Ευάλωτοι οφειλέτες και εξωδικαστικός: Τι αλλάζει σε επιδοτήσεις και προστασία πρώτης κατοικίας – FinanceNews.gr

Απαλλαγή από ποινικές διώξεις για πτώχευση, δωρεάν voucher συμβουλευτικής για υπερχρεωμένους και αλλαγές για ευάλωτους στον εξωδικαστικό

Σαρρωτικές αλλαγές στη διαχείριση ιδιωτικού χρέους φέρνει το νέο πολυνομοσχέδιο του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, που τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση στο opengov.gr από τον Κυριάκο Πιερρακάκη. Αν και ο βασικός κορμός αφορά τις σχολάζουσες κληρονομίες, ειδικές διατάξεις για το ιδιωτικό χρέος, στα άρθρα 179 έως 181, δίνουν πραγματική «ανάσα» σε χιλιάδες υπερχρεωμένους επαγγελματίες και νοικοκυριά. Στο επίκεντρο βρίσκονται η παύση των ποινικών διώξεων για όσους πτωχεύουν, η θεσμοθέτηση δωρεάν συμβουλευτικής με κρατική χρηματοδότηση και η αναδιάταξη του πλαισίου προστασίας ευάλωτων οφειλετών στον εξωδικαστικό μηχανισμό.

Τέλος στην «φυλακή για χρέη» για όσους πτωχεύουν

Η πιο ηχηρή τομή αφορά την ποινική αντιμετώπιση των οφειλετών που οδηγούνται σε πτώχευση. Μέχρι σήμερα, ακόμη και όταν κάποιος κηρυσσόταν σε πτώχευση, συνέχιζε να βρίσκεται αντιμέτωπος με ποινικά δικαστήρια για χρέη προς την εφορία και τα ασφαλιστικά ταμεία. Το νέο νομοσχέδιο έρχεται να αλλάξει ριζικά αυτή την πραγματικότητα.

Με την προσθήκη νέου άρθρου 198Α στον νόμο 4738/2020 προβλέπεται ότι, από τη στιγμή που δημοσιεύεται η απόφαση πτώχευσης ή γίνεται η καταχώριση στο Ηλεκτρονικό Μητρώο Φερεγγυότητας, αναστέλλεται αυτομάτως κάθε ποινική δίωξη για αδικήματα μη καταβολής χρεών προς το Δημόσιο και τους ασφαλιστικούς οργανισμούς. Εάν στη συνέχεια ο οφειλέτης απαλλαγεί νόμιμα από τα χρέη του, μετά την πάροδο του προβλεπόμενου διαστήματος (ένα ή τρία έτη ανά περίπτωση), τότε το αξιόποινο για τα συγκεκριμένα αδικήματα εξαλείφεται οριστικά. Παράλληλα, «παγώνει» και η εκτέλεση τυχόν ήδη επιβληθεισών ποινών.

Στην πράξη, η διάταξη αυτή κατοχυρώνει ουσιαστικά τη «δεύτερη ευκαιρία» για ανθρώπους και επιχειρήσεις που κατέρρευσαν υπό το βάρος της υπερχρέωσης, χωρίς να παραμένουν εγκλωβισμένοι σε έναν φαύλο κύκλο ποινικών διώξεων για χρέη που νομικά έχουν ήδη ρυθμιστεί ή διαγραφεί.

Δωρεάν voucher συμβουλευτικής και ψυχολογικής στήριξης

Για πρώτη φορά, θεσμοθετείται οργανωμένα η πρόληψη της οικονομικής κατάρρευσης, πριν η κατάσταση γίνει μη αναστρέψιμη. Ο «Μηχανισμός Έγκαιρης Προειδοποίησης» θα εντοπίζει επαγγελματίες και μικρές επιχειρήσεις που εμφανίζουν υψηλό κίνδυνο αφερεγγυότητας. Όταν τα σχετικά κριτήρια χτυπούν «κόκκινο», ο οφειλέτης θα δικαιούται δωρεάν voucher, με χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης και την Κοινωνία της Πληροφορίας.

Με το κουπόνι αυτό ο επαγγελματίας θα μπορεί να απευθυνθεί σε πιστοποιημένους συμβούλους, οι οποίοι θα καταρτίζουν εξατομικευμένο πλάνο διάσωσης της επιχείρησης και των ρυθμίσεων του. Το πλαίσιο δεν περιορίζεται μόνο σε οικονομικές και νομικές υπηρεσίες, αλλά καλύπτει και ψυχολογική υποστήριξη και mentoring, αναγνωρίζοντας το βάρος και την πίεση που προκαλεί η υπερχρέωση σε επαγγελματίες και οικογένειες.

