγματευτές του προσπαθούν να τον πείσουν ότι η ανακοίνωση μιας συμφωνίας πριν την 1η Αυγούστου θα έδινε μεγάλη ώθηση στις αγορές.
Το «παρασύνθημα»
Και εδώ είναι το «παρασύνθημα» για την ΕΕ. Την Κυριακή, ο υπουργός Εμπορίου των ΗΠΑ, Χάουαρντ Λάτνικ, δήλωσε στο αμερικανικό δίκτυο CBS, ότι ήταν βέβαιος ότι θα μπορούσε να επιτευχθεί εμπορική συμφωνία με την Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά προειδοποίησε ότι η προθεσμία για έναν βασικό δασμό 30% είναι καθορισμένη.
«Αυτή είναι μια δύσκολη προθεσμία, επομένως την 1η Αυγούστου θα τεθούν σε ισχύ οι νέοι δασμολογικοί συντελεστές», είπε. Ωστόσο, άφησε να εννοηθεί ότι οι συνομιλίες θα μπορούσαν να συνεχιστούν μετά, σημειώνοντας: «Αυτοί είναι οι δύο μεγαλύτεροι εμπορικοί εταίροι στον κόσμο, που συνομιλούν μεταξύ τους. Θα πετύχουμε μια συμφωνία. Είμαι βέβαιος ότι θα πετύχουμε μια συμφωνία».
«Τίποτα δεν εμποδίζει τις χώρες να συνομιλήσουν μαζί μας μετά την 1η Αυγούστου, αλλά θα αρχίσουν να πληρώνουν τους δασμούς την 1η Αυγούστου», πρόσθεσε.
Ο Λάτνικ απέρριψε την πιθανότητα η Ε.Ε. να στοχεύσει σε είδη όπως τα αεροπλάνα της Boeing και το bourbon του Κεντάκι, λέγοντας, «απλώς δεν πρόκειται να το κάνουν αυτό».
Αρκετοί αξιωματούχοι στις Βρυξέλλες ελπίζουν ότι στο τέλος θα συνάψουν παρόμοια συμφωνία με το Ηνωμένο Βασίλειο, την πρώτη χώρα που κλείδωσε συμφωνία με τις ΗΠΑ η οποία περιλαμβάνει βασικό δασμό 10% με ορισμένες επιφυλάξεις σχετικά με τις εισαγωγές αυτοκινήτων, χάλυβα και αεροδιαστημικής.
Ωστόσο, οι οικονομολόγοι και οι αναλυτές γίνονται ολοένα και πιο επιφυλακτικοί σχετικά με την ικανότητα των Βρυξελλών να συμφωνήσουν σε ένα παρόμοιο πλαίσιο.
«Δεν έχουμε την ίδια σχέση. ΗΠΑ και ΗΒ είναι παραδοσιακοί σύμμαχοι. Στην ΕΕ υπάρχουν 27 διαφορετικά κράτη-μέλη που κάποια έχουν καλή σχέση και κάποια όχι με τον Τραμπ», ανέφερε στο Euro2day.gr υψηλόβαθμος αξιωματούχος των Βρυξελλών. Ο οποίος μάλιστα έκανε νύξη και για την διαπραγματευτική ομάδα της Ένωσης και τον «χαμηλό δείκτη αντίληψης του τρόπου που λειτουργεί ο Τραμπ. Ο Τραμπ έχει δηλώσει επανειλημμένως ότι υπάρχει μια μη-ισορροπημένη εμπορική σχέση και αθέμιτες εμπορικές πρακτικές, κάτι που η ΕΕ αρνείται».
Σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, το συνολικό εμπόριο μεταξύ ΕΕ και ΗΠΑ ανήλθε σε 1,68 τρισ. ευρώ το 2024. Ενώ η ΕΕ είχε εμπορικό πλεόνασμα σε αγαθά, κατέγραψε έλλειμμα στις υπηρεσίες με τις ΗΠΑ. Συνολικά, το μπλοκ είχε πλεόνασμα περίπου 50 δισ. ευρώ πέρυσι, εάν ληφθούν υπόψη τόσο τα αγαθά όσο και οι υπηρεσίες.
