Το δολάριο κλονίζεται – Η επόμενη κρίση θα ξεκινήσει από τις ΗΠΑ, αλλά θα πονέσει όλο τον κόσμο
Μια νέα χρηματοπιστωτική κρίση πλησιάζει — αθόρυβη, αόρατη, και γι’ αυτό πιο επικίνδυνη
Η επόμενη κρίση θα ξεκινήσει από τις ΗΠΑ, αλλά θα πονέσει όλο τον κόσμο.
Ως οικονομολόγος, δεν τρέφω αυταπάτες αισιοδοξίας, σημειώνει ο Bruno Colmant* σε άρθρο του στην Euractiv.
Κάτω από την επιφάνεια της φαινομενικής σταθερότητας, ο κόσμος κρύβει έναν υπόγειο θόρυβο αναταραχής. Μια νέα χρηματοπιστωτική κρίση πλησιάζει — αθόρυβη, αόρατη, και γι’ αυτό πιο επικίνδυνη.
Και όταν ξεσπάσει, θα αιφνιδιάσει όσους αρνούνται να ακούσουν τον προειδοποιητικό της βρυχηθμό.
Αυτή η κρίση θα είναι συστημική, αναπόφευκτη και μη διαφοροποιήσιμη, γιατί θα προκύψει από δύο εκρηκτικούς παράγοντες:
την αειφόρα διόγκωση του αμερικανικού δημόσιου χρέους και τη διαβρωμένη αξιοπιστία του ίδιου του δολαρίου – του πυλώνα του παγκόσμιου χρηματοοικονομικού συστήματος.
Η Αμερική του Donald Trump ζει με δανεικό χρόνο
Η δημοσιονομική αδυναμία των ΗΠΑ εξηγεί την επιθετική της στάση διεθνώς. Στο επίκεντρο αυτής της ευθραυστότητας βρίσκεται η εκτόξευση του δημόσιου χρέους, το οποίο τροφοδοτείται από χρόνιο έλλειμμα, γενναιόδωρες φορολογικές περικοπές και προγράμματα τόνωσης της οικονομίας. Οι προβλέψεις δείχνουν ότι μπορεί να αγγίξει το 140% του ΑΕΠ.
Η βιωσιμότητα αυτού του χρέους εξαρτάται από την ικανότητα των ΗΠΑ να επιβάλουν το δολάριο ως παγκόσμιο αποθεματικό νόμισμα. Όμως αυτή η εμπιστοσύνη διαβρώνεται. Σε έναν πολυπολικό κόσμο όπου οι ΗΠΑ απομονώνονται, η ηγεμονία του δολαρίου αμφισβητείται ανοιχτά — και η πρόσφατη υποβάθμιση της πιστοληπτικής αξιολόγησης των ΗΠΑ δείχνει ακριβώς αυτό: το ρίσκο δεν είναι οικονομικό, αλλά πολιτικό.
Η κρίση της πολιτικής, όχι των αριθμών
Το αμερικανικό χρέος δεν είναι ανεξέλεγκτο λόγω έλλειψης λύσεων, αλλά λόγω πολιτικής ανικανότητας.
Οι ελίτ, απορροφημένες σε έναν λαϊκιστικό αγώνα εξουσίας, αρνούνται να πληρώσουν το τίμημα της δημοσιονομικής ευθύνης.
Το αποτέλεσμα: η οικονομία υποφέρει από μια παθολογία πολιτικής αδράνειας.
Το δολάριο – ο εύθραυστος άξονας της παγκόσμιας εμπιστοσύνης
Πιο ανησυχητικός από το ίδιο το χρέος είναι ο κλονισμός του δολαρίου.
Η νομισματική πολιτική έχει μετατραπεί σε προεκλογικό εργαλείο, υπονομεύοντας την ανεξαρτησία της Federal Reserve και άρα τη σταθερότητα του νομίσματος.
Η απώλεια εμπιστοσύνης στις θεσμικές βάσεις των ΗΠΑ θα μπορούσε να οδηγήσει σε κατάρρευση του δολαρίου, προκαλώντας αλυσιδωτές αντιδράσεις: ανταγωνιστικές υποτιμήσεις, εκτίναξη του παγκόσμιου πληθωρισμού και πανικό στις αγορές.
Η λεγόμενη “αποδολαριοποίηση” από αναδυόμενα οικονομικά μπλοκ έχει ήδη αρχίσει να διαμορφώνει το νέο σκηνικό.
