Υποχρεωτική ασφάλιση στα Επαγγελματικά Ταμεία προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε δέσμη μέτρων για να βοηθήσει τους πολίτες να εξασφαλίσουν επαρκές εισόδημα κατά τη συνταξιοδότηση, βελτιώνοντας την πρόσβαση σε καλύτερες και αποτελεσματικότερες επικουρικές συντάξεις. Οι προτεινόμενες δράσεις έχουν ως στόχο να συμπληρώσουν – και όχι να αντικαταστήσουν – τις δημόσιες συντάξεις, οι οποίες αποτελούν τη βάση των συνταξιοδοτικών συστημάτων σε όλα τα κράτη μέλη.
Η σημερινή δέσμη μέτρων αποτελεί μέρος της στρατηγικής της Επιτροπής για την Ένωση Αποταμιεύσεων και Επενδύσεων (SIU), η οποία επιδιώκει να δημιουργήσει περισσότερες ευκαιρίες για τα νοικοκυριά να οικοδομήσουν τον πλούτο τους μέσω των κεφαλαιαγορών, ενισχύοντας παράλληλα την οικονομική ανάπτυξη και την ανταγωνιστικότητα της ΕΕ.
Υπό το πρίσμα των δημογραφικών αλλαγών και της δυναμικής της αγοράς εργασίας, που απαιτούν προσαρμογή των συνταξιοδοτικών συστημάτων, οι επικουρικές συντάξεις – τόσο τα επαγγελματικά όσο και τα ατομικά συνταξιοδοτικά συστήματα – μπορούν να βοηθήσουν τους πολίτες να επιτύχουν πιο διαφοροποιημένο συνταξιοδοτικό εισόδημα, ενισχύοντας την οικονομική ασφάλεια και σταθερότητα κατά τη συνταξιοδότηση. Μπορούν να συμπληρώσουν τα οφέλη των δημόσιων συντάξεων, τα οποία σε πολλές περιπτώσεις δεν επαρκούν για τη διατήρηση επαρκούς βιοτικού επιπέδου, ιδίως μεταξύ των ευάλωτων ατόμων και των γυναικών, όπου το συνταξιοδοτικό χάσμα μεταξύ ανδρών και γυναικών ανέρχεται επί του παρόντος στο 24,5 %.
Τα ισχυρότερα και αποτελεσματικότερα συστήματα συμπληρωματικής συνταξιοδότησης μπορούν επίσης να συμβάλουν στην οικονομική ανάπτυξη και την ανταγωνιστικότητα της Ευρώπης κινητοποιώντας μακροπρόθεσμες αποταμιεύσεις για παραγωγικές επενδύσεις.
Στόχος των προτεινόμενων μέτρων είναι η ενίσχυση τόσο της ζήτησης όσο και της προσφοράς επικουρικών συντάξεων. Οι πρωτοβουλίες σέβονται πλήρως τις αρμοδιότητες των κρατών μελών να οργανώνουν και να σχεδιάζουν τα εθνικά συνταξιοδοτικά τους συστήματα, καθώς και την αυτονομία των κοινωνικών εταίρων όπου είναι υπεύθυνοι για τη δημιουργία και τη διαχείριση συνταξιοδοτικών συστημάτων.
Η δέσμη αυτή βασίζεται και συμπληρώνει τις άλλες πρωτοβουλίες της Επιτροπής που έχουν ανακοινωθεί μέχρι σήμερα, μεταξύ άλλων όσον αφορά τις χρηματοοικονομικές γνώσεις και τη σύσταση για τους λογαριασμούς αποταμιεύσεων και επενδύσεων, οι οποίες αποσκοπούν συλλογικά στην ενίσχυση της οικονομικής ευημερίας των πολιτών της ΕΕ, ιδίως με τη διεύρυνση των επιλογών για καλύτερη απόδοση των αποταμιεύσεών τους.
Προτεινόμενα μέτρα
Σύσταση σχετικά με τα συστήματα παρακολούθησης των συντάξεων, τους πίνακες συνταξιοδοτικών δεικτών και την αυτόματη εγγραφή σε συστήματα συμπληρωματικής συνταξιοδότησης
Η Επιτροπή συνιστά στα κράτη μέλη:
1. Εφαρμογή, σύμφωνα με τις εθνικές συνθήκες και με πλήρη σεβασμό του ρόλου και της αυτονομίας των κοινωνικών εταίρων και των προνομίων των συλλογικών διαπραγματεύσεων, της αυτόματης εγγραφής, δηλαδή της αυτόματης ένταξης των εργαζομένων σε επικουρικές συντάξεις, με πλήρη ελευθερία εξαίρεσης για τα άτομα. Αυτό θα καθοδηγείται από τις υφιστάμενες ορθές πρακτικές στην ΕΕ και τα διδάγματα που θα αντληθούν από άλλες χώρες. Αυτός είναι ένας τρόπος για να αυξηθεί η συμμετοχή σε συστήματα συμπληρωματικής συνταξιοδότησης και να απελευθερωθεί μεγαλύτερη κλίμακα αγορών επικουρικών συντάξεων·
2. Περαιτέρω ανάπτυξη ολοκληρωμένων συστημάτων παρακολούθησης των συντάξεων, ώστε να παρέχεται στους πολίτες σαφής επισκόπηση των συνταξιοδοτικών τους δικαιωμάτων και των προβλεπόμενων παροχών σε όλα τα συνταξιοδοτικά συστήματα. Τα εν λόγω συστήματα παρακολούθησης θα συμβάλουν στην αντιμετώπιση της χαμηλής συμμετοχής σε επικουρικές συντάξεις, συχνά λόγω της περιορισμένης ευαισθητοποίησης των πολιτών σχετικά με τη μελλοντική σύνταξή τους. Θα πρέπει να είναι συμβατά με την ευρωπαϊκή υπηρεσία παρακολούθησης, υποστηρίζοντας τη διασυνοριακή κινητικότητα και
3. Ανάπτυξη εθνικών πινάκων συνταξιοδοτικών δεικτών, ώστε οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής των κρατών μελών να έχουν καλύτερη εικόνα της κάλυψης, της βιωσιμότητας και της επάρκειας του συνταξιοδοτικού τους συστήματος πολλαπλών πυλώνων. Οι εν λόγω εθνικοί πίνακες θα τροφοδοτήσουν τελικά έναν πίνακα συνταξιοδοτικών συστημάτων σε επίπεδο ΕΕ.
Νομοθετική πρόταση για την τροποποίηση της οδηγίας σχετικά με τα ιδρύματα επαγγελματικών συνταξιοδοτικών παροχών (ΙΕΣΠ) II
Η οδηγία ΙΕΣΠ ΙΙ καθορίζει κοινά πρότυπα της ΕΕ για τη διασφάλιση της χρηστής διαχείρισης και εποπτείας των ΙΕΣΠ, με παράλληλο σεβασμό του ρόλου των κοινωνικών εταίρων. Ωστόσο, πολλά συστήματα παραμένουν πολύ μικρά για να διαφοροποιήσουν τις επενδύσεις τους και να αποφέρουν βέλτιστα αποτελέσματα για τους αποταμιευτές.
