Τα «ναι μεν άλλα» της Κύπρου για τον GSI και ο επικίνδυνος Σεπτέμβρης

Το «μισό βήμα» που έγινε χθες από τη κυπριακή πλευρά να εγκρίνει μετά τις πιέσεις από Κομισιόν και Αθήνα το ετήσιο έσοδο των 25 εκατ ευρώ για τον ΑΔΜΗΕ , μπορεί να κερδίζει χρόνο για το έργο, ωστόσο επουδενί δεν προσφέρεται για πανηγυρισμούς.

Στη πραγματικότητα η κίνηση, που κι αυτή είναι ημιτελής και με πολλά θολά σημεία, αγοράζει λίγο χρόνο για τον GSI σε μια στιγμή που η άμμος στη κλεψύδρα του τελειώνει επικίνδυνα, όπως έκανε σαφές προχθές ο CEO της γαλλικής Nexans, Christopher Guérin, μιλώντας στους αναλυτές με αφορμή τα αποτελέσματα εξαμήνου του ομίλου.

Αν και καθησύχασε λέγοντας ότι η παραγωγή του καλωδίου συνεχίζεται κανονικά και ο όμιλος είναι προς ώρας πλήρως καλυμμένος καθώς έχει λάβει συνολικές πληρωμές 250 εκατ δολαρίων, επεσήμανε ότι «αν το έργο δεν πάρει μπροστά στις επόμενες εβδομάδες ή πριν από τον Σεπτέμβριο, συνεργαζόμαστε με την αρμόδια αρχή για το Plan Β, δηλαδή να μεταφέρουμε το καλώδιο και τη παραγωγή σε άλλο έργο που ουσιαστικά θα υποκαταστήσει τις όποιες επιπτώσεις από την παραγωγή του GSI».

Τα λόγια του γάλλου μάνατζερ στέλνουν ένα ξεκάθαρο σήμα προς πάσα κατεύθυνση ότι το έργο μπορεί να έχει πραγματικά άσχημο τέλος, κάτι που ούτε η Αθήνα, ούτε και η Λευκωσία θα ήθελαν, (κάθε μια για τους δικούς της λόγους) και εξηγεί ίσως, σε συνδυασμό με τις παρασκηνιακές διαβουλεύσεις των δύο κυβερνήσεων, αλλά και την κυπριακή ανησυχία μπροστά στην αναβίωση των σεναρίων για καλώδιο της Τουρκίας με τα κατεχόμενα, τη μικρή πρόοδο που κατεγράφη χθες, μετά από μήνες στασιμότητας.

Πρόοδος φυσικά που θα έχει μικρή σημασία αν κάποια στιγμή η Αθήνα δεν προχωρήσει στην έκδοση των περίφημων Navtex για τις έρευνες πόντισης του καλωδίου στα διεθνή ύδατα (Κάσος), έτσι ώστε και ο ΑΔΜΗΕ να δώσει το Full Notice to Proceed στους Γάλλους.

Αστερίσκοι, προυποθέσεις και θολά σημεία

Ούτε αυτή τη φορά ωστόσο δεν λείπουν οι αστερίσκοι, τα προβληματικά σημεία και ένα γενικότερο «ναι μεν άλλα» που θέτει εν αμφιβόλω την ίδια τη πρωτοβουλία που έλαβε χθες η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας της Κύπρου (ΡΑΕΚ) για τον GSI: Ναι μεν ενέκρινε, αλλά υπό προϋποθέσεις το ετήσιο επιτρεπομένο έσοδο του ΑΔΜΗΕ για τη προσεχή τριετία (2025-2027), ωστόσο αξιολόγησε ως ανακτήσιμα έσοδα από το Διαχειριστή μόνο τα 82 από τα συνολικά 251 εκατ ευρώ που έχει μέχρι σήμερα καταβάλει για το έργο. Τα υπόλοιπα παραπέμπονται προς αξιολόγηση για μετά το τέλος του.

Στο πρώτο σκέλος, αυτό του επιτρεπόμενου εσόδου στον ΑΔΜΗΕ, η κυπριακή πλευρά του ενέκρινε ετήσιο ποσό 25 εκατ ευρώ, στη βάση της διακρατικής συμφωνίας Αθηνών – Λευκωσίας (Σεπτέμβρης 2024), ωστόσο για να επικυρωθεί η ανάκτηση, θέτει ως προϋπόθεση ο Διαχειριστής να εξασφαλίσει την Άδεια Ιδιοκτήτη και Διαχειριστή του GSI.

Σημειωτέον ότι ενάμισι και πλέον χρόνο μετά τη συμφωνία μεταβίβασης των περιουσιακών στοιχείων της Euroasia Interconnector από τον ΑΔΜΗΕ (Δεκέμβριος 2023), το ιδιοκτησιακό καθεστώς του έργου παραμένει σε εκκρεμότητα. Η άδεια του έργου βρίσκεται ακόμη στα χέρια της EuroAsia.

