Νέα «αντάρτικα» απειλούν τα υπεράκτια αιολικά
Αντιμέτωπα με νέες φουρτούνες, πέραν των γεωπολιτικών ανησυχιών του υπ. Εξωτερικών που δεν έχει ακόμη ανάψει το «πράσινο φως», βρίσκονται τα κολλημένα σχέδια για τα υπεράκτια αιολικά πάρκα, που μέχρι πριν λίγα χρόνια βρίσκονταν πολύ ψηλά στις κυβερνητικές προτεραιότητες.
Το κάποτε πολλά υποσχόμενο project για το οποίο έγινε πρόσφατα μια ακόμη σύσκεψη στο Μαξίμου χωρίς απ’ ό,τι φαίνεται να προκύψει κάποιο αποτέλεσμα, αντιμετωπίζει ένα νέο κίνδυνο όσο δεν διαφαίνονται βήματα προόδου από τη πολιτεία.
Τη συγκρότηση ενός νέου μετώπου αντιδράσεων, ανάλογου με εκείνου της Κρήτης, με κεντρική γραμμή ότι οι θάλασσες στις προτεινόμενες περιοχές θα κατακλυστούν από ανεμογεννήτριες, θα πληγούν ο τουρισμός και η αλιεία, θα καταστραφεί η πανίδα και θα προκληθεί ανεπανόρθωτη θαλάσσια ρύπανση.
Από την Πάτρα μέχρι την Αλεξανδρούπολη και τη Σαμοθράκη, τοπικοί άρχοντες, δημοτικά συμβούλια, φορείς και περιβαλλοντικές οργανώσεις, κάποιοι με τη γνωστή υπερβάλλουσα ευαισθησία για τις επιπτώσεις στα ψάρια και τα πουλιά, δημιουργούν ξανά ένα νέο κίνημα κατά των offshore, ετοιμάζουν προσφυγές και ζητούν μπλόκο κάθε σχετικής επένδυσης.
Η κατάσταση θυμίζει το έργο που είδαμε κατά τη περίοδο 2023-2024 με μια διαφορά. Εκτοτε έχει περάσει μια διετία και ενώ οι περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες έχουν πατήσει «γκάζι» και να ωριμάσουν έργα, η ελληνική αγορά των offshore μοιάζει με εικόνα παγωμένη στο χρόνο.
Και ενώ μόνο τον τελευταίο μήνα, η Βρετανία ανακοίνωσε fast track διαδικασίες για 16 GW, η Γερμανία προκήρυξε ένα νέο διαγωνισμό στη Β. Θάλασσα και εξήγγειλε έργα για 12 GW την επόμενη τετραετία και η Πολωνία προχωρά το εμβληματικό έργο Baltica 2, στην Ελλάδα τον τόνο δίνει η στασιμότητα.
Και όλα αυτά ενώ χθες, η αρμόδια αρχή της Τουρκίας εξήγγειλε ότι το πρόγραμμα ανάπτυξης υπεράκτιων αιολικών της χώρας θα ξεκινήσει από το πάρκο στα ανοικτά της Σμύρνης στο Αιγαίο, όπου τα σχέδια μιλούν για μια περιοχή κοντά στη Λέσβο.
Η εικόνα στην Ελλάδα και τα εμπόδια στα πιλοτικά
Η κυβέρνηση, που ούτως ή άλλως έχει βάλει στον πάγο τα πάρκα, στο βωμό των «ήρεμων νερών», ζυγίζει τη κατάσταση. Μετρά τα υψηλά κόστη της συγκεκριμένης τεχνολογίας, βλέπει ότι η πολιτική Τραμπ και τα «στραβοπατήματα» σε Δανία, Σουηδία ρίχνουν σκιές στο όλο εγχείρημα (που ωστόσο δεν επηρεάζουν τις εξελίξεις σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες) και συνυπολογίζει τις αντιδράσεις.
Και κάπως έτσι κοπάζει ο αέρας για τα θαλάσσια αιολικά, δείχνει να υπερισχύει η αδράνεια και το φιλόδοξο πρόγραμμα για επενδύσεις 1,9 GW ως το 2030 μετατίθεται για την επόμενη δεκαετία, καθώς όπως λένε πηγές του ΥΠΕΝ «η αγορά θα ανοίξει πρώτα με τα πιλοτικά έργα στο Θρακικό Πέλαγος και οι διαγωνισμοί θα γίνουν αργότερα». Το θέμα ωστόσο είναι ότι οι αντιδράσεις συμπαρασύρουν και τα πιλοτικά, δηλαδή αυτά που δρομολογούνται στο Θρακικό Πέλαγος, με σταθερή έδραση στο βυθό.