Για να απελευθερωθεί το δυναμικό των επαγγελματικών συντάξεων, η Επιτροπή προτείνει την ενίσχυση και τον εκσυγχρονισμό του πλαισίου για την καλύτερη στήριξη της αποδοτικότητας, της κλίμακας και της εμπιστοσύνης στις επικουρικές συντάξεις.
Η επανεξέταση ενισχύει την προστασία των αποταμιευτών και αίρει τους φραγμούς στην ενοποίηση με γνώμονα την αγορά και σε άλλες μορφές ενίσχυσης των οικονομιών κλίμακας. Τα μέτρα αυτά θα βοηθήσουν τα ΙΕΣΠ να λειτουργούν αποτελεσματικότερα, να μειώνουν το κόστος, να διαφοροποιούν τα επενδυτικά χαρτοφυλάκιά τους, μεταξύ άλλων σε μετοχικό κεφάλαιο, ώστε να αποφέρουν μεγαλύτερες αποδόσεις στις αποταμιεύσεις των πολιτών. Αυτό συμβάλλει επίσης στην αύξηση των ευκαιριών χρηματοδότησης για τις ευρωπαϊκές εταιρείες.
Νομοθετική πρόταση για την τροποποίηση του κανονισμού για το πανευρωπαϊκό ατομικό συνταξιοδοτικό προϊόν (PEPP)
Η αναθεώρηση του κανονισμού PEPP επιδιώκει να καταστήσει το πανευρωπαϊκό ατομικό συνταξιοδοτικό προϊόν (PEPP) πιο ελκυστική, προσβάσιμη και οικονομικά αποδοτική επιλογή για τους αποταμιευτές. Θα καταργήσει τις υφιστάμενες απαιτήσεις και τα χαρακτηριστικά σχεδιασμού που παρεμπόδισαν τη χρήση του PEPP, ενώ ταυτόχρονα θα συνεχίσει να διασφαλίζει υψηλό επίπεδο προστασίας των καταναλωτών.
Η επανεξέταση εισάγει ένα οικονομικά προσιτό και εύκολα προσβάσιμο «βασικό PEPP», το οποίο επενδύεται σε απλά χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία και προσφέρεται στο κοινό χωρίς συμβουλές. Οι αποταμιευτές θα έχουν επίσης πρόσβαση σε «προσαρμοσμένα» PEPP που μπορεί να περιλαμβάνουν εγγυήσεις και πιο σύνθετα περιουσιακά στοιχεία, απαιτώντας συμβουλές για να διασφαλίσουν την κατανόησή τους από τους καταναλωτές. Ως εκ τούτου, το PEPP θα είναι προσαρμόσιμο στις διαφορετικές προτιμήσεις των επενδυτών και κατάλληλο για διάφορους τύπους παρόχων, συμπεριλαμβανομένων των διαχειριστών περιουσιακών στοιχείων και των ασφαλιστών. Το PEPP θα είναι επίσης ανοικτό στη χρήση στον χώρο εργασίας και θα μπορούσε να χρησιμεύσει ως όχημα αυτόματης εγγραφής, όπου αυτό επιτρέπεται από το εθνικό δίκαιο και σέβεται πλήρως τα προνόμια και την αυτονομία των κοινωνικών εταίρων.
Οι αλλαγές αυτές θα αμβλύνουν τους φραγμούς στην παροχή και τη διανομή, θα διευρύνουν τις επιλογές για τους αποταμιευτές, υποστηριζόμενες από ευνοϊκή και συνεπή φορολογική μεταχείριση, καθώς τα κράτη μέλη θα υποχρεούνται να προσφέρουν συγκρίσιμη φορολογική μεταχείριση μεταξύ των εθνικών ατομικών συνταξιοδοτικών προϊόντων.
Αποσαφήνιση της αρχής της συνετής διαχείρισης:
Η αρχή της συνετής διαχείρισης διέπει τον τρόπο με τον οποίο τα ΙΕΣΠ και οι πάροχοι PEPP θα πρέπει να επενδύουν και να διαχειρίζονται τα χαρτοφυλάκια στοιχείων ενεργητικού τους. Ωστόσο, η αρχή αυτή έχει ερμηνευθεί και εφαρμοστεί με πολύ διαφορετικό τρόπο μεταξύ των κρατών μελών, γεγονός που συχνά περιορίζει την ικανότητα των συνταξιοδοτικών συστημάτων να διαφοροποιούν τις επενδύσεις, ιδίως όσον αφορά τα ίδια κεφάλαια. Σύμφωνα με τη στρατηγική SIU, η ανακοίνωση της Επιτροπής που εκδόθηκε σήμερα αποσαφηνίζει την αρχή, με στόχο την αύξηση των επενδύσεων σε ίδια κεφάλαια —τόσο ιδιωτικά όσο και εισηγμένα— ώστε να βοηθηθούν οι πολίτες να αποκομίσουν υψηλότερες μακροπρόθεσμες αποδόσεις από τις αποταμιεύσεις τους και να ελευθερωθούν νέες πηγές χρηματοδότησης για την οικονομία της ΕΕ.
Επόμενα βήματα
Οι προτάσεις για την τροποποίηση της οδηγίας ΙΕΣΠ ΙΙ και του κανονισμού PEPP θα πρέπει τώρα να αποτελέσουν αντικείμενο διαπραγμάτευσης και να εγκριθούν από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο.
Η Επιτροπή θα παρακολουθεί την εφαρμογή της σύστασης σε εθνικό επίπεδο μέσω διαφόρων μηχανισμών, συμπεριλαμβανομένου του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου. Θα προωθήσει την ανταλλαγή εμπειριών και βέλτιστων πρακτικών μεταξύ των κρατών μελών.
Ιστορικό
Τα μέτρα αυτά συνάδουν με τις πρόσφατες πολιτικές δηλώσεις υψηλού επιπέδου και οι εκθέσεις υπογράμμισαν επίσης την κρίσιμη ανάγκη κινητοποίησης ιδιωτικών κεφαλαίων για μακροπρόθεσμες επενδύσεις. Σε αυτές περιλαμβάνονται η δήλωση της Ευρωομάδας του Μαρτίου 2024 σε διευρυμένη σύνθεση, τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου τόσο του Απριλίου 2024 όσο και του Μαρτίου 2025, η έκθεση ανταγωνιστικότητας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου του Σεπτεμβρίου 2025 και οι εκθέσεις Letta και Draghi. Δεδομένου του μακροπρόθεσμου χαρακτήρα των συνταξιοδοτικών υποχρεώσεων, ο τομέας των επικουρικών συντάξεων μπορεί να αποτελέσει βασικό δυνητικό προμηθευτή μακροπρόθεσμων κεφαλαίων για επενδύσεις στην οικονομία της ΕΕ. Στη στρατηγική για την Ανταγωνιστικότητα, την Πυξίδα και την Ένωση Αποταμιεύσεων και Επενδύσεων (SIU), η Επιτροπή δεσμεύτηκε να προτείνει μέτρα για την απελευθέρωση αυτού του δυναμικού.