Στο ερώτημα πότε θα μεταβιβαστεί, η κυπριακή πλευρά φέρεται να απάντησε κατά τη χθεσινή σύσκεψη ότι αυτό θα γίνει στα τέλη Αυγούστου. Αλλά ακόμη και νωρίτερα να συμβεί, χρειάζεται να εκδοθεί και μια δεύτερη απόφαση από τη ΡΑΕΚ, για τον ακριβή καταμερισμό των 25 εκατ ευρώ στους λογαριασμούς ρεύματος των κυπρίων καταναλωτών. Αφορά την ακριβή κατανομή του ποσού στις ταρίφες που πρόκειται να καλυφθεί με αντίστοιχη επιδότηση από τον κυπριακό προϋπολογισμό (με έσοδα από τις δημοπρασίες δικαιωμάτων εκπομπών ρύπων), έτσι ώστε οι κύπριοι καταναλωτές να μην επιβαρυνθούν από την αύξηση. 

Η δόση του Ιουλίου και τα μηνύματα των Γάλλων

Εάν δεν ληφθούν αυτές οι δύο αποφάσεις, ο ΑΔΜΗΕ δεν πρόκειται να επαναλάβει τις πληρωμές προς τη Nexans. Η δόση του Ιουλίου είναι και θα παραμείνει απλήρωτη.

Το δεύτερο προβληματικό στοιχείο της απόφασης αφορά το ποια είναι κατά τη κυπριακή πλευρά τα ανακτήσιμα έσοδα από τον ΑΔΜΗΕ από τα συνολικά 251 εκατ ευρώ που έχει μέχρι σήμερα καταβάλλει. Εδώ, η ΡΑΕΚ επέλεξε να «σπάσει» το ποσό σε δύο κατηγορίες και να αναγνωρίσει ως «πράγματι προκύψασες επενδυτικές δαπάνες» που χρήζουν ανάκτησης, τα 82 εκατ ευρώ. Τα υπόλοιπα 133,5 εκατ ευρώ μπαίνουν στη δεύτερη κατηγορία, τα οποία λέγεται ότι θα τα αναγνωρίσει σταδιακά μετά το τέλος λειτουργίας του έργου, δηλαδή μετά το 2030.

Στη προκειμένη περίπτωση, η κυπριακή αρχή φέρεται να υποστηρίζει ότι τα ποσά δεν ήταν δυνατόν να αξιολογηθούν στο πλαίσιο της παρούσας απόφασης, καθώς θα έπρεπε να έχουν δοθεί επιπλέον αποδεικτικά στοιχεία, και άρα θα συνεξεταστούν μαζί με τις υπόλοιπες δαπάνες που θα κάνει από εδώ και πέρα ο ΑΔΜΗΕ. Στη πράξη αυτό σημαίνει ότι στο σενάριο που ο Διαχειριστής συνεχίσει να δαπανά κεφάλαια για το project δεν θα ξέρει τι και πόσα θα του αναγνωρίσει η κυπριακή πλευρά.

Συνοψίζοντας, η έγκριση του ρυθμιζόμενου εσόδου του ΑΔΜΗΕ, παρά τους αστερίσκους, καταγράφεται ως μια θετική εξέλιξη. Σκιάζεται ωστόσο από μια γενικότερη ασάφεια ως προς άλλες ρυθμιστικές εκκρεμότητες. Τέτοια είναι και αυτή γύρω από το WACC, καθώς το έσοδο των 25 εκατ ευρώ αφορά αποκλειστικά και μόνο το Capex, ενώ εκκρεμότητα συνεχίζει να υπάρχει και για το Opex, με το σκεπτικό ότι η απόφαση πρέπει να είναι κοινή (ΡΑΑΕΥ, ΡΑΕΚ) και ότι ακόμη δεν συντρέχουν οι προυποθέσεις, αφού εκκρεμεί η εξασφάλιση της Αδειας Ιδιοκτήτη και Αδειας Διαχειριστή.

Συμπερασματικά, η χθεσινή απόφαση της κυπριακής πλευράς δείχνει να κινείται περισσότερο στην κατεύθυνση της αγοράς χρόνου και λιγότερο προς κάποια ουσιαστική αλλαγή της μέχρι τώρα εικόνας για ένα έργο για το οποίο η υπομονή των Γάλλων δείχνει να τελειώνει.

Στη προχθεσινή παρουσίαση προς τους αναλυτές η διοίκηση της Nexans ναι μεν φρόντισε (για προφανείς λόγους) να στείλει το μήνυμα ότι οικονομικά είναι πλήρως καλυμμένη με τις πληρωμές που έχει λάβει για το έργο, ωστόσο ήταν η πρώτη φορά που μίλησε τόσο ξεκάθαρα για τις εναλλακτικές που έχει στο σενάριο που οι εξελίξεις δεν επιτρέψουν την υλοποίησή του.

Σχετικά άρθρα:

ΤτΕ: Στο 0,25% το αντικυκλικό κεφαλαιακό απόθεμα ασφαλείας Πώς θα απαντήσει η ΝΔ στις κινήσεις Τσίπρα, η σύναξη στο Πολεμικό Μουσείο, το σοκ της ελληνικής ελίτ στο Μονακό και δύο κουίζ Αποτελούσε το Ιράν άμεση πυρηνική απειλή για το Ισραήλ; – FinanceNews.gr Μητσοτάκης: Συνάντηση με την πρόεδρο του Yale και τον Πρύτανη του ΕΚΠΑ – FinanceNews.gr