Πριν από ένα δεκαήμερο, το δημοτικό συμβούλιο της Αλεξανδρούπολης, κατόπιν σχετικής ενημέρωσης από εκπρόσωπο του ΕΛΚΕΘΕ, εξέφρασε τη ρητή του αντίθεσή στο έργο που σχεδιάζεται να κατασκευαστεί στη θαλάσσια περιοχή μεταξύ της ακριτικής πόλης και της Σαμοθράκης, με το επιχείρημα ότι οι πακτωμένες ανεμογεννήτριες θα καταστρέψουν το σημαντικότερο αλιευτικό πεδίο της χώρας, θα πλήξουν το οικοσύστημα της περιοχής, θα προκαλέσουν οπτική όχληση στον αρχαιολογικό χώρο του νησιού, και ότι για όλους αυτούς τους λόγους, δεν πρέπει να ολοκληρωθεί η επένδυση.
Το πάρκο θα έπρεπε να χωροθετηθεί σε απόσταση όχι μικρότερη των 20 ναυτικών μιλίων από την ακτή, όπως στη Βρετανία, λέει η ίδια επιχειρηματολογία, αγνοώντας ότι στην Ελλάδα υπάρχει το γνωστό θέμα των 6 ναυτικών μιλίων.
Είχαν προηγηθεί οι ακόμη πιο ισχυρές αντιδράσεις για το θαλάσσιο πάρκο στον Πατραϊκό, με το διπλό ψήφισμα των Δήμων Αχαίας και Πατρέων, που διαφωνούν με την επιλογή της περιοχής, μιλούν για την ανάπτυξη 50 ανεμογεννητριών, όταν στη πραγματικότητα ο σχεδιασμός προβλέπει 13, για ένα πάρκο δίπλα σε δημοφιλείς παράλιες, όταν σύμφωνα με την ΕΔΕΥΕΠ, το έργο δεν θα διακρίνεται καν πίσω από τη γέφυρα του Ρίου Αντιρίου και για τις σοβαρές επιπτώσεις που θα επιφέρουν στο οικοσύστημα οι βάσεις στο βυθό.
Η εμπειρία σε Βόρεια Θάλασσα, ΗΠΑ
Και ενώ στην Ελλάδα αναπαράγονται όλο και πιο συχνά τέτοιες θεωρίες, τα υπεράκτια σταθερής βάσης στη Β.Θάλασσα αλλά και στις ΗΠΑ, όπως δείχνει έρευνα του World Economic Forum για τη Βιρτζίνια, όχι μόνο δεν βλάπτουν το οικοσύστημα αλλά λειτουργούν ως de facto προστατευόμενες θαλάσσιες περιοχές, επειδή σε αυτές περιορίζεται η ναυσιπλοΐα. Στην πράξη, επειδή οι βάσεις των ανεμογεννητριών λειτουργούν ως τεχνητοί ύφαλοι, παρέχοντας καταφύγιο για τη θαλάσσια ζωή, οδηγούν σε αύξηση του πληθυσμού των ψαριών, κάτι ιδιαίτερα σημαντικό στην εποχή της υπεραλίευσης, όπως αναφέρει η μελέτη.
Ούτε, όμως, στην Αλεξανδρούπολη, ούτε στον Πατραϊκό, ούτε πουθενά αλλού όπου υπάρχουν αντιδράσεις, έχουν ακόμη γίνει τοπικές μελέτες περιβαλλοντικών επιπτώσεων. Αυτές μόνο θα διαπιστώσουν αν και πώς θα επηρεαστούν τα οικοσυστήματα και οι περιοχές, κατά πόσο οι φόβοι όσων ανησυχούν είναι βάσιμοι ή απλώς διακινούν θεωρίες συνωμοσίας. Και πολύ περισσότερο δεν έχουν γίνει οι τελικές χωροθετήσεις, οι οποίες και θα κρίνουν τον αριθμό των ανεμογεννητριών.