Ερωτήσεις και απαντήσεις σχετικά με τη δέσμη μέτρων για τις επικουρικές συντάξεις
Γιατί προτείνετε αυτό το πακέτο για τις επικουρικές συντάξεις;
Το δημογραφικό τοπίο μεταβάλλεται δραματικά, με βαθιές επιπτώσεις στα συνταξιοδοτικά συστήματα και στον συνταξιοδοτικό σχεδιασμό των Ευρωπαίων. Καθώς οι πληθυσμοί γερνούν και το εργατικό δυναμικό συρρικνώνεται, είναι ζωτικής σημασίας να διασφαλιστεί ότι τα άτομα μπορούν να διατηρήσουν επαρκές βιοτικό επίπεδο κατά τη συνταξιοδότησή τους. Τα δημόσια συνταξιοδοτικά συστήματα αποτελούν τη ραχοκοκαλιά των συνταξιοδοτικών συστημάτων σε όλα τα κράτη μέλη.
Ωστόσο, με την ταχεία γήρανση του πληθυσμού, τη συρρίκνωση του εργατικού δυναμικού και την αύξηση της άτυπης απασχόλησης, καθίσταται ολοένα και πιο σημαντική η προώθηση ευκαιριών που επιτρέπουν στους πολίτες να επιτύχουν πιο επαρκές και διαφοροποιημένο συνταξιοδοτικό εισόδημα.
Οι συμπληρωματικές συντάξεις —επαγγελματικά και ατομικά συνταξιοδοτικά συστήματα—διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο σε αυτό. Με την προσθήκη στις δημόσιες συντάξεις, μπορούν να βοηθήσουν να διασφαλιστεί ότι οι συνταξιούχοι μπορούν να διατηρήσουν ένα αξιοπρεπές βιοτικό επίπεδο.
Ο ρόλος των επικουρικών συντάξεων αυξάνεται. Ωστόσο, ο τομέας των επικουρικών συντάξεων παραμένει ανεπαρκώς ανεπτυγμένος σε πολλά κράτη μέλη. Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Αρχή Ασφαλίσεων και Επαγγελματικών Συντάξεων (EIOPA), μόνο το 20% των Ευρωπαίων συμμετέχουν σε επαγγελματικά συνταξιοδοτικά συστήματα και μόλις το 18% έχουν ατομικό συνταξιοδοτικό προϊόν.
Αυτό θέτει πολλούς ανθρώπους σε κίνδυνο σημαντικής μείωσης του εισοδήματος όταν συνταξιοδοτούνται, γεγονός που θα μπορούσε να επηρεάσει αρνητικά την ποιότητα ζωής τους.
Όπως περιγράφεται στη στρατηγική για τις αποταμιεύσεις και τις επενδύσεις (SIU), ένας πιο ανεπτυγμένος τομέας επικουρικών συντάξεων της ΕΕ μπορεί να διαδραματίσει καίριο ρόλο στη βελτίωση της οικονομικής ασφάλειας των πολιτών κατά τη συνταξιοδότηση. Ταυτόχρονα, θα τονώσει τα μακροπρόθεσμα κεφάλαια και θα στηρίξει τις κεφαλαιαγορές της ΕΕ, συμβάλλοντας έτσι στην ανάπτυξη επενδύσεων για τη χρηματοδότηση της ανάπτυξης και της καινοτομίας της ΕΕ.
Τι προτείνει η Επιτροπή για τις επικουρικές συντάξεις;
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε σήμερα δέσμη μέτρων για τη διασφάλιση επαρκών συνταξιοδοτικών εισοδημάτων για τους πολίτες της ΕΕ με την επέκταση και την ενίσχυση του τομέα των επικουρικών συντάξεων. Στόχος είναι να συμπληρωθούν -και όχι να αντικατασταθούν- οι δημόσιες συντάξεις.
Η δέσμη περιλαμβάνει σύσταση της Επιτροπής προς τα κράτη μέλη σχετικά με:
– Συστήματα παρακολούθησης των συντάξεων, τα οποία θα παρέχουν στους πολίτες καλύτερη επισκόπηση των συνταξιοδοτικών τους δικαιωμάτων και των προβλεπόμενων παροχών, βοηθώντας τους να προγραμματίσουν τη συνταξιοδότησή τους.
– Πίνακες συνταξιοδοτικών συστημάτων, οι οποίοι θα παρέχουν στους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής μια ολοκληρωμένη και πιο αναλυτική εικόνα της βιωσιμότητας και της επάρκειας των συνταξιοδοτικών συστημάτων, συμπεριλαμβανομένων τόσο των δημόσιων όσο και των επικουρικών συντάξεων.
– Αυτόματη εγγραφή σε συστήματα συμπληρωματικής συνταξιοδότησης, στο πλαίσιο των οποίων οι εργαζόμενοι εγγράφονται σε προγράμματα συμπληρωματικής συνταξιοδότησης, εκτός εάν επιλέξουν να εξαιρεθούν, παραμένοντας έτσι ελεύθεροι να αποφασίσουν.
Η δέσμη περιλαμβάνει επίσης δύο νομοθετικές προτάσεις που καλύπτουν τομείς που υπόκεινται ήδη στη ρύθμιση των χρηματοπιστωτικών αγορών της ΕΕ:
– Μια τροποποιητική οδηγία για τα ιδρύματα επαγγελματικών συνταξιοδοτικών παροχών (ΙΕΣΠ ΙΙ) ώστε τα ΙΕΣΠ να λειτουργούν πιο αποτελεσματικά και σε μεγαλύτερη κλίμακα, αίροντας παράλληλα τους αδικαιολόγητους περιορισμούς στις επενδύσεις, με την επιφύλαξη ενισχυμένης εποπτείας. Τα μέτρα αυτά θα βοηθήσουν τα συστήματα αυτά να μειώσουν το κόστος και να μεγιστοποιήσουν την αξία για τους πολίτες.
– Ένας τροποποιητικός κανονισμός για τα πανευρωπαϊκά ατομικά συνταξιοδοτικά προϊόντα (PEPP) προκειμένου να καταστεί αυτό το ατομικό συνταξιοδοτικό προϊόν ελκυστικότερο για τους αποταμιευτές και τους συμμετέχοντες στις χρηματοπιστωτικές αγορές.
Η δέσμη συνοδεύεται επίσης από ανακοίνωση της Επιτροπής που αποσαφηνίζει το πρότυπο για όσους διαχειρίζονται τα περιουσιακά στοιχεία των συνταξιοδοτικών συστημάτων (αρχήτου συνετού προσώπου)προκειμένου να διασφαλιστεί ότι δεν αποθαρρύνονται οι επενδύσεις μετοχικού κεφαλαίου από συστήματα συμπληρωματικής συνταξιοδότησης. Αυτό θα βοηθήσει τους πολίτες να επιτύχουν υψηλότερες μακροπρόθεσμες αποδόσεις των αποταμιεύσεών τους και θα απελευθερώσει νέες πηγές χρηματοδότησης για την οικονομία της ΕΕ.
Ποιοι θα επωφεληθούν από τα προτεινόμενα μέτρα και με ποιον τρόπο;
Τελικά, το σύνολο της κοινωνίας θα πρέπει να επωφεληθεί από τη βελτιωμένη πρόσβαση σε αποτελεσματικότερες επικουρικές συντάξεις.