Ο συνδυασμός υπερβολικού χρέους και υπονομευμένου νομίσματος θα καλλιεργήσει γενικευμένη δυσπιστία, μετατρέποντας μια τοπική κρίση σε παγκόσμια καταιγίδα.
Η επόμενη κρίση θα είναι αμερικανική — αλλά θα πονέσει όλο τον κόσμο
Η αύξηση του ρίσκου στα αμερικανικά ομόλογα θα ωθήσει τις αποδόσεις προς τα πάνω, αναγκάζοντας και άλλες κεντρικές τράπεζες να ακολουθήσουν. Τα νομίσματα των αναδυόμενων αγορών θα διολισθήσουν και οι χρηματιστηριακές αγορές θα υποστούν βίαιες διορθώσεις.
Ακόμη και η ίδια η αμερικανική οικονομία θα βρεθεί αντιμέτωπη με άνευ προηγουμένου κόστος δανεισμού, ενώ το τραπεζικό της σύστημα θα αποδειχθεί πιο ευάλωτο από ποτέ, λόγω της χαλάρωσης των ρυθμιστικών πλαισίων.
Από το 1944, το δολάριο κυριαρχεί ως παγκόσμιο νόμισμα, στηριζόμενο στην αμερικανική στρατιωτική ισχύ. Σήμερα, όμως, οι ΗΠΑ αποσύρονται από συγκρούσεις, εγκαταλείπουν συμμάχους και παραχωρούν ζώνες επιρροής. Κάθε βήμα αυτής της απομόνωσης αποδυναμώνει το ίδιο το νόμισμα που τους έκανε ηγεμόνες.
Υπό τον Donald Trump, ο αμερικανικός εθνικισμός θριαμβεύει εις βάρος της αξιοπιστίας.
Το δολάριο, κάποτε σύμβολο εμπιστοσύνης, μετατρέπεται σε ευάλωτο εργαλείο εξουσίας.
Η Ευρώπη – θεατής στην πτώση
Απέναντι σε αυτή τη γεωοικονομική ανατροπή, η Ευρώπη παραμένει παραλυμένη.
Χωρίς ενιαία διακυβέρνηση, χωρίς τεχνολογική πρωτοπορία και με έναν γηρασμένο, διστακτικό πληθυσμό, η ήπειρος απλώς παρακολουθεί.
Ο φόβος και οι αντιφάσεις της την κρατούν στο περιθώριο, ενώ το παγκόσμιο νόμισμα που κάποτε ζήλευε χάνει τη λάμψη του.
Το τέλος της πίστης στο χαρτονόμισμα
Θα έρθει η στιγμή που το δολάριο δεν θα έχει πια αρκετές εγγυήσεις για να στηρίξει την αξιοπιστία του.
Και τότε, η παγκόσμια οικονομία θα μπει σε αχαρτογράφητα νερά.
Δεν θα είναι απλώς μια νομισματική κρίση· θα είναι η δύση ενός παγκόσμιου μύθου — του μύθου της αμερικανικής παντοδυναμίας.
*Ο Bruno Colmant είναι οικονομολόγος, μέλος της Royal Academy of Belgium, πρώην CEO του Χρηματιστηρίου των Βρυξελλών και καθηγητής στα ULB και UCLouvain.
www.bankingnews.gr
Οι απόψεις που εκφράζονται στα σχόλια των άρθρων δεν απηχούν κατ’ ανάγκη τις απόψεις της ιστοσελίδας μας, το οποίο ως εκ τούτου δεν φέρει καμία ευθύνη. Για τα άρθρα που αναδημοσιεύονται εδώ με πηγή, ουδεμία ευθύνη εκ του νόμου φέρουμε καθώς απηχούν αποκλειστικά τις απόψεις των συντακτών τους και δεν δεσμεύουν καθ’ οιονδήποτε τρόπο την ιστοσελίδα.
Σχετικά άρθρα:
Ρίχνει τους τόνους με τον Trump ο Elon Musk – Ο «πυροσβέστης» Ackman και τα χαμένα δισ.
Βροχή διαταγμάτων Trump για την προστασία των ΗΠΑ από τα drones: Είναι μεγάλη απειλή
Hyundai Concept Three: Προπομπός του νέου Ioniq 3 που έρχεται του χρόνου
Ο ΟΠΑΠ και η ΚΑΕ Παναθηναϊκός AKTOR γιόρτασαν 10 χρόνια κοινής πορείας