Οι ενδιαφερόμενοι θα υποβάλλουν ηλεκτρονικά αίτηση στην πλατφόρμα του Μηχανισμού Έγκαιρης Προειδοποίησης της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων και Ψηφιακής Διακυβέρνησης. Με κοινή υπουργική απόφαση θα καθοριστούν τα κριτήρια επιλεξιμότητας, οι δικαιούχοι, οι όροι και ο χρόνος υλοποίησης του προγράμματος, με στόχο ένα λειτουργικό εργαλείο στήριξης πριν φτάσει η κατάσταση στην πτώχευση.

Νέο πλαίσιο για ευάλωτους οφειλέτες και εξωδικαστικό μηχανισμό

Το νομοσχέδιο αγγίζει και μια κρίσιμη λεπτομέρεια που αφορά ευάλωτους οφειλέτες, οι οποίοι λαμβάνουν κρατική συνεισφορά για τη διατήρηση της κύριας κατοικίας τους στο πλαίσιο του σχεδίου δημιουργίας Φορέα Ακινήτων. Εάν κάποιος από αυτούς επιλέξει τελικά να ενταχθεί στον Εξωδικαστικό Μηχανισμό Ρύθμισης Οφειλών και υπογράψει νέα σύμβαση ρύθμισης, η παλιά συνεισφορά του Δημοσίου θα διακόπτεται αυτόματα.

Ο λόγος είναι ότι, μέσω της ρύθμισης, ο οφειλέτης διασώζει το ακίνητό του και δεν πρόκειται πλέον να το μεταβιβάσει στον Φορέα Ακινήτων. Συνεπώς, δεν υφίσταται πια ο σκοπός για τον οποίο λάμβανε την ενίσχυση. Με αυτόν τον τρόπο αποτρέπεται η διπλή επιδότηση και κλείνουν εκ των προτέρων «παράθυρα» που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε μελλοντικές αναζητήσεις επιστροφής επιδοτήσεων και νέες νομικές εκκρεμότητες για τους οφειλέτες.

Εξώδικη επίλυση φορολογικών διαφορών με νέους κανόνες

Στο ίδιο νομοσχέδιο εντάσσονται και ρυθμίσεις που αφορούν την εφορία και την εξώδικη επίλυση φορολογικών διαφορών. Στόχος είναι να ενισχυθεί η ταχύτητα και η αποτελεσματικότητα στις διαφορές μεταξύ φορολογουμένων και διοίκησης, με πιο ξεκάθαρο πλαίσιο, τυποποιημένες διαδικασίες και κίνητρα για να κλείνουν υποθέσεις χωρίς μακροχρόνιες δικαστικές διαμάχες.

Οι παρεμβάσεις αυτές εντάσσονται στη συνολική προσπάθεια του οικονομικού επιτελείου να διαμορφώσει ένα περιβάλλον μεγαλύτερης ασφάλειας δικαίου για επαγγελματίες και πολίτες, όπου η διευθέτηση χρεών και διαφορών γίνεται με προβλεψιμότητα και διαφάνεια, και όχι με αιφνιδιασμούς και αδιέξοδα.

Το νέο νομοσχέδιο επιχειρεί, συνολικά, να μετατοπίσει το κέντρο βάρους από τη «τιμωρία του οφειλέτη» στην ουσιαστική διαχείριση και εξυγίανση του χρέους. Από την κατάργηση της «φυλακής για χρέη» για όσους πτωχεύουν μέχρι τη δωρεάν συμβουλευτική και την αναδιάταξη των επιδοτήσεων, διαμορφώνεται ένα πιο συνεκτικό πλαίσιο δεύτερης ευκαιρίας για όσους βρέθηκαν στο χείλος της οικονομικής καταστροφής.

Διαβάστε επίσης: Σε δημόσια διαβούλευση το νομοσχέδιο «Φορολογική Μεταρρύθμιση 2026»

Σχετικά άρθρα:

Επίδομα Παιδιού: Κλείνει η πλατφόρμα Α21 – Τι ισχύει για την έγκριση – FinanceNews.gr Θεσσαλία: Δρομολογούνται δύο μεγάλα αρδευτικά έργα – Υπογράφηκαν οι συμβάσεις – FinanceNews.gr Ευρωπαϊκές αγορές σε πτώση: Οι τράπεζες στο «κόκκινο», η άμυνα σώζει το κλίμα – FinanceNews.gr Ισπανία: Υπόθεση ανθρωποκτονίας στον θάνατο του ιδρυτή της Mango – Ύποπτος ο γιος του – FinanceNews.gr