H παγκόσμια οικονομία βιώνει αργό θάνατο, σε μόνιμη κρίση η μεσαία τάξη – Πώς το χρέος και πολιτικοί μας καταστρέφουν

Η παγκόσμια οικονομία βιώνει αργό θάνατο: η μεσαία τάξη καταρρέει υπό το βάρος του χρέους, της πληθωριστικής πίεσης και των πολιτικών επιλογών που υπονομεύουν την καθημερινότητα των πολιτών.

Η παγκόσμια οικονομία δεν βιώνει πλέον μόνο κρίσεις τύπου 2008 ή 2011. Αντιθέτως, έχει εισέλθει σε έναν αργό, μόνιμο θάνατο, όπου οι ανισορροπίες, το αυξανόμενο δημόσιο χρέος και οι πολιτικές επιλογές των κυβερνήσεων διαβρώνουν σταθερά την παραγωγικότητα και την αγοραστική δύναμη.
Η μεσαία τάξη, κάποτε πυλώνας της οικονομικής σταθερότητας, βλέπει τα εισοδήματά της να συρρικνώνονται, ενώ οι φόροι, η πληθωριστική πίεση και η συνεχής χρηματοπιστωτική καταπίεση δημιουργούν μια νέα εξαρτημένη κοινωνική τάξη. Αυτό που έρχεται δεν είναι μια ξαφνική κρίση, αλλά ένας αργός, επώδυνος κύκλος που απειλεί να αλλάξει για πάντα τον οικονομικό χάρτη και την καθημερινότητα του πολίτη.
«Ο κόσμος δεν πρόκειται να ξαναζήσει μια κρίση όπως αυτές του 2008 ή του 2011. Καμία κεντρική τράπεζα ή κυβέρνηση δεν πρόκειται να το επιτρέψει.
Ίσως κανείς θεωρήσει ότι αυτή η προοπτική είναι καλή είδηση» σημειώνει ο Lacale και προσθέτει: «Ωστόσο, η άλλη όψη του νομίσματος είναι ότι αυτό σημαίνει κοσμική στασιμότητα και μια μόνιμη κρίση για τους μισθωτούς και τη μεσαία τάξη».
Μια βραδυκίνητη, διαρκής κρίση που αφήνει τον μέσο πολίτη να αναρωτιέται γιατί δεν τα βγάζει πέρα, ενώ οι κυβερνήσεις καυχιούνται για τη «σταθερότητα» της οικονομίας.
Μια κρίση είναι απλώς η εκδήλωση μιας προηγούμενης υπερβολής.
Όταν οι κυβερνήσεις δίνουν προτεραιότητα σε συνετές επενδύσεις, υγιή δημόσια οικονομικά και ελκυστική φορολογία, οι κρίσεις λήγουν γρήγορα και η ανάκαμψη είναι ισχυρότερη.
Αντίθετα, όταν ισχυρίζονται ότι αποτελούν οι ίδιες τη λύση και καλύπτουν τις ανισορροπίες με περισσότερες δαπάνες, χρέος και φόρους, τότε δημιουργούν απλώς μια τεράστια μεταφορά πλούτου από τον ιδιωτικό τομέα προς το κράτος, οδηγώντας σε επίμονη πληθωριστική πίεση, υψηλότερους φόρους, ασθενέστερη παραγωγική ανάπτυξη και χαμηλότερους πραγματικούς μισθούς που βαραίνουν τους φορολογούμενους.
Πολλοί σχολιαστές προειδοποιούν για μια επικείμενη κατάρρευση τύπου 2008 ή για μια κρίση χρέους λόγω της μη βιώσιμης δημοσιονομικής κατάστασης των ανεπτυγμένων χωρών. Δεν θα είναι έτσι, σημειώνει ο οικονομολόγος.
Μια φούσκα κρατικού χρέους δεν σκάει όπως μια φούσκα ακινήτων. Καταρρέει μέσα από έναν φαύλο κύκλο επίμονου πληθωρισμού, στασιμότητας και καταστροφικής φορολογίας.
Μια τέτοια φούσκα εκρήγνυται σιγά-σιγά, αλλά σταθερά, «μπροστά στο πρόσωπο και στην τσέπη» του πολίτη.
Ο κόσμος έχει εισέλθει σε μια εποχή που χαρακτηρίζεται από συνεχώς αυξανόμενο δημόσιο χρέος, επιθετικές δημοσιονομικές παρεμβάσεις και μόνιμη χρηματοπιστωτική καταπίεση των αποταμιευτών και της μεσαίας τάξης.
Αυτή η μόνιμη κρίση διαφέρει πολύ από μια απότομη κατάρρευση.
Τροφοδοτείται από τη συνεχή διάβρωση της αγοραστικής δύναμης του χρήματος, της παραγωγικότητας και του βιοτικού επιπέδου, λόγω της αδιάκοπης αύξησης του δημόσιου χρέους και της εμμονής σε πολιτικές που αποφεύγουν οποιαδήποτε απομόχλευση ή δομική μεταρρύθμιση, εστιάζοντας σε νέους φόρους στους παραγωγικούς τομείς.
Οι ανεπτυγμένες χώρες έχουν ξεπεράσει όλα τα όρια δανεισμού, ενώ οι παγκόσμιες κεντρικές τράπεζες απομακρύνονται από το κρατικό χρέος και αυξάνουν τα αποθέματα χρυσού.

