Μηδενικό ενδιαφέρον για τον Κάθετο Διάδρομο: Γιατί η αγορά «γύρισε την πλάτη»

«Aπέτυχε» η τελευταία δημοπρασία για τον Κάθετο Διάδρομο, με την αγορά να στέλνει σαφές μήνυμα για το υψηλό κόστος

Έντονο προβληματισμό στην αγορά φυσικού αερίου προκάλεσε η τελευταία δημοπρασία δέσμευσης δυναμικότητας για τον Κάθετο Διάδρομο, καθώς δεν καταγράφηκε καμία συμμετοχή από χρήστες. Η εξέλιξη ήρθε σε μια περίοδο κατά την οποία οι προσδοκίες ήταν αυξημένες, τόσο λόγω της διεύρυνσης της όδευσης με νέες πύλες εισόδου μη ρωσικού αερίου όσο και εξαιτίας των εκτιμήσεων για αυξημένες ανάγκες τροφοδοσίας της Ουκρανίας στη διάρκεια του χειμώνα.

Το αποτέλεσμα της δημοπρασίας ερμηνεύεται από παράγοντες της αγοράς ως ένα σαφές μήνυμα ότι, παρά τη γεωπολιτική σημασία του έργου, το οικονομικό σκέλος παραμένει το βασικό «αγκάθι». Ο Κάθετος Διάδρομος, που σε θεωρητικό επίπεδο φιλοδοξεί να λειτουργήσει ως εναλλακτική δίοδος ενεργειακής ασφάλειας για την Κεντρική και Νοτιοανατολική Ευρώπη, εμφανίζεται σήμερα ακριβός και δύσκολα ανταγωνιστικός έναντι άλλων καθιερωμένων routes.

Κόστος, ανταγωνισμός και χαμένες προσδοκίες

Στο επίκεντρο της κριτικής βρίσκονται οι χρεώσεις διαμετακόμισης κατά μήκος των επιμέρους εθνικών συστημάτων μεταφοράς, από την Ελλάδα έως την Ουκρανία. Η συσσώρευση τιμολογίων και διαφορετικών ρυθμιστικών πλαισίων διαμορφώνει ένα τελικό κόστος που, σύμφωνα με στελέχη της αγοράς, δύσκολα μπορεί να σταθεί απέναντι σε εναλλακτικές διαδρομές. Ενδεικτικό είναι ότι ακόμη και το Route 1, με αφετηρία τη Ρεβυθούσα, το οποίο σε προηγούμενες δημοπρασίες είχε απορροφήσει σημαντικό μέρος της προσφερόμενης δυναμικότητας, αυτή τη φορά δεν προσέλκυσε αγοραστές.

Την ίδια στιγμή, ο ανταγωνισμός από τη βόρεια διαδρομή αποδεικνύεται καθοριστικός. Η Πολωνία, αξιοποιώντας την εγγύτητά της με την ουκρανική αγορά και τις ανεπτυγμένες υποδομές LNG και αγωγών, προσφέρει σήμερα χαμηλότερο κόστος τελικής παράδοσης. Αντίστοιχα, η Λιθουανία μέσω του τερματικού της στη Βαλτική διεκδικεί μερίδιο, προσφέροντας ποσότητες σε τιμές που συχνά υπερτερούν σε σχέση με τη νοτιοανατολική όδευση.

Η απογοήτευση είναι μεγαλύτερη αν ληφθούν υπόψη οι προσδοκίες που είχαν καλλιεργηθεί για συμβόλαια προμήθειας προς την Ουκρανία, μεταξύ άλλων στο πλαίσιο συνεργασιών που συνδέονται με τη ΔΕΠΑ και τη Naftogaz. Στην παρούσα φάση, ωστόσο, οι εμπορικοί παίκτες φαίνεται να τηρούν στάση αναμονής, περιμένοντας πιο ελκυστικές συνθήκες κόστους και μεγαλύτερη κανονιστική απλοποίηση πριν αναλάβουν δεσμεύσεις.

Μακρύς δρόμος μέχρι την εμπορική ωρίμανση

Το συμπέρασμα που κυριαρχεί είναι ότι ο Κάθετος Διάδρομος έχει ακόμη σημαντικό δρόμο να διανύσει έως ότου καταστεί βιώσιμη και ανταγωνιστική εμπορική επιλογή. Η πρόσφατη σύσταση ειδικής ομάδας εργασίας με πρωτοβουλία του Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας αποτυπώνει ακριβώς αυτή την ανάγκη: αναθεώρηση των ταριφών, περιορισμός της ρυθμιστικής πολυπλοκότητας και συντονισμός μεταξύ των διαχειριστών ώστε να μειωθεί το συνολικό κόστος.

Μέχρι να γίνουν αυτά τα βήματα, η αγορά δείχνει να αντιμετωπίζει τον Κάθετο Διάδρομο περισσότερο ως γεωπολιτικό project παρά ως άμεσα αξιοποιήσιμη εμπορική διαδρομή. Η τελευταία δημοπρασία, με το μηδενικό ενδιαφέρον, λειτουργεί ως καμπανάκι ότι χωρίς ουσιαστικές παρεμβάσεις στο κόστος και στους κανόνες παιχνιδιού, οι φιλοδοξίες του εγχειρήματος θα παραμείνουν σε μεγάλο βαθμό ανεκπλήρωτες.

Διαβάστε επίσης: Κάθετος Διάδρομος Αιγαίου-Μαύρης Θάλασσας: Συμφωνία στις Βρυξέλλες για τον πιο στρατηγικό διάδρομο της ΝΑ Ευρώπης

Σχετικά άρθρα:

Χαρδαλιάς-ΕΒΕΑ-ΕΒΕΠ: Συμμαχία για ενίσχυση της παραγωγικής βάσης και της εξωστρέφειας της Αττικής – FinanceNews.gr Δημοσκόπηση MRB: Αδιαμφισβήτητα πρώτη η ΝΔ – «Σφαγή» για τη 2η θέση – FinanceNews.gr Δηλώσεις «Πόθεν Έσχες» 2025: Πότε λήγει η προθεσμία για την υποβολή του – FinanceNews.gr Χρηματιστήριο: Άλμα άνω των 2.000 μονάδων, με «ρεύμα» από ενέργεια και τράπεζες – FinanceNews.gr