Ιράν: Γιατί το Φορντό δεν είναι Τσέρνομπιλ
Το ενδεχόμενο ενός χτυπήματος στην «καρδιά» του πυρηνικού προγράμματος του Ιράν από τις ΗΠΑ, με την διατρητική υπερ-βόμβα GBU-57, που θα μπορούσε να φτάσει στα έγκατα της πυρηνικής εγκατάστασης του Φορντό, απασχολεί έντονα τις τελευταίες μέρες τη διεθνή ειδησεογραφία.
Μιλώντας στο iatronet.gr, o καθηγητής Πυρηνικής Φυσικής στο ΑΠΘ, Χρήστος Ελευθεριάδης, εκφράζει κατ΄ αρχήν επιφυλάξεις για την δυνατότητα ακόμη και της συγκεκριμένης βόμβας να φτάσει στο βάθος που απαιτείται ώστε να πλήξει τη μυστική υπόγεια εγκατάσταση εμπλουτισμού ουρανίου. Ακόμη κι αν το καταφέρει, πάντως, ο ίδιος είναι απολύτως καθησυχαστικός για τις υγειονομικές και περιβαλλοντικές επιπτώσεις ενός τέτοιου χτυπήματος, που θα είναι αμελητέες σε σχέση με το ατύχημα στον πυρηνικό σταθμό παραγωγής ενέργειας στο Τσερνόμπιλ, το 1986. Ο καθηγητής εξηγεί τις διαφορές μεταξύ των δύο εγκαταστάσεων και τους λόγους που οι όποιες επιπτώσεις θα επηρεάσουν μόνο τοπικά την περιοχή.
«Δεν ξέρω αν μπορεί να πληγεί το Φορντό»
«Διαβάζω ότι αυτές οι βόμβες έχουν μια διατρητική ισχύ για περίπου 60 μέτρα θωράκισης. Ποιος το λέει ότι το Φορντό είναι τόσο ρηχά;», διερωτάται ο καθηγητής, επικαλούμενος τον διευθυντή της Διεθνούς Επιτροπής Ατομικής Ενέργειας, ο οποίος έχει δηλώσει πως η ιρανική εγκατάσταση βρίσκεται σε πολύ μεγαλύτερο βάθος.
«Μέχρι στιγμής τουλάχιστον η Διεθνής Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας έχει αποδειχθεί μια πολύ σοβαρή και αξιόπιστη φωνή, και για τα θέματα της Ουκρανίας, τα οποία προηγήθηκαν τα περασμένα χρόνια και υποθέτω πως την ίδια σοβαρότητα έχει και τώρα. Είναι ο ίδιος διευθυντής, οι ίδιοι άνθρωποι, η ίδια λογική και πιστεύουμε αυτά τα οποία λένε», σημειώνει, προσθέτοντας: «Αν αυτό λοιπόν είναι 200 μέτρα κάτω από τη γη –που δεν είναι κάτι δύσκολο, τα ορυχεία είναι ακόμη πιο βαθιά- δεν ξέρω ποια βόμβα μπορεί να το πειράξει. Δεν βλέπω πώς μια βόμβα συμβατική, έστω και με 10-15 τόνους εκρηκτικό, θα μπορούσε να προκαλέσει εκτεταμένη καταστροφή σε κάτι που είναι βαθιά μέσα στη γη».
Μικρή η πιθανή διαρροή ραδιενέργειας
Ακόμη και αν το χτύπημα συμβεί και πετύχει τον στόχο του να πλήξει την υπόγεια εγκατάσταση, οι περιβαλλοντικές και υγειονομικές επιπτώσεις θα είναι εξαιρετικά περιορισμένες, αναφέρει ο κ.Ελευθεριάδης. «Μόνο τοπικά φαινόμενα θα περίμενα, τίποτα εκτεταμένο. Δηλαδή μόνο την ίδια την εγκατάσταση και μια πολύ μικρή ακτίνα γύρω», σημειώνει, προσθέτοντας: «Μιλάμε για ουράνιο, δεν μιλάμε για θραύσματα της σχάσης που παράγονται σε έναν πυρηνικό αντιδραστήρα που είναι έντονα ραδιενεργά και που η διαρροή τους θα μπορούσε να προκαλέσει πρόβλημα σε μεγάλη περιοχή».
