Όλα όσα αλλάζουν στις διαθήκες και τις κληρονομιές: Το νέο νομικό πλαίσιο – FinanceNews.gr
Νέο πλαίσιο για τις κληρονομιές φέρνει σημαντικές αλλαγές στις διαθήκες. Αυξάνεται το μερίδιο του συζύγου. Προστασία κληρονόμων από χρέη
Το Υπουργείο Δικαιοσύνης προχωρά σε ένα εκτεταμένο νομοθετικό πλαίσιο που αφορά τις διαθήκες και τις κληρονομιές, εισάγοντας θεσμικές καινοτομίες αλλά και κρίσιμες τροποποιήσεις σε κανόνες που ισχύουν εδώ και δεκαετίες. Οι αλλαγές στοχεύουν στη διαφάνεια, στην ασφάλεια των συναλλαγών και στη δικαιότερη κατανομή των περιουσιακών στοιχείων.
Οι ιδιόγραφες διαθήκες: Παραμένουν αλλά με αυστηρότερους κανόνες
Παρά τις φήμες περί κατάργησης, οι ιδιόγραφες διαθήκες δεν καταργούνται. Θα εξακολουθούν να αποτελούν έναν νόμιμο τρόπο διάθεσης της περιουσίας, ωστόσο πλέον απαιτείται μεγαλύτερη προσοχή στη διασφάλιση της γνησιότητάς τους.
Η αυθεντικότητα θα αποτελεί κρίσιμο ζήτημα, ειδικά όταν η διαθήκη δεν έχει κατατεθεί σε συμβολαιογράφο. Αξιοσημείωτο είναι ότι στο εξής οι ιδιόγραφες διαθήκες δεν θα αφορούν τους τετμημένους κληρονόμους πρώτης τάξης (σύζυγο, παιδιά, γονείς), περιορίζοντας έτσι τη χρήση τους σε άλλες κατηγορίες δικαιούχων.
Νέος θεσμός: Οι κληρονομικές συμβάσεις
Μία από τις σημαντικότερες τομές είναι η εισαγωγή για πρώτη φορά του θεσμού των κληρονομικών συμβάσεων. Πρόκειται για μια συμφωνία που επιτρέπει στον κληρονομούμενο και στους δικαιούχους να ρυθμίζουν από κοινού, με νομική ισχύ, τον τρόπο διάθεσης της περιουσίας.
Η ρύθμιση αυτή εκσυγχρονίζει το δίκαιο της διαδοχής, προσφέροντας ένα εργαλείο που ήδη εφαρμόζεται σε άλλα ευρωπαϊκά κράτη, με στόχο να μειωθούν οι δικαστικές διαμάχες και να υπάρχει προκαθορισμένη σαφήνεια για όλα τα μέρη.
Αλλαγές στη νόμιμη μοίρα και το μερίδιο του συζύγου
Ιδιαίτερο βάρος δίνεται στη νόμιμη μοίρα, δηλαδή στο ελάχιστο ποσοστό που δικαιούται ο στενός συγγενής. Μέχρι σήμερα αυτή εξασφαλιζόταν με εμπράγματο δικαίωμα σε περιουσιακά στοιχεία. Με το νέο πλαίσιο μετατρέπεται σε ενοχικό δικαίωμα, δίνοντας στον κληρονόμο τη δυνατότητα να ζητήσει χρηματική αποζημίωση αντί για ακίνητο ή άλλο περιουσιακό στοιχείο.
Παράλληλα, αυξάνεται το μερίδιο του/της συζύγου από 25% σε 33,3%, ενισχύοντας τη θέση του απέναντι στους λοιπούς κληρονόμους.
Περιορισμός της ευθύνης για χρέη
Ένα ακόμη κομβικό σημείο των αλλαγών είναι η ευθύνη για τα χρέη της κληρονομιάς. Σήμερα, όποιος αποδέχεται μια κληρονομιά μπορεί να βρεθεί εκτεθειμένος με ολόκληρη την προσωπική του περιουσία. Με το νέο πλαίσιο εξετάζεται να καθιερωθεί ρύθμιση που θα προστατεύει τους κληρονόμους:
-
Ο κληρονόμος δεν θα είναι υπόλογος με τα προσωπικά του περιουσιακά στοιχεία για τα χρέη του θανόντος.
-
Η ρύθμιση αυτή εφαρμόζεται μέχρι σήμερα μόνο στην περίπτωση της αποδοχής «επ’ ωφελεία απογραφής», αλλά πλέον προτείνεται να ισχύει ευρύτερα.
Τι σημαίνουν οι αλλαγές στην πράξη
Το νέο νομικό πλαίσιο φιλοδοξεί να περιορίσει τις αβεβαιότητες, να μειώσει τις οικογενειακές συγκρούσεις και να ευθυγραμμίσει το ελληνικό δίκαιο με ευρωπαϊκά πρότυπα. Οι κληρονομικές συμβάσεις και η μετατροπή της νόμιμης μοίρας σε ενοχικό δικαίωμα αλλάζουν ριζικά τη φιλοσοφία της κληρονομικής διαδοχής, ενώ η ενίσχυση του ποσοστού του συζύγου αντανακλά μια πιο ισόρροπη αντιμετώπιση των οικογενειακών δικαιωμάτων.
Οι τελικές λεπτομέρειες θα κρίνουν την επιτυχία του εγχειρήματος, καθώς ήδη νομικοί κύκλοι ζητούν περαιτέρω διευκρινίσεις για το πώς θα εφαρμοστούν οι νέες προβλέψεις στην πράξη.
Διαβάστε επίσης: ΑΑΔΕ: Τέλος στις «χαμένες» κληρονομιές
Οι απόψεις που εκφράζονται στα σχόλια των άρθρων δεν απηχούν κατ’ ανάγκη τις απόψεις της ιστοσελίδας μας, το οποίο ως εκ τούτου δεν φέρει καμία ευθύνη. Για τα άρθρα που αναδημοσιεύονται εδώ με πηγή, ουδεμία ευθύνη εκ του νόμου φέρουμε καθώς απηχούν αποκλειστικά τις απόψεις των συντακτών τους και δεν δεσμεύουν καθ’ οιονδήποτε τρόπο την ιστοσελίδα.