Την περασμένη Παρασκευή, οι Financial Times ανέφεραν ότι οι ΗΠΑ πιέζουν για έναν ελάχιστο δασμό 15% έως 20% στις εισαγωγές της ΕΕ σε οποιαδήποτε συμφωνία με το μπλοκ.
Η Ουάσιγκτον, φέρεται επίσης έτοιμη να διατηρήσει τους δασμούς στην αυτοκινητοβιομηχανία στο 25%, μια κίνηση που θα έβλαπτε ιδιαίτερα σοβαρά τους εξαγωγείς αυτοκινήτων στη Γερμανία. Οι χθεσινές διαρροές δείχνουν μια «νίκη» της ευρωπαικής διαπραγματευτικής ομάδας που ευνοεί ιδιαίτερα την Γερμανία.
Η συμπεριφορά των αγορών
Στις αγορές επικρατεί μια παράξενη ηρεμία. Το Αμερικανικό δημόσιο χρέος αυξάνεται και η ανεξαρτησία της Fed αμφισβητείται, αλλά οι οικονομίες των ΗΠΑ και παγκοσμίως δείχνουν να μην επηρεάζονται.
Η οικονομική ανάπτυξη των ΗΠΑ κυμαίνεται περίπου στο 2,4% στα μέσα του έτους και οι αμερικανικοί Δείκτες Οικονομικής Έκπληξης (Economic Surprise Index) είναι πιο θετικοί από ό,τι ήταν εδώ και μήνες, με τους παγκόσμιους αντίστοιχους δείκτες να βρίσκονται στο υψηλότερο επίπεδο εδώ και περισσότερο από έναν χρόνο.
Οι δείκτες Χρηματοοικονομικής Κατάστασης των ΗΠΑ είναι οι πιο χαλαροί εδώ και τρία χρόνια. Με τις μεγάλες τεχνολογικές εταιρείες να ξεκινούν τις ανακοινώσεις αποτελεσμάτων τριμήνου από σήμερα Τετάρτη (23/4, Alphabet, Tesla), η περίοδος κερδών που μόλις ξεκίνησε είναι ήδη πάνω από τις χαμηλές προσδοκίες.
Οι αναλυτές περιμένουν να δουν εάν η ΕΕ κάνει τις απειλές της πραγματικότητα και χρησιμοποιήσει τα λεγόμενα «αντίμετρα- μπαζούκας» σε περίπτωση που δεν υπάρξει συμφωνία μέχρι την 1η Αυγούστου.
Σύμφωνα με το πρακτορείο Reuters, το οποίο επικαλείται ευρωπαϊκές διπλωματικές πηγές, η Ένωση διερευνά ένα ευρύτερο σύνολο πιθανών αντιμέτρων κατά των ΗΠΑ.
Όλο και περισσότερα μέλη της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της Γερμανίας, εξετάζουν τώρα το ενδεχόμενο χρήσης ευρέων Μέτρων «Κατά του Εξαναγκασμού» (Anti-Coercion Instrument, ACI) που θα επέτρεπαν στο μπλοκ να στοχεύσει αμερικανικές υπηρεσίες ή να περιορίσει την πρόσβαση σε δημόσιους διαγωνισμούς ελλείψει συμφωνίας, αναφέρει το πρακτορείο.
Την Παρασκευή, ο Επίτροπος Εμπορίου Μάρος Σέφκοβιτς, ο οποίος έχει δηλώσει ότι ένας δασμός 30% «πρακτικά θα απαγόρευε» το διατλαντικό εμπόριο, παρέδωσε μια νηφάλια έκθεση σχετικά με την τρέχουσα κατάσταση.
Οι Αμερικανοί ομόλογοί του είχαν καταλήξει σε αποκλίνουσες λύσεις κατά τη διάρκεια των συναντήσεών του, συμπεριλαμβανομένου ενός βασικού συντελεστή που θα μπορούσε να είναι πολύ πάνω από 10%.
«Κάθε συνομιλητής φαινόταν να έχει διαφορετικές ιδέες. Κανείς δεν μπορεί να πει στον Σέφκοβιτς τι θα συμφωνούσε στην πραγματικότητα με τον Τραμπ», δήλωσε ένας διπλωμάτης.