Πρώτα και κύρια, οι πολίτες θα επωφεληθούν από μεγαλύτερες ευκαιρίες για αύξηση του συνταξιοδοτικού εισοδήματος, επιτρέποντάς τους να επιτύχουν μεγαλύτερη οικονομική ασφάλεια και σταθερότητα κατά τη συνταξιοδότηση. Αυτό θα συμβάλει στην προστασία του βιοτικού επιπέδου κατά τη συνταξιοδότηση και στην ενίσχυση της οικονομικής ανθεκτικότητας των νοικοκυριών της ΕΕ, ιδίως υπό το πρίσμα των σημερινών δημογραφικών προκλήσεων και της μεταβαλλόμενης δυναμικής της αγοράς εργασίας, συμπεριλαμβανομένων εκείνων για τις οποίες η κάλυψη των συμπληρωματικών συντάξεων είναι ιδιαίτερα χαμηλή, ιδίως των γυναικών, των νεότερων εργαζομένων, των εργαζομένων μερικής απασχόλησης και των χαμηλόμισθων εργαζομένων και των αυτοαπασχολούμενων. Για παράδειγμα, το συνταξιοδοτικό χάσμα μεταξύ ανδρών και γυναικών ανέρχεται επί του παρόντος σε 24,5 %
Επιπλέον, τα ισχυρότερα συστήματα συμπληρωματικής συνταξιοδότησης έχουν τη δυνατότητα να κινητοποιήσουν μακροπρόθεσμες αποταμιεύσεις για παραγωγικές επενδύσεις, ενισχύοντας την ανταγωνιστικότητα και την ευημερία της ΕΕ, παρέχοντας θέσεις εργασίας και στηρίζοντας την οικονομική ανάπτυξη. Ένας πιο δυναμικός τομέας επικουρικών συντάξεων μπορεί να χρησιμεύσει ως πάροχος μακροπρόθεσμων κεφαλαίων για εταιρείες, συμπεριλαμβανομένων των καινοτόμων, και να συμβάλει στην αποδέσμευση χρηματοδότησης για στρατηγικές προτεραιότητες της ΕΕ, όπως η πράσινη μετάβαση, η καινοτομία, καθώς και η ασφάλεια και η άμυνα.
Τέλος, οι ισχυρότερες επικουρικές συντάξεις μπορούν να συμβάλουν στη μείωση της πίεσης στη βιωσιμότητα και την επάρκεια του δημόσιου συνταξιοδοτικού τομέα, διασφαλίζοντας ότι οι πολίτες έχουν πιο διαφοροποιημένα εισοδήματα κατά τη συνταξιοδότηση.
Ποιος είναι ο ρόλος της ΕΕ στην προώθηση των επικουρικών συντάξεων;
Οι συντάξεις και η διάρθρωση των συνταξιοδοτικών συστημάτων παραμένουν κατά κύριο λόγο αρμοδιότητα των κρατών μελών. Αυτό το πακέτο δεν το αλλάζει αυτό. Εναπόκειται στα κράτη μέλη να θεσπίσουν τις αναγκαίες ρυθμίσεις για την ανάπτυξη των δικών τους τομέων συμπληρωματικής συνταξιοδότησης και να διευκολύνουν την πρόσβαση των πολιτών σε αυτούς.
Η ΕΕ μπορεί να διαδραματίσει υποστηρικτικό ρόλο παρέχοντας καθοδήγηση ως προς παραδείγματα βέλτιστων πρακτικών που μπορούν να συμβάλουν στην ενίσχυση των επικουρικών συντάξεων σε ολόκληρη την ΕΕ.
Αυτός είναι ο στόχος της σύστασης σχετικά με τα συστήματα παρακολούθησης των συντάξεων, τους πίνακες δεικτών συνταξιοδότησης και την αυτόματη εγγραφή.
Εκτός από την εθνική νομοθεσία, οι κανόνες της ΕΕ, όπως η οδηγία για τα ιδρύματα επαγγελματικών συνταξιοδοτικών παροχών (ΙΕΣΠ) και ο πανευρωπαϊκός κανονισμός για τα ατομικά συνταξιοδοτικά προϊόντα (PEPP), θέτουν σημαντικά κοινά πρότυπα σε ολόκληρη την ενιαία αγορά στους τομείς των επαγγελματικών και ατομικών συντάξεων.
Ποια είναι η τρέχουσα κατάσταση του τομέα των επικουρικών συντάξεων στην ΕΕ και πώς διαφέρει το σύστημα επικουρικών συντάξεων μεταξύ των κρατών μελών;
Η σημασία των επαγγελματικών και ατομικών συντάξεων στην ΕΕ είναι άνιση μεταξύ των κρατών μελών, καθώς μόνο ένας στους πέντε πολίτες της ΕΕ συμμετέχει σε επαγγελματικό σύστημα και ακόμη λιγότεροι κατέχουν ατομικά συνταξιοδοτικά προϊόντα.
Στην πράξη, τα εθνικά συστήματα ποικίλλουν σε μεγάλο βαθμό: οι συνταξιούχοι σε ορισμένες χώρες επωφελούνται ήδη από μεγάλη συνεισφορά των επικουρικών συντάξεων στο συνταξιοδοτικό εισόδημά τους, ιδίως εάν υπάρχουν καλά ανεπτυγμένα επαγγελματικά ταμεία με υψηλή κάλυψη και μεγάλα περιουσιακά στοιχεία υπό διαχείριση. Σε άλλα κράτη μέλη, οι πολίτες βασίζονται περισσότερο στις διανεμητικές κρατικές συντάξεις, όπου οι τρέχουσες εισφορές των εργαζομένων χρησιμοποιούνται για τη χρηματοδότηση των συντάξεων των σημερινών συνταξιούχων, με περιορισμένη κάλυψη επαγγελματικών συντάξεων.
Δεν υπάρχει «τυπικό» συνταξιοδοτικό σύστημα της ΕΕ, ούτε ενιαία λύση για την ενίσχυση των επικουρικών συντάξεων που να μπορεί να εφαρμοστεί ομοιόμορφα σε κάθε κράτος μέλος. Αυτός είναι
ο λόγος για τον οποίο δημοσιεύσαμε σύσταση με βέλτιστες πρακτικές τις οποίες τα κράτη μέλη μπορούν να προσαρμόσουν κατά την κρίση τους στις εγχώριες συνθήκες τους.
Τι είναι τα συστήματα παρακολούθησης των συντάξεων και τι προτείνετε σε αυτόν τον τομέα;
Τα συστήματα παρακολούθησης των συντάξεων είναι διαδικτυακές πλατφόρμες που μπορούν να προσφέρουν στα άτομα μια επισκόπηση των συνταξιοδοτικών τους δικαιωμάτων και των προβλεπόμενων παροχών, ιδανικά σε όλα τα διαφορετικά συνταξιοδοτικά συστήματα και παρόχους. Με την ενίσχυση της διαφάνειας και της ευαισθητοποίησης σχετικά με τις συντάξεις, τα συστήματα αυτά βοηθούν και ενθαρρύνουν τους πολίτες να λαμβάνουν τεκμηριωμένες αποφάσεις σχετικά με τη σταδιοδρομία, τη συνταξιοδότηση και τις αποταμιεύσεις τους.