«Σε έναν πυρηνικό αντιδραστήρα ισχύος, ο οποίος είναι για παράδειγμα στο 1 GW και λειτουργεί επί κάποια χρόνια, η παραγόμενη ποσότητα ραδιενεργών θραυσμάτων της σχάσης είναι τεράστια όπως είδαμε να συμβαίνει στο Τσερνόμπιλ. Εδώ πρόκειται για φυσικό ουράνιο, το οποίο εμπλουτίζεται σε ουράνιο 235», εξηγεί ο καθηγητής του ΑΠΘ και συμπληρώνει:
«Θα είναι μερικοί τόνοι η όλη υπόθεση, το πολύ δεκάδες τόνοι, και πάλι όχι καθαρό. Γίνεται κάποια χημεία, η εξόρυξη, η απομόνωση, η ένωσή του με άλλα στοιχεία, η αεριοποίηση κ.ά. Αν έχεις φυσικό ουράνιο έως εμπλουτισμένο ουράνιο ανεβαίνεις περίπου κατά παράγοντα 10 παραπάνω, το πολύ. το οποίο σε αυτή την κλίμακα δεν είναι κάτι μεγάλο. Στο Τσερνόμπιλ μιλάμε για ραδιενέργεια χιλιάδες φορές παραπάνω. Η απόσταση είναι τεράστια, μπορεί να είναι και εκατομμύρια φορές περισσότερη, χωρίς να το έχω υπολογίσει αυτή τη στιγμή».
Ανησυχία για την κούρσα πυρηνικών εξοπλισμών
Σύμφωνα με πρόσφατα δημοσιευμένη έκθεση του Διεθνούς Ινστιτούτου Ερευνών για την Ειρήνη της Στοκχόλμης (SIPRI) τα πυρηνικά όπλα στον πλανήτη φτάνουν τις 12.214 πυρηνικές κεφαλές. Το Ινστιτούτο εξέφρασε έντονη ανησυχία για αύξηση του πυρηνικού κινδύνου, καθώς αναδύεται μια νέα επικίνδυνη κούρσα πυρηνικών εξοπλισμών σε μια εποχή που τα καθεστώτα ελέγχου των εξοπλισμών έχουν αποδυναμωθεί σημαντικά.
Την ίδια ώρα, η συζήτηση για την απαγόρευση των πυρηνικών όπλων καθολικά και παγκόσμια δύσκολα βρίσκει χώρο στον δημόσιο διάλογο των κρατών με πυρηνικά όπλα και των συμμάχων τους, σχολιάζει το Ινστιτούτο, προσθέτοντας πως, παρόλα αυτά, 94 κράτη έχουν υπογράψει και 73 από αυτά έχουν επικυρώσει τη Συμφωνία Απαγόρευσης των Πυρηνικών Όπλων του ΟΗΕ (ΣΑΠΟ), η οποία ψηφίστηκε στον ΟΗΕ το 2017 και τέθηκε σε ισχύ το 2021.
Ο κ. Ελευθεριάδης συμμερίζεται αυτή την ανησυχία. «Όντως υπάρχουν πάνω από 10.000 πυρηνικές κεφαλές. Πάρα πολλές έχει η Ρωσία, λίγο λιγότερες η Αμερική αλλά επίσης πάρα πολλές, και ακολουθούν σε μεγάλη απόσταση Κίνα, Ινδία, Γαλλία και άλλες χώρες. Είναι όντως ανησυχητικό, καθώς ένα τέτοιο πυρηνικό οπλοστάσιο μπορεί να κάνει τον πλανήτη πάρα πολύ εχθρικό για το ανθρώπινο είδος, και όχι μόνο για αυτό. Για τη ζωή πάνω στη γη γενικότερα», καταλήγει ο καθηγητής.
Οι απόψεις που εκφράζονται στα σχόλια των άρθρων δεν απηχούν κατ’ ανάγκη τις απόψεις της ιστοσελίδας μας, το οποίο ως εκ τούτου δεν φέρει καμία ευθύνη. Για τα άρθρα που αναδημοσιεύονται εδώ με πηγή, ουδεμία ευθύνη εκ του νόμου φέρουμε καθώς απηχούν αποκλειστικά τις απόψεις των συντακτών τους και δεν δεσμεύουν καθ’ οιονδήποτε τρόπο την ιστοσελίδα.