Τα όρια της κρίσης

Σύμφωνα με τον Lacale, το πρώτο όριο είναι το νομικό: περισσότερες δημόσιες δαπάνες και χρέος οδηγούν σε χαμηλότερη ανάπτυξη και φτωχοποίηση των πολιτών σε καθαρούς πραγματικούς όρους.
Το δεύτερο είναι το δημοσιονομικό όριο: χαμηλά επιτόκια σε συνδυασμό με υψηλότερους φόρους προκαλούν μεγάλα ελλείμματα και αυξημένες δαπάνες τόκων.
Τέλος έχουμε το πληθωριστικό όριο: περισσότερες δαπάνες σημαίνουν περισσότερες νομισματικές μονάδες στο σύστημα και επίμονο πληθωρισμό.
Οι κρίσεις χρέους σε Γαλλία, Ηνωμένο Βασίλειο, Ιαπωνία και ΗΠΑ ίσως καταστούν αναπόφευκτες χωρίς σοβαρές περικοπές δαπανών.
Καθώς εξελίσσονται, η διαδικασία φτωχοποίησης γίνεται αργή και επώδυνη, συνοδευόμενη από την υποτίμηση του χρήματος.
Το 2025, το παγκόσμιο χρέος εκτοξεύθηκε στα 337,7 τρισεκατομμύρια δολάρια – επίπεδο-ρεκόρ που αντιστοιχεί στο 324% του παγκόσμιου ΑΕΠ. Ο δημόσιος τομέας ηγείται αυτής της εκτίναξης.
Η Γαλλία αποτελεί το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα: η χώρα δεν εφάρμοσε ποτέ μέτρα λιτότητας, οι δαπάνες είναι υπερβολικές και η φορολογία επιβαρυντική. Το χρέος ξεπερνά το 116% του ΑΕΠ, ενώ οι πληρωμές τόκων εκτινάχθηκαν από τα 26 δισ. ευρώ το 2020 στα 66 δισ. σήμερα.
Εάν οι υψηλές δαπάνες και φόροι οδηγούσαν σε ανάπτυξη, η Γαλλία θα ήταν πρωταθλήτρια. Αντίθετα, βρίσκεται σε χρόνια στασιμότητα.

Στο Ηνωμένο Βασίλειο, το κόστος δανεισμού μακράς λήξης έφθασε σε επίπεδα που είχαν να καταγραφούν από το 1998, λόγω χαμηλής ανάπτυξης, ανεξέλεγκτων δαπανών και αυξανόμενου πληθωρισμού, που εντείνεται περαιτέρω από την υψηλή φορολογία.