Ωστόσο, οι υφιστάμενες υπηρεσίες πληροφόρησης για τις συντάξεις στα περισσότερα κράτη μέλη παραμένουν κατακερματισμένες μεταξύ των διαφόρων συνταξιοδοτικών πυλώνων και συχνά προσφέρουν ελλιπή κάλυψη. Με βάση τις θετικές εθνικές εμπειρίες, η Επιτροπή συνιστά σε όλα τα κράτη μέλη να δημιουργήσουν ή να επεκτείνουν εθνικά συστήματα παρακολούθησης των συντάξεων, τα οποία θα καλύπτουν τα συνταξιοδοτικά δικαιώματα από όλα τα συνταξιοδοτικά συστήματα, σε όλους τους πυλώνες (δημόσιες, επαγγελματικές και ατομικές συντάξεις). Η υπηρεσία αυτή θα πρέπει να παρέχεται δωρεάν σε ιδιώτες.
Τι είναι οι πίνακες συντάξεων και τι προτείνετε σε αυτόν τον τομέα;
Οι πίνακες συντάξεων παρέχουν στους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής και σε άλλα βασικά ενδιαφερόμενα μέρη μια επισκόπηση της επάρκειας και της βιωσιμότητας των εθνικών συνταξιοδοτικών συστημάτων, ενοποιώντας βασικούς δείκτες όπως η κάλυψη, οι εισφορές, το συνταξιοδοτικό εισόδημα σε διάφορες πληθυσμιακές ομάδες και το δημοσιονομικό κόστος. Αυτό στηρίζει τον τεκμηριωμένο σχεδιασμό πολιτικής, συμβάλλοντας στην οικοδόμηση εμπιστοσύνης του κοινού στα συνταξιοδοτικά συστήματα και στην καθοδήγηση των μεταρρυθμίσεων.
Η Επιτροπή συνιστά στα κράτη μέλη να αναπτύξουν εθνικούς πίνακες, αξιοποιώντας συνέργειες με τα συστήματα παρακολούθησης των συντάξεων. Οι εν λόγω εθνικοί πίνακες θα πρέπει τελικά να τροφοδοτούν έναν πίνακα συνταξιοδοτικών συστημάτων σε επίπεδο ΕΕ, ο οποίος θα διευκολύνει τις συγκρίσεις μεταξύ των χωρών, την αμοιβαία μάθηση και καλύτερα τεκμηριωμένες μεταρρυθμιστικές στρατηγικές.
Τι είναι η αυτόματη εγγραφή; Ποια είναι τα οφέλη;
Η «αυτοεγγραφή» είναι ένας μηχανισμός με τον οποίο οι εργαζόμενοι εντάσσονται αυτόματα στα συστήματα συμπληρωματικής συνταξιοδότησης, με δυνατότητα εξαίρεσης εάν επιλέξουν να το πράξουν. Η προσέγγιση αυτή αντιμετωπίζει τα χαμηλά ποσοστά συμμετοχής στις επικουρικές συντάξεις, τα οποία συχνά προκύπτουν από την περιορισμένη οικονομική ευαισθητοποίηση και την τάση των ατόμων να αναβάλλουν τις αποφάσεις σχετικά με τη συνταξιοδότησή τους. Μπορεί να αυξήσει την κάλυψη, ιδίως μεταξύ των νέων, των ομάδων χαμηλότερου εισοδήματος και των γυναικών, και να συμβάλει στην οικοδόμηση μακροπρόθεσμης οικονομικής ασφάλειας, επιτρέποντας παράλληλα στα άτομα να εξαιρεθούν εάν το επιλέξουν.
Η αυτόματη εγγραφή έχει αποδειχθεί αποτελεσματική στην αύξηση των ποσοστών συμμετοχής στις επικουρικές συντάξεις, καθώς και στη βελτίωση των ποσοστών επάρκειας των συντάξεων για τους μελλοντικούς συνταξιούχους. Στοιχεία από χώρες όπως το Ηνωμένο Βασίλειο και η Νέα Ζηλανδία δείχνουν ότι τα άτομα, αφού εγγραφούν, τείνουν να παραμένουν στα συστήματα. Η Ιρλανδία σχεδιάζει να εισαγάγει την αυτόματη εγγραφή το 2026 και αναμένει ισχυρή υιοθέτηση, ενώ η Ιταλία και η Πολωνία έχουν ήδη εφαρμόσει παρόμοια συστήματα, παρατηρώντας σταδιακή αλλά σταθερή αύξηση της συμμετοχής με την πάροδο του χρόνου.
Η δυνατότητα εξαίρεσης χαρακτηρίζει την αυτόματη εγγραφή, η οποία αποτελεί κύρια διαφορά από την υποχρεωτική συμμετοχή. Ορισμένα κράτη μέλη έχουν ήδη καταστήσει υποχρεωτική τη συμμετοχή σε συστήματα συμπληρωματικής συνταξιοδότησης. Η σύσταση της Επιτροπής δεν αποσκοπεί στη διατάραξη των υποχρεωτικών συστημάτων που παρέχουν αποτελεσματική συμπληρωματική συνταξιοδοτική κάλυψη.
Ωστόσο, ενδέχεται να εξακολουθεί να υπάρχει ρόλος αυτόματης εγγραφής στα εν λόγω κράτη μέλη για τους αυτοαπασχολούμενους ή για τους μισθωτούς που δεν καλύπτονται από υποχρεωτική συμμετοχή, για παράδειγμα, επειδή εργάζονται με άτυπες συμβάσεις εργασίας ή σε τομείς που δεν καλύπτονται από συλλογικές μισθολογικές συμβάσεις μέσω των οποίων η συμμετοχή καθίσταται υποχρεωτική.
Αυξάνοντας τη συμμετοχή σε επικουρικές συντάξεις, συσσωρεύοντας έτσι οικονομικό πλούτο μέσω τακτικών εισφορών των ατόμων και των εργοδοτών τους, η αυτόματη εγγραφή μπορεί να συμβάλει σημαντικά στη διασφάλιση επαρκούς συνταξιοδοτικού εισοδήματος εν μέσω γήρανσης του πληθυσμού και στη μείωση της μακροπρόθεσμης πίεσης στα δημόσια συνταξιοδοτικά συστήματα.
Τι προτείνετε κατά την αναθεώρηση της οδηγίας IORP (Ίδρυμα Επαγγελματικών Συνταξιοδοτικών Διατάξεων) II;
Ίδρυμα επαγγελματικών συνταξιοδοτικών παροχών (ΙΕΣΠ) είναι συνταξιοδοτικό ταμείο ή παρόμοιος φορέας που διαχειρίζεται συνταξιοδοτικές αποταμιεύσεις για μισθωτούς ή αυτοαπασχολούμενους εργαζομένους σε κεφαλαιοποιητική βάση, το οποίο λειτουργεί ανεξάρτητα από τον εργοδότη. Παρέχει επαγγελματικές συντάξεις σύμφωνα με τις ρυθμίσεις που προβλέπονται από το εθνικό δίκαιο.