Το μόνο που υπάρχει αυτή τη στιγμή στο τραπέζι είναι ένα γενικό εθνικό σχέδιο, μια πρωταρχική αξιολόγηση των περιοχών όπου επικρατούν ισχυροί άνεμοι και τα βάθη νερού δεν είναι απαγορευτικά.
Η χωροθέτηση, όπως και η τυχόν αδειοδότηση των αιολικών, καθώς και των συνοδών τους έργων θα γίνουν σε επόμενα στάδια, για καθένα από τα οποία απαιτείται η τήρηση της περιβαλλοντικής νομοθεσίας. Κι όμως, οι αντιδράσεις μεγαλώνουν, ενώ απτά βήματα προόδου δεν υπάρχουν.
Το παράδειγμα της Πορτογαλίας και τα λιμάνια στη Νορμανδία
Κάπως έτσι, η μία μετά την άλλη οι χώρες της Ευρώπης, που είχαν ξεκινήσει πριν από εμάς, μας ξεπερνούν, με τελευταίο παράδειγμα την περίπτωση της Πορτογαλίας, που μόλις πρόσφατα δημοσιοποίησε το εθνικό πρόγραμμα με τις περιοχές που πρόκειται να φιλοξενήσουν 9,4 GW .
Στην ευρωπαϊκή λίστα, ο μεγάλος πρωταγωνιστής με τους περισσότερους προγραμματισμένους για φέτος διαγωνισμούς υπεράκτιων αιολικών είναι σύμφωνα με τα στοιχεία της S&P η Γαλλία (14-14,6 GW), η οποία σημειωτέον έχει και τα λιμάνια για να τα υποστηρίξει. Το γαλλικό hub λέγεται Νορμανδία, απαρτίζεται από τα λιμάνια Χερβούργο- Καέν – Διέππη, παράγει μερικές από τις μεγαλύτερες αεμογενήτριες στον κόσμο και τα νούμερα παραπέμπουν σε μια εύρωστη καθετοποιημένη οικονομία .
Σε μικρογραφία, κάτι αντίστοιχο θα μπορούσε να γίνει και στην Πάτρα, λόγω της θέσης της, των λιμενικών της υποδομών, του εργατικού της δυναμικού και των υφιστάμενων βιομηχανιών της περιοχής. Ένα είδος τοπικής εφοδιαστικής αλυσίδας, από ναυπηγικές εργασίες μικρής κλίμακας, έως χερσαίες μεταφορές (των τμημάτων των ανεμογεννητριών), δουλειές για μηχανικούς, αλλά και προσέλκυση επενδύσεων, συναφούς αντικειμένου, δημιουργώντας στην ουσία ένα ελληνικό hub. Στο ίδιο κάδρο, ένα θαλάσσιο πάρκο θα μπορούσε να προσελκύσει ενεργοβόρες επενδύσεις, όπως τα data centers.
Εάν η κυβέρνηση καταλήξει και σε ένα ευνοϊκό μοντέλο για την ταχύτερη και άμεση απόδοση των ανταποδοτικών τελών στους κατοίκους, τα οφέλη για ένα πάρκο ισχύος 200 MW, εκτιμάται ότι θα μπορούσαν και να ξεπερνούν κατά πολύ το ένα εκατομμύριο ευρώ το χρόνο.
Ένα έσοδο που από μόνο του δεν λέει πολλά πράγματα αν δεν «κουμπώσει» με ένα συνολικότερο σχέδιο για τη δημιουργία μιας εφοδιαστικής αλυσίδας στις τοπικές οικονομίες, τομέας στον οποίο η πρόοδος της Ελλάδας είναι περίπου μηδενική, ένα και πλέον χρόνο μετά τις πρώτες βαρύγδουπες εξαγγελίες.
Οι απόψεις που εκφράζονται στα σχόλια των άρθρων δεν απηχούν κατ’ ανάγκη τις απόψεις της ιστοσελίδας μας, το οποίο ως εκ τούτου δεν φέρει καμία ευθύνη. Για τα άρθρα που αναδημοσιεύονται εδώ με πηγή, ουδεμία ευθύνη εκ του νόμου φέρουμε καθώς απηχούν αποκλειστικά τις απόψεις των συντακτών τους και δεν δεσμεύουν καθ’ οιονδήποτε τρόπο την ιστοσελίδα.
