Αποτελούσε το Ιράν άμεση πυρηνική απειλή για το Ισραήλ; – FinanceNews.gr

Το Ισραήλ εξαπέλυσε επιθέσεις στην Τεχεράνη και σε άλλες ιρανικές πόλεις, και το Ιράν απάντησε με τη δική του ισχύ πυρός. Τι κρύβεται όμως πίσω από αυτή τη δραματική κλιμάκωση και τι θα σημαίνει για την περιοχή και πέρα ​​από αυτήν;

Ισραήλ – Ιράν: Φόβος για γενικευμένη σύγκρουση – Συνεχίζεται η επίθεση με πυραύλους από την Τεχεράνη

Το Ισραήλ πιστεύει ότι το Ιράν αποτελεί απειλή για την ασφάλειά του, παρά την επιμονή του Ιράν ότι δεν επιθυμεί πυρηνικά όπλα. Ενώ ξεκίνησε τις εδώ και καιρό προαναγγελθείσες επιθέσεις του κατά του Ιράν, με τον πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου να δηλώνει ότι θα συνεχιστούν «όσο χρειαστεί». Το Ισραήλ είναι ευρέως γνωστό ότι διαθέτει πυρηνικά όπλα, αν και ποτέ δεν το έχει παραδεχτεί δημόσια.

Οι επιθέσεις , οι οποίες ξεκίνησαν νωρίς την Παρασκευή, φαίνεται να είχαν σχεδιαστεί προσεκτικά, χτυπώντας στρατιωτικούς και κυβερνητικούς στόχους και σκοτώνοντας αρκετούς ανώτερους στρατιωτικούς ηγέτες – συμπεριλαμβανομένου του επικεφαλής του Σώματος των Φρουρών της Ισλαμικής Επανάστασης (IRGC), Χοσεΐν Σαλαμί, και του αρχηγού του επιτελείου των ενόπλων δυνάμεων, Μοχάμεντ Μπαγκέρι . Μεταξύ των νεκρών είναι επίσης εξέχοντες Ιρανοί πυρηνικοί επιστήμονες .

Οι επιθέσεις πραγματοποιήθηκαν παρά τις διαπραγματεύσεις μεταξύ του Ιράν και του κύριου συμμάχου του Ισραήλ, των Ηνωμένων Πολιτειών, σχετικά με το μέλλον του πυρηνικού προγράμματος της Τεχεράνης, γεγονός που οδήγησε πολλούς να υποψιαστούν ότι η απειλή ισραηλινής δράσης ήταν ένα συντονισμένο σχέδιο για την άσκηση πρόσθετης πίεσης στο Ιράν.

Τι επιτέθηκε το Ισραήλ στο Ιράν;

Η υποστήριξη των ΗΠΑ παραμένει ζωτικής σημασίας για το Ισραήλ

Εκτός από το ότι χρησιμεύει ως ο κύριος οπλοποιός της χώρας, η Ουάσινγκτον λειτουργεί επίσης ως μόνιμη ασπίδα κατά της κριτικής κατά του Ισραήλ στα Ηνωμένα Έθνη, χρησιμοποιώντας συχνά το βέτο της στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ για να σταματήσει οποιαδήποτε επίσημη μομφή κατά του συμμάχου της, παρά τους ισχυρισμούς για επανειλημμένες παραβιάσεις του διεθνούς δικαίου από το Ισραήλ.

Η στρατιωτική υπεροχή του Ισραήλ στη Μέση Ανατολή δεν προέρχεται μόνο από το συμβατικό του οπλοστάσιο ή την υποστήριξη των ΗΠΑ, αλλά και από το πλεονέκτημα που έχει σε σχέση με καμία άλλη χώρα στην περιοχή: τα πυρηνικά όπλα.