Η οδηγία ΙΕΣΠ ΙΙ έχει θεσπίσει βασικά κοινά πρότυπα για τη διασφάλιση της χρηστής διαχείρισης των ΙΕΣΠ, με παράλληλο σεβασμό των εθνικών ιδιαιτεροτήτων, συμπεριλαμβανομένου του ρόλου των κοινωνικών εταίρων. Ωστόσο, πολλά συστήματα παραμένουν πολύ μικρά για να διαφοροποιήσουν τις επενδύσεις τους και να επιτύχουν βέλτιστα αποτελέσματα για τους αποταμιευτές.
Στόχος της επανεξέτασης είναι η ενίσχυση και ο εκσυγχρονισμός του πλαισίου για τις επαγγελματικές συνταξιοδοτικές παροχές, με βάση τις τεχνικές συμβουλές και τη συμβολή της EIOPA και τις ορθές πρακτικές που εντοπίστηκαν σε όλα τα κράτη μέλη.
Ένας από τους στόχους της μεταρρύθμισης είναι να καταστούν τα ΙΕΣΠ πιο αποτελεσματικά και σε μεγαλύτερη κλίμακα, βοηθώντας τα συστήματα αυτά να αποφέρουν μακροπρόθεσμη αξία για τους αποταμιευτές. Η επανεξέταση θα άρει τους φραγμούς στην ενοποίηση των ΙΕΣΠ με βάση την αγορά, απλουστεύοντας τις διασυνοριακές διαδικασίες και τους κανόνες μεταφοράς. Η πρόταση θα ενισχύσει επίσης την εποπτική συνεργασία μεταξύ των αρχών, καθώς και την εποπτική εποπτεία μέσω τακτικού εποπτικού διαλόγου μεταξύ των αρχών και των ΙΕΣΠ σχετικά με τις διαρθρωτικές προκλήσεις, τη διαχείριση κινδύνων, την αποτελεσματικότητα και τη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα.
Ένας άλλος στόχος της μεταρρύθμισης είναι η αύξηση της εμπιστοσύνης στις επαγγελματικές συντάξεις . Η πρόταση επικαιροποιεί εξαρχής τις διαδικασίες αδειοδότησης και εποπτείας, ώστε να διασφαλίζονται συνεπείς προληπτικές αξιολογήσεις και αποτελεσματική εποπτεία των ΙΕΣΠ. Η πρόταση ενισχύει τα πρότυπα διακυβέρνησης και διαχείρισης κινδύνων, με ενισχυμένες απαιτήσεις καταλληλότητας, σαφέστερες αρμοδιότητες για βασικές λειτουργίες και τακτικές προσομοιώσεις ακραίων καταστάσεων για τα ΙΕΣΠ που δεν υπόκεινται σε κεφαλαιακές απαιτήσεις βάσει κινδύνου. Η πρόταση θα βελτιώσει τη διαφάνεια, την ενημέρωση και τη λογοδοσία έναντι των δικαιούχων και θα ενισχύσει τη συνδεσιμότητα με τα συστήματα παρακολούθησης των συντάξεων. Εν ολίγοις, η επανεξέταση θα διασφαλίσει ότι το πλαίσιο της ΕΕ εξακολουθεί να παρέχει μια σταθερή και ανθεκτική στις μελλοντικές εξελίξεις βάση για τη χρηστή διακυβέρνηση, τη διαχείριση κινδύνων και την προστασία των μελών, διατηρώντας παράλληλα την αναλογικότητα και την ευελιξία του.
Η πρόταση εκσυγχρονίζει επίσης την υφιστάμενη επιλογή για τα κράτη μέλη να εφαρμόζουν το πλαίσιο ΙΕΣΠ σε άλλα χρηματοδοτούμενα συνταξιοδοτικά ιδρύματα που δεν καλύπτονται διαφορετικά από τη νομοθεσία προληπτικής εποπτείας της ΕΕ, διασφαλίζοντας τη συνοχή με παράλληλο σεβασμό της εθνικής πολυμορφίας.
Η μεταρρύθμιση διατηρεί αμετάβλητο το γεγονός ότι η οδηγία ΙΕΣΠ ΙΙ παραμένει οδηγία ελάχιστης εναρμόνισης, χωρίς ενιαίο μοντέλο, με σεβασμό των εθνικών αρμοδιοτήτων και του ρόλου και της αυτονομίας των κοινωνικών εταίρων.
Πώς θα επωφεληθούν τα μέλη και οι δικαιούχοι από τη βελτιωμένη πρόταση για τα ΙΕΣΠ;
Οι προτεινόμενες αλλαγές αποσκοπούν στην αύξηση της εμπιστοσύνης στα ΙΕΣΠ και της αποτελεσματικότητάς τους, γεγονός που θα ωφελήσει τους αποταμιευτές που σχεδιάζουν τη συνταξιοδότησή τους. Οι αλλαγές που αίρουν τους φραγμούς στην οικοδόμηση κλίμακας ή τη συγκέντρωση περιουσιακών στοιχείων μπορούν να μειώσουν το κόστος και να διαφοροποιήσουν τις επενδύσεις των ΙΕΣΠ, μεταξύ άλλων σε ίδια κεφάλαια, μεγιστοποιώντας έτσι την αξία για τους αποταμιευτές.
Οι δικαιούχοι θα επωφεληθούν επίσης από τη βελτίωση της διαφάνειας και της επικοινωνίας, συμπεριλαμβανομένων των ενισχυμένων δικαιωμάτων ενημέρωσης καθ’ όλη τη φάση συσσώρευσης (περίοδος κατά την οποία τα άτομα δημιουργούν τις συνταξιοδοτικές αποταμιεύσεις τους μέσω εισφορών) και της φάσης αποσυσσώρευσης (όταν τα άτομα αρχίζουν να αντλούν εισόδημα από τις συνταξιοδοτικές αποταμιεύσεις τους).
Επιπλέον, το πλαίσιο εισάγει μια νέα απαίτηση για τα ΙΕΣΠ να ενεργούν πάντα προς το βέλτιστο συμφέρον των μελών και των δικαιούχων τους και να το συνδέουν με συστήματα παρακολούθησης των συντάξεων για τη βελτίωση της διαφάνειας και της ευαισθητοποίησης σχετικά με τα δικαιώματα. Η αυξημένη εποπτική εποπτεία θα συμβάλει επίσης στην οικοδόμηση εμπιστοσύνης.
Τι προτείνετε στην αξιολόγησή σας για το PEPP;
Η αναθεώρηση του κανονισμού PEPP έχει ως στόχο να καταστήσει το πανευρωπαϊκό ατομικό συνταξιοδοτικό προϊόν πιο ελκυστικό και προσβάσιμο τόσο για τους αποταμιευτές όσο και για τους παρόχους. Οι παρατηρήσεις των ενδιαφερόμενων μερών έδειξαν ότι ορισμένα χαρακτηριστικά σχεδιασμού έχουν περιορισμένη διείσδυση στην αγορά (βλ. επόμενη ερώτηση).
Ως εκ τούτου, το αναθεωρημένο πλαίσιο εισάγει μεγαλύτερη ευελιξία για τους παρόχους, διατηρώντας παράλληλα ισχυρά πρότυπα για τη διαφάνεια, τη γνωστοποίηση του κόστους και την προστασία των επενδυτών.