Η Ουάσιγκτον φέρεται να απέρριψε το αίτημα της ΕΕ για μια ρύθμιση «standstill», σύμφωνα με την οποία δεν θα επιβάλλονται περαιτέρω δασμοί μετά την επίτευξη συμφωνίας.
Η ΕΕ διαρρέει τώρα ότι είναι πλέον πιο έτοιμη να αντιδράσει άμεσα σε μια αποτυχία, παρόλο που μια λύση μέσω διαπραγματεύσεων παραμένει ως η προτιμώμενη επιλογή.
Υπενθυμίζεται ότι η Ένωση έχει σχηματίσει ένα πακέτο δασμών σε αμερικανικά προϊόντα αξίας 21 δισ. ευρώ που έχει ανασταλεί επί του παρόντος μέχρι τις 6 Αυγούστου. Το μπλοκ πρέπει ακόμη να αποφασίσει για ένα μεγαλύτερο σύνολο αντιμέτρων σε αμερικανικές εξαγωγές αξίας 72 δισ. ευρώ.
Το «πυρηνικό όπλο» ACI
Οι συζητήσεις έχουν ενταθεί σχετικά με τη χρήση του ευρέος φάσματος «Μέσου κατά του Εξαναγκασμού» της ΕΕ, το οποίο επιτρέπει στο μπλοκ να λαμβάνει αντίποινα κατά τρίτων χωρών που ασκούν οικονομική πίεση στα κράτη-μέλη για να αλλάξουν τις πολιτικές τους.
H χρήση αυτού του «πυρηνικού μέτρου», όπως χαρακτηριστικά το αποκαλούν στις Βρυξέλλες, θα επέτρεπε στο μπλοκ να πλήξει το εμπόριο υπηρεσιών των ΗΠΑ, στο οποίο οι ΗΠΑ έχουν εμπορικό πλεόνασμα με την ΕΕ. Σε μια τέτοια περίπτωση, η ΕΕ θα μπορούσε επίσης να περιορίσει την πρόσβαση των αμερικανικών εταιρειών στις αγορές χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών και σε δημόσιους διαγωνισμούς στην ΕΕ.
Οι δημόσιες συμβάσεις στην ΕΕ ανέρχονται σε περίπου 2 τρισ. ευρώ ετησίως. Πιθανά μέτρα περιλαμβάνουν τον περιορισμό των αμερικανικών επενδύσεων, τον περιορισμό της προστασίας των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας και τους περιορισμούς στην ικανότητα πώλησης αμερικανικών χημικών προϊόντων ή τροφίμων στην Ευρώπη.
Η Γαλλία έχει υποστηρίξει σταθερά τη χρήση του ACI, αλλά πολλές χώρες επιθυμούν να το αποφύγουν, με την Γερμανία να φέρεται να θέλει να το εξετάσει ως ενδεχόμενο. Σημειώνεται ότι αρχικά το Βερολίνο ήταν αρνητικό και ήθελε μια γρήγορη, καθαρή και τελική απόφαση.
Η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν δήλωσε πριν από μια εβδομάδα ότι το ACI δημιουργήθηκε για έκτακτες καταστάσεις, προσθέτοντας: «Δεν έχουμε φτάσει ακόμα εκεί».
Η Κομισιόν θα χρειαζόταν ειδική πλειοψηφία 15 χωρών, που αποτελούν το 65% του πληθυσμού της ΕΕ, για να επικαλεστεί την χρήση του ACI. Δεν θα το έκανε αυτό, εκτός αν ήταν βέβαιη ότι θα ψηφιζόταν. Προς το παρόν το χρησιμοποιεί ως διαρροή για διαπραγματευτικούς σκοπούς.
Οι απόψεις που εκφράζονται στα σχόλια των άρθρων δεν απηχούν κατ’ ανάγκη τις απόψεις της ιστοσελίδας μας, το οποίο ως εκ τούτου δεν φέρει καμία ευθύνη. Για τα άρθρα που αναδημοσιεύονται εδώ με πηγή, ουδεμία ευθύνη εκ του νόμου φέρουμε καθώς απηχούν αποκλειστικά τις απόψεις των συντακτών τους και δεν δεσμεύουν καθ’ οιονδήποτε τρόπο την ιστοσελίδα.