Ένα ιρανικό πυρηνικό όπλο θα αφαιρούσε αυτό το πλεονέκτημα και, ως εκ τούτου, αποτελεί κόκκινη γραμμή για το Ισραήλ. Επί χρόνια, το Ισραήλ – και ιδιαίτερα ο Νετανιάχου – επιμένει ότι το Ιράν βρίσκεται στα πρόθυρα της απόκτησης πυρηνικών όπλων, ακόμη και όταν η Τεχεράνη επιμένει ότι το πυρηνικό της πρόγραμμα έχει ειρηνικούς σκοπούς.

Δικαιολογώντας την ισραηλινή επίθεση, ο Νετανιάχου δήλωσε ότι το Ιράν θα μπορούσε να είχε κατασκευάσει «ένα πυρηνικό όπλο σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα – θα μπορούσε να είναι ένα χρόνο ή θα μπορούσε να είναι μερικούς μήνες». Ένας ανώνυμος Ισραηλινός στρατιωτικός αξιωματούχος φέρεται επίσης να δήλωσε ότι το Ιράν είχε «αρκετό υλικό σχάσης για 15 πυρηνικές βόμβες μέσα σε λίγες μέρες».

 Ποια είναι η εκτίμηση των πυρηνικών δυνατοτήτων του Ιράν;

Ο Διεθνής Οργανισμός Ατομικής Ενέργειας (ΔΟΑΕ) ανέφερε την Πέμπτη ότι το Ιράν δεν τήρησε τις υποχρεώσεις που είχε υπογράψει στο πλαίσιο της Συνθήκης για τη Μη Διάδοση των Πυρηνικών Όπλων, μια κατηγορία που το Ιράν απέρριψε γρήγορα.

Η ΔΟΑΕ σημείωσε επίσης αυτό που θεωρούσε μακρά ιστορία άρνησης συνεργασίας μεταξύ του Ιράν και των επιθεωρητών του. Ωστόσο, δεν ανέφερε ότι το Ιράν είχε αναπτύξει πυρηνικά όπλα.

Στο πλαίσιο μιας συμφωνίας του 2015 με τις ΗΠΑ, άλλες δυτικές χώρες, την Κίνα και τη Ρωσία, το Ιράν συμφώνησε να περιορίσει το πυρηνικό του πρόγραμμα και να επιτρέψει στην ΙΑΕΑ να επιθεωρεί τακτικά τις εγκαταστάσεις του, με αντάλλαγμα την άρση των εξουθενωτικών κυρώσεων που ίσχυαν εναντίον του.

Ωστόσο, το 2018, ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ – τότε στην πρώτη του προεδρική θητεία – αποσύρθηκε μονομερώς από τη συμφωνία και επέβαλε εκ νέου κυρώσεις.

Οι ΗΠΑ δεν έχουν διαπιστώσει ότι το Ιράν βρίσκεται στα πρόθυρα της απόκτησης πυρηνικών όπλων ή της απόπειρας απόκτησης πυρηνικών όπλων. Τον Μάρτιο, η Διευθύντρια Εθνικών Πληροφοριών των ΗΠΑ, Τούλσι Γκάμπαρντ, δήλωσε ότι οι ΗΠΑ «συνεχίζουν να εκτιμούν ότι το Ιράν δεν κατασκευάζει πυρηνικά όπλα και ότι ο Ανώτατος Ηγέτης Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ δεν έχει εγκρίνει το πρόγραμμα πυρηνικών όπλων που ανέστειλε το 2003».

Γιατί έχει επιτεθεί το Ισραήλ στο Ιράν;

Ο Νετανιάχου έχει περιγράψει στο παρελθόν το Ιράν ως «την κεφαλή του χταποδιού» με «πλοκάμια παντού, από τους Χούθι μέχρι τη Χεζμπολάχ και τη Χαμάς». Η ιδέα είναι ότι το Ιράν βρίσκεται στην κορυφή ενός δικτύου αντι-ισραηλινών ομάδων σε όλη την περιοχή, γνωστών ως «άξονας αντίστασης».