Θα καταστήσει τα PEPP καταλληλότερα για τον χώρο εργασίας και τα συστήματα αυτόματης εγγραφής, θα διασφαλίσει τη συνεπή φορολογική μεταχείριση μεταξύ PEPP και άλλων ατομικών συντάξεων που προσφέρονται σε εθνικό επίπεδο και θα ενθαρρύνει τον ανταγωνισμό και την καινοτομία.
Συνολικά, η επανεξέταση επιδιώκει να μετατρέψει το PEPP σε ένα πραγματικά ευρωπαϊκό, οικονομικά αποδοτικό και ευέλικτο μακροπρόθεσμο αποταμιευτικό προϊόν.
Πώς εξηγείτε την περιορισμένη απορρόφηση του PEPP μέχρι στιγμής;
Η χαμηλή απορρόφηση του PEPP οφείλεται σε διάφορους λόγους. Με βάση τις παρατηρήσεις που έλαβε από τα ενδιαφερόμενα μέρη, η Επιτροπή εντόπισε ορισμένα χαρακτηριστικά σχεδιασμού που περιόρισαν τη διανομή και την υιοθέτηση του βασικού PEPP. Πρόκειται για το ανώτατο όριο του 1 % που αποσκοπούσε στον περιορισμό του κόστους σε συνδυασμό με την απαίτηση παροχής υποχρεωτικών συμβουλών και την απαίτηση παροχής εθνικών υπολογαριασμών για τουλάχιστον δύο κράτη μέλη. Επίσης, οι λεπτομερείς απαιτήσεις σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο το PEPP θα πρέπει να διασφαλίζει περιορισμένο κίνδυνο απώλειας κεφαλαίου για τους αποταμιευτές PEPP έχουν αποδειχθεί υπερβολικά επαχθείς για τους δυνητικούς παρόχους PEPP. Οι όροι αυτοί έχουν καταστήσει το PEPP λιγότερο ελκυστικό για τους παρόχους και τους διανομείς σε σύγκριση με άλλα ατομικά συνταξιοδοτικά προϊόντα που διατίθενται σε εθνικό επίπεδο.
Επιπλέον, σε ορισμένα κράτη μέλη το PEPP δεν επωφελείται από εθνικά φορολογικά και άλλα κίνητρα που ισχύουν για συγκρίσιμα επικουρικά συνταξιοδοτικά προϊόντα. Τέλος, ένα από τα βασικά δυνητικά πλεονεκτήματά του, η φορητότητα του PEPP σε ολόκληρη την ΕΕ, δεν έχει αποδειχθεί επαρκώς ελκυστικό για τη δημιουργία σημαντικής ζήτησης.
Ποιες είναι οι διαφορές μεταξύ ενός «βασικού» PEPP και ενός «προσαρμοσμένου» PEPP;
Όσον αφορά το βασικό PEPP, στόχος είναι να καταστεί ένα τυποποιημένο οικονομικά προσιτό, προσβάσιμο και απλό συνταξιοδοτικό προϊόν κατάλληλο για μη συμβουλευτικές διαδικτυακές πωλήσεις. Η επανεξέταση θα καταργήσει το υφιστάμενο ανώτατο όριο τελών και την απαίτηση παροχής υποχρεωτικών συμβουλών. Όταν παρέχονται συμβουλές σε σχέση με τη διανομή του βασικού PEPP, η επανεξέταση θα διασφαλίζει ότι παρέχονται σε ανεξάρτητη βάση και μόνο κατόπιν αιτήματος των αποταμιευτών PEPP. Για να διασφαλιστεί η προστασία των επενδυτών, περιλαμβάνει μια επενδυτική προσέγγιση κύκλου ζωής. Αυτό σημαίνει ότι ο κίνδυνος μειώνεται σταδιακά καθώς ο αποταμιευτής πλησιάζει στη συνταξιοδότηση. Για να καταστεί οικονομικά αποδοτική για τους συνταξιούχους, η μεταρρύθμιση θα απαιτήσει τουλάχιστον το 95 % των στοιχείων ενεργητικού του βασικού PEPP να επενδύεται σε μη πολύπλοκα στοιχεία ενεργητικού, όπως μετοχές, διαπραγματεύσιμα αμοιβαία κεφάλαια (ETF) ή μεταγενέστερα ομόλογα. Λαμβανομένου υπόψη του μακροπρόθεσμου χαρακτήρα του προϊόντος και της ανάγκης ενίσχυσης της διαφοροποίησης, θα επιτρέψει στους παρόχους PEPP να διαθέσουν το υπόλοιπο 5 % σε άλλα στοιχεία ενεργητικού, συμπεριλαμβανομένων μη εισηγμένων μετοχών και υποδομών. Αυτό θα βελτιώσει τη διαφοροποίηση του χαρτοφυλακίου και μπορεί να ενισχύσει την απόδοση μακροπρόθεσμα.
Εκτός από το βασικό PEPP, οι πάροχοι μπορούν να προσφέρουν «προσαρμοσμένα» PEPP που μπορεί να περιλαμβάνουν εγγυήσεις και πιο σύνθετες στρατηγικές κατανομής περιουσιακών στοιχείων, απαιτώντας συμβουλές για τη διασφάλιση της κατανόησης από τους καταναλωτές. Τα «εξατομικευμένα» PEPP είναι σημαντικά, καθώς διασφαλίζουν ότι οι πάροχοι μπορούν να σχεδιάζουν προϊόντα που αντικατοπτρίζουν τις προτιμήσεις, τις περιστάσεις και τα προφίλ κινδύνου των διαφόρων αποταμιευτών PEPP.
Για να δοθεί στους παρόχους μεγαλύτερη ευελιξία, προτείνεται να καταργηθεί η ισχύουσα υποχρέωση ότι το βασικό PEPP και τα προσαρμοσμένα PEPP πρέπει να προσφέρονται από τον ίδιο πάροχο.
Επιπλέον, η πρόταση προβλέπει άλλα μέτρα απλούστευσης, τα οποία εφαρμόζονται τόσο στο βασικό όσο και στο προσαρμοσμένο PEPP, συμπεριλαμβανομένης της κατάργησης της απαίτησης προσφοράς εθνικών υπολογαριασμών για τουλάχιστον δύο κράτη μέλη κατόπιν αιτήματος, και προτείνει την κατάργηση των αυστηρών ποσοτικών απαιτήσεων που ισχύουν για την εφαρμογή τεχνικών μετριασμού του κινδύνου.
Για να διασφαλιστεί ότι τόσο το βασικό όσο και το εξατομικευμένο PEPP είναι οικονομικά αποδοτικά και αποφέρουν αξία για τους αποταμιευτές, η πρόταση ενισχύει τους κανόνες διακυβέρνησης προϊόντων και εποπτείας, ευθυγραμμίζοντάς τους με εκείνους που ορίζονται στην οδηγία για τη διανομή ασφαλιστικών προϊόντων, όπως προτείνεται στο πλαίσιο της στρατηγικής για τις λιανικές επενδύσεις.