Η Ιαπωνία, που θεωρούνταν το «τέλειο» παράδειγμα κεϊνσιανής πολιτικής με χρέος χωρίς κίνδυνο, δεν είναι πλέον άτρωτη.
Με το χρέος να αγγίζει το 260% του ΑΕΠ, οι αποδόσεις των ιαπωνικών ομολόγων έχουν εκτιναχθεί σε επίπεδα-ρεκόρ και ο πρωθυπουργός παραδέχτηκε ότι «η κατάσταση είναι χειρότερη από της Ελλάδας».
Οι αποδόσεις των 10ετών ομολόγων ανεπτυγμένων κρατών σημειώνουν νέα άνοδο. Οι αγορές πλέον δεν προσδίδουν στα κρατικά ομόλογα την «ασφάλεια» του παρελθόντος• αντιθέτως, το κόστος δανεισμού αυξάνεται ραγδαία παρά τις μειώσεις επιτοκίων, αναδεικνύοντας τον κίνδυνο κρίσης φερεγγυότητας.
Οι πρώτες που απομακρύνονται είναι οι ίδιες οι κεντρικές τράπεζες.
Οι άλλοτε εγγυημένοι αγοραστές κρατικών ομολόγων εγκαταλείπουν το χρέος των ανεπτυγμένων χωρών ως αποθεματικό περιουσιακό στοιχείο, αυξάνοντας τις αγορές χρυσού με ιστορικό ρυθμό.
Το 2025, οι κεντρικές τράπεζες αγόρασαν πάνω από 1.000 τόνους χρυσού για τρίτη συνεχόμενη χρονιά, ανεβάζοντας τα επίσημα αποθέματα σε πάνω από 36.000 τόνους. Για πρώτη φορά εδώ και δεκαετίες, οι τοποθετήσεις σε χρυσό ξεπέρασαν σε αξία τα αμερικανικά Treasuries και τα ευρωπαϊκά ομόλογα.
Η φούσκα του κρατικού χρέους καταρρέει, και το τίμημα θα πληρωθεί με έναν αργό και επώδυνο κύκλο χρηματοπιστωτικής καταπίεσης και φτωχοποίησης της μεσαίας τάξης.
Οι πολιτικοί προτιμούν τη χρόνια διαχείριση κρίσης αντί να ρισκάρουν μια κατάρρευση τύπου 2008 με στάσεις πληρωμών και βίαιη απομόχλευση.
Οι κεντρικές τράπεζες εγκατέλειψαν τη μάχη κατά του πληθωρισμού για να «διαλυθεί» η φούσκα χρέους μέσω της καταπίεσης: μείωση επιτοκίων, πλημμύρισμα ρευστότητας στις αγορές, ανοχή στον πληθωρισμό.
Αυτή η συνεχιζόμενη κρίση θα κάνει τους μισθωτούς φτωχότερους και θα δημιουργήσει μια νέα εξαρτημένη υπο-τάξη, ανίκανη να αποταμιεύσει ή να επενδύσει. Τα πραγματικά επιτόκια θα παραμείνουν αρνητικά, ενώ η προσφορά χρήματος θα αυξάνεται ταχύτερα από την παραγωγική ανάπτυξη.

Απότομη, θεαματική κρίση

Μπορεί να μην υπάρξει μια απότομη, θεαματική κρίση. Όμως θα είναι αργή και επώδυνη, γιατί ήδη βρίσκεται σε εξέλιξη.
Επιπλέον, η νομισματική ασυδοσία και οι κρατικές δαπάνες που υπονομεύουν την αξία του χρήματος θα συνεχίσουν να ωθούν τις τιμές περιουσιακών στοιχείων και του χρυσού ανοδικά.
Αυτός είναι και ο λόγος που οι αγορές χειροκροτούν τις ίδιες πολιτικές που διαλύουν τον ιστό της οικονομίας: γιατί βλέπουν τις τιμές των περιουσιακών στοιχείων να εκτοξεύονται, ενώ το νόμισμα απαξιώνεται.
Ο κόσμος αντιμετωπίζει μια βραδεία καταστροφή της αγοραστικής δύναμης του χρήματος. Ο πληθωρισμός παραμένει μόνιμη απειλή, διαβρώνοντας μισθούς και αποταμιεύσεις. Οι πόροι μετατοπίζονται από την καινοτομία προς την εξυπηρέτηση του χρέους και τη διόγκωση της γραφειοκρατίας, παγιδεύοντας την παραγωγικότητα. Έτσι, η μεσαία τάξη επιβαρύνεται με υψηλότερους φόρους και επίμονο πληθωρισμό, χάνοντας διαθέσιμο εισόδημα και κοινωνική κινητικότητα.
Αυτή η κατάσταση δεν είναι προϊόν ανικανότητας των κυβερνήσεων• είναι μια εσκεμμένη στρατηγική δημιουργίας μιας εξαρτημένης κοινωνικής τάξης που θα βασίζεται στη βοήθεια του κράτους, εξαιτίας της καταπίεσης και της εξάλειψης της οικονομικής ελευθερίας.
Την επόμενη φορά που θα ζητήσετε «δωρεάν» υπηρεσίες από το κράτος, να θυμάστε ότι θα τις πληρώσετε πολλαπλάσια, καταλήγει ο Daniel Lacale.

www.bankingnews.gr

Source link

Σχετικά άρθρα:

Αποκάλυψη Wapo: Γιατί η Ρωσία ξορκίζει αλλαγή καθεστώτος στο Ιράν – Η «δεύτερη Συρία» και τα σενάρια που εξετάζει το Κρεμλίνο Σοκ στην Κύπρο: Η Άγκυρα ξεπουλά μαζικά ελληνοκυπριακές περιουσίες στα Κατεχόμενα – Επιστολή-φωτιά στον ΟΗΕ για διεθνές έγκλημα ΠΑΣΟΚ: Η κυβέρνηση στη ΔΕΘ με βαλίτσες γεμάτες ψεύτικες υποσχέσεις, ενώ οι μικρομεσαίοι βουλιάζουν WSJ: Παρέμβαση Trump απέτρεψε το λουκέτο στο εργοστάσιο της US Steel – Η «χρυσή μετοχή» και το veto