Από την έναρξη του πολέμου στη Γάζα τον Οκτώβριο του 2023, το Ισραήλ έχει καταφέρει να αποδυναμώσει σοβαρά τόσο τη Χαμάς όσο και τη Χεζμπολάχ, περιορίζοντας τις ικανότητές τους να επιτεθούν στο Ισραήλ. Οι κορυφαίοι ηγέτες και των δύο οργανώσεων έχουν σχεδόν εξοντωθεί, συμπεριλαμβανομένων σημαντικών προσωπικοτήτων, όπως ο ηγέτης της Χεζμπολάχ Χασάν Νασράλα και οι ηγέτες της Χαμάς, Γιαχία Σινβάρ και Ισμαήλ Χανίγιε.

Οι επιθέσεις κατά της Χεζμπολάχ ειδικότερα δεν αντιμετωπίστηκαν με το είδος του αντικτύπου που φοβόντουσαν πολλοί στο Ισραήλ, επιτρέποντας στα «γεράκια» στο Ισραήλ να υποστηρίζουν ότι η χώρα τους έχει μια άνευ προηγουμένου ευκαιρία να συνεχίσει να στοχοποιεί τους εχθρούς της, συμπεριλαμβανομένου του Ιράν, και να αναδιαμορφώσει ολόκληρη τη Μέση Ανατολή. Κάποιοι μπορεί να πιστεύουν ότι υπάρχει ακόμη και η ευκαιρία για αλλαγή καθεστώτος στο Ιράν – αν και αυτό πιθανότατα θα απαιτούσε έναν πολύ μεγαλύτερο πόλεμο από αυτόν που έχει την ικανότητα να διεξάγει το Ισραήλ.

Αυτό συμβαίνει παρά το γεγονός ότι δεν έχει υπάρξει άμεση αντιπαράθεση από πέρυσι μεταξύ του Ισραήλ, του Ιράν ή οποιουδήποτε από τους συμμάχους του πριν από τις επιθέσεις του Ισραήλ την Παρασκευή. Ούτε είχε υπάρξει καμία απειλή δράσης, εκτός από αυτή των αντεπιθέσεων σε περίπτωση που το Ισραήλ επιτεθεί.

Πολιτικές σκοπιμότητες

Πολλοί στο Ισραήλ κατηγορούν τον Νετανιάχου ότι λαμβάνει στρατιωτικές αποφάσεις -συμπεριλαμβανομένου του πολέμου στη Γάζα, όπου το Ισραήλ έχει σκοτώσει περισσότερους από 55.000 Παλαιστίνιους- με βάση τις δικές του πολιτικές σκοπιμότητες.

Στα μάτια των επικριτών του, ο Νετανιάχου έχει γίνει εξαρτημένος από τη σύγκρουση, τόσο με το Ιράν όσο και στη Γάζα, για να διατηρήσει τον συνασπισμό του. Δεν θέλει να διακινδυνεύσει την κατάρρευση της κυβέρνησής του και μια δημόσια αναμέτρηση με τις δικές του αποτυχίες ενόψει των επιθέσεων της Χαμάς στο Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου 2023, οι οποίες σκότωσαν 1.139 ανθρώπους, καθώς και μια πιθανή ποινή φυλάκισης ως αποτέλεσμα των πολλαπλών κατηγοριών για διαφθορά που αντιμετωπίζει.

Σχετικά άρθρα:

Πρόταση για κατασκευή τριών φρεγατών FDI στην Ελλάδα Βουλή: Ερώτηση 11 βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ για την επανένταξη αγροτών στο πρόγραμμα ΓΑΙΑ Τα δύο νέα κόμματα που βρίσκονται στα σκαριά και ο ρόλος ενός βουλευτή της Νέας Δημοκρατίας Νέα ώθηση στην οικονομία από Εθνικό Επενδυτικό Ταμείο και Αναπτυξιακό: Ξεκινά η υλοποίηση – FinanceNews.gr