Τα χρήματα που επενδύονται στο PEPP καθίστανται διαθέσιμα κατά τη συνταξιοδότηση και είναι δυνατές διάφορες μορφές δομών πληρωμών, μεταξύ άλλων ανάλογα με το εθνικό δίκαιο.
Για να εξασφαλιστούν ισότιμοι όροι ανταγωνισμού μεταξύ του PEPP και των εθνικών ατομικών συνταξιοδοτικών προϊόντων, η πρόταση περιλαμβάνει, ως επικουρικό μέτρο, την υποχρέωση των κρατών μελών να διασφαλίζουν ότι τα PEPP τυγχάνουν συγκρίσιμης φορολογικής μεταχείρισης και υπόκεινται στα ίδια κίνητρα με εκείνα που χορηγούνται στα εθνικά ατομικά συνταξιοδοτικά προϊόντα.
Η πρόταση αποσαφηνίζει τη δυνατότητα των εργοδοτών να συνεισφέρουν οικειοθελώς στο PEPP και ότι τα κράτη μέλη μπορούν να επιτρέπουν τη χρήση του PEPP ως επιλέξιμου συστήματος αυτόματης εγγραφής, όταν αυτό συνάδει με την εθνική κοινωνική και εργατική νομοθεσία και δεν παρεμβαίνει στα υφιστάμενα επαγγελματικά συνταξιοδοτικά συστήματα.
Ποια είναι η αρχή της συνετής διαχείρισης και ποιες είναι οι διευκρινίσεις που παρέχετε;
Η αρχή της συνετής διαχείρισης διέπει τον τρόπο με τον οποίο οι συνταξιοδοτικοί φορείς θα πρέπει να επενδύουν και να διαχειρίζονται τα χαρτοφυλάκια περιουσιακών στοιχείων τους. Αυτό σημαίνει ότι οι επενδύσεις πρέπει να πραγματοποιούνται προς το βέλτιστο μακροπρόθεσμο συμφέρον των μελών και των δικαιούχων, λαμβανομένων υπόψη των κινδύνων, της διαφοροποίησης και της ασφάλειας.
Ωστόσο, η αρχή έχει ερμηνευθεί και εφαρμοστεί με πολύ διαφορετικό τρόπο μεταξύ των κρατών μελών. Οι διαφορές αυτές έχουν συχνά περιορίσει τον τρόπο με τον οποίο τα συνταξιοδοτικά συστήματα μπορούν να διαφοροποιήσουν τις επενδύσεις τους ή να επενδύσουν σε μετοχές, με αρνητικές επιπτώσεις στην ικανότητά τους να παρέχουν επαρκές συνταξιοδοτικό εισόδημα.
Η ανακοίνωση της Επιτροπής παρέχει καθοδήγηση σχετικά με τον τρόπο εφαρμογής της εν λόγω αρχής. Υπογραμμίζει ότι όλα τα συνταξιοδοτικά συστήματα θα πρέπει να ενεργούν προς το βέλτιστο μακροπρόθεσμο συμφέρον των μελών και των δικαιούχων, και όχι μόνο εκείνων που ρυθμίζονται από την οδηγία ΙΕΣΠ ΙΙ και τον κανονισμό PEPP. Η ανακοίνωση διευκρινίζει επίσης ότι οι επενδύσεις μετοχικού κεφαλαίου θα πρέπει να εξετάζονται από όλα τα συνταξιοδοτικά συστήματα ως μέρος του χαρτοφυλακίου τους. Τα μεγαλύτερα ταμεία, με επαρκή κλίμακα και ικανότητα απορρόφησης κινδύνων, θα πρέπει επίσης να λαμβάνουν υπόψη τα ιδιωτικά περιουσιακά στοιχεία, όπως τα ιδιωτικά επενδυτικά κεφάλαια, τα επιχειρηματικά κεφάλαια και τα επενδυτικά κεφάλαια ανάπτυξης, στο πλαίσιο μιας καλά διαφοροποιημένης επενδυτικής στρατηγικής που στηρίζει τις μακροπρόθεσμες αποδόσεις για τα μέλη και τους δικαιούχους τους.
Η διευκρίνιση αυτή θα διασφαλίσει ότι οι επενδύσεις μετοχικού κεφαλαίου από συστήματα συμπληρωματικής συνταξιοδότησης δεν αποθαρρύνονται, βοηθώντας έτσι τους πολίτες να κερδίσουν υψηλότερες μακροπρόθεσμες αποδόσεις από τις αποταμιεύσεις τους και απελευθερώνοντας νέες πηγές χρηματοδότησης για την οικονομία της ΕΕ.
Πώς θα παρακολουθεί η Επιτροπή την αποτελεσματικότητα των προτεινόμενων μέτρων;
Η Επιτροπή θα παρακολουθεί την εφαρμογή και την αποτελεσματικότητα μέσω διαφόρων μηχανισμών, συμπεριλαμβανομένου του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου. Θα προωθήσει την ανταλλαγή εμπειριών και βέλτιστων πρακτικών μεταξύ των κρατών μελών.
Η Επιτροπή είναι έτοιμη να συνεργαστεί με τους συννομοθέτες για την επίτευξη ταχείας πολιτικής συμφωνίας σχετικά με τις δύο νομοθετικές μεταρρυθμίσεις.
Θα διενεργηθεί επίσης αξιολόγηση των προτεινόμενων μέτρων στο πλαίσιο της ενδιάμεσης επανεξέτασης της στρατηγικής για την Ένωση Αποταμιεύσεων και Επενδύσεων (SIU), η οποία θα δημοσιευθεί το 2027.
Ποια είναι τα επόμενα βήματα;
Η επανεξέταση του κανονισμού PEPP και του ΙΕΣΠ II θα εισέλθει πλέον στη νομοθετική διαδικασία, με τις προτάσεις να διαβιβάζονται στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο προς εξέταση και συζήτηση.
Όσον αφορά τη σύσταση, η Επιτροπή θα διευκολύνει την ανταλλαγή εμπειριών και βέλτιστων πρακτικών μεταξύ των κρατών μελών, ώστε το ζήτημα να παραμείνει ψηλά στην πολιτική ατζέντα. Η Επιτροπή θα ενθαρρύνει επίσης τα κράτη μέλη να υποβάλουν έκθεση σχετικά με τα μέτρα που έλαβαν για την εφαρμογή της σύστασης μέσω των υφιστάμενων διαδικασιών παρακολούθησης, συμπεριλαμβανομένων των διαδικασιών που σχετίζονται με τη SIU, του πλαισίου της Ευρωομάδας για την παρακολούθηση των εθνικών μεταρρυθμίσεων και της διαδικασίας του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου.
Οι απόψεις που εκφράζονται στα σχόλια των άρθρων δεν απηχούν κατ’ ανάγκη τις απόψεις της ιστοσελίδας μας, το οποίο ως εκ τούτου δεν φέρει καμία ευθύνη. Για τα άρθρα που αναδημοσιεύονται εδώ με πηγή, ουδεμία ευθύνη εκ του νόμου φέρουμε καθώς απηχούν αποκλειστικά τις απόψεις των συντακτών τους και δεν δεσμεύουν καθ’ οιονδήποτε τρόπο την ιστοσελίδα.
