Τράπεζες και καταθέσεις: Πού «κολλάει» η μετακύλιση των επιτοκίων της ΕΚΤ – FinanceNews.gr
Έρευνα της Επιτροπής Ανταγωνισμού αποκαλύπτει γιατί τα καταθετικά επιτόκια παραμένουν χαμηλά και με περιορισμένο ανταγωνισμό
Διαρθρωτικές αδυναμίες στον τρόπο λειτουργίας της ελληνικής αγοράς τραπεζικών καταθέσεων αναδεικνύει η Ενδιάμεση Έκθεση της Επιτροπής Ανταγωνισμού, φωτίζοντας τους λόγους για τους οποίους τα καταθετικά επιτόκια παραμένουν χαμηλά, παρά τη σημαντική αύξηση των επιτοκίων πολιτικής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας τα τελευταία χρόνια.
Η έρευνα, που εκκίνησε τον Ιούλιο του 2024 και καλύπτει την περίοδο από το 2019 έως τις αρχές του 2025, καταγράφει περιορισμένη, καθυστερημένη και άνιση μετακύλιση των αυξήσεων των επιτοκίων της ΕΚΤ στους καταθέτες. Το φαινόμενο αυτό δεν αποδίδεται σε έναν μόνο παράγοντα, αλλά σε έναν συνδυασμό συνθηκών που διαμορφώνουν ένα περιβάλλον χαμηλής έντασης ανταγωνισμού.
Στον πυρήνα των διαπιστώσεων βρίσκεται η ολιγοπωλιακή δομή της αγοράς, με υψηλά εμπόδια εισόδου για νέους παίκτες, αλλά και η υπερβάλλουσα ρευστότητα των τραπεζών. Η τελευταία μειώνει το κίνητρο για επιθετικότερη τιμολόγηση των καταθέσεων, καθώς τα πιστωτικά ιδρύματα δεν αντιμετωπίζουν πίεση άντλησης κεφαλαίων από την αποταμίευση των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων.
Καταθέσεις με ρευστότητα, αλλά χαμηλή απόδοση
Η Έκθεση δείχνει ότι η αύξηση των καταθέσεων τα τελευταία χρόνια αφορά κυρίως προϊόντα υψηλής ρευστότητας και χαμηλής απόδοσης, όπως οι καταθέσεις όψεως και ταμιευτηρίου. Στην πράξη, οι λογαριασμοί αυτοί λειτουργούν κυρίως ως μέσα πληρωμών και όχι ως εργαλεία αποταμίευσης, με επιτόκια που συχνά κινούνται κοντά στο μηδέν.
Αντίθετα, οι προθεσμιακές καταθέσεις, που αποτελούν το βασικό αποταμιευτικό προϊόν στην ελληνική αγορά, δεν έχουν ωφεληθεί στον βαθμό που θα ανέμενε κανείς από τη στροφή της νομισματικής πολιτικής σε πιο περιοριστική κατεύθυνση. Το αποτέλεσμα είναι το κόστος ευκαιρίας της διακράτησης καταθέσεων να παραμένει υψηλό, ενισχύοντας τη στροφή μέρους των αποταμιευτών σε εναλλακτικές τοποθετήσεις.
Αδρανείς καταθέτες και περιορισμένη κινητικότητα
Ένα ακόμη κρίσιμο εύρημα της έρευνας αφορά τη συμπεριφορά των καταναλωτών. Η Επιτροπή Ανταγωνισμού διαπιστώνει χαμηλή κινητικότητα των καταθετών, τόσο ιδιωτών όσο και επιχειρήσεων, ως προς την αναζήτηση καλύτερων όρων ή την αλλαγή τραπεζικού παρόχου. Η αδράνεια αυτή λειτουργεί ενισχυτικά για τη διατήρηση της υφιστάμενης δομής της αγοράς, περιορίζοντας περαιτέρω την πίεση για βελτίωση των αποδόσεων.
Στο πλαίσιο αυτό, η Έκθεση δεν υιοθετεί τιμωρητική λογική, αλλά επιδιώκει να ανοίξει έναν ουσιαστικό διάλογο για το πώς μπορεί να ενισχυθεί ο ανταγωνισμός προς όφελος των καταθετών, χωρίς να διαταραχθεί η χρηματοπιστωτική σταθερότητα.
Προτάσεις με ευρωπαϊκές αναφορές
Με βάση τις διαπιστώσεις της, η Επιτροπή Ανταγωνισμού διατυπώνει προκαταρκτικές κατευθύνσεις που εστιάζουν στη διαφάνεια, τη συγκρισιμότητα των καταθετικών προϊόντων και τη διευκόλυνση της κινητικότητας των καταθετών. Στο τραπέζι τίθενται, μεταξύ άλλων, η ενίσχυση της παρουσίας νέων και εναλλακτικών τραπεζικών σχημάτων, η ανάπτυξη γνήσιων αποταμιευτικών προϊόντων που επιβραβεύουν τη μακροχρόνια διακράτηση κεφαλαίων και η αξιοποίηση ευρωπαϊκών πρακτικών, όπως κρατικά αποταμιευτικά σχήματα τύπου Livret A.
Παράλληλα, δίνεται έμφαση στην καλύτερη ενημέρωση των καταθετών, μέσω εργαλείων σύγκρισης επιτοκίων και απλούστευσης των διαδικασιών αλλαγής παρόχου, ώστε η επιλογή τραπεζικών προϊόντων να γίνεται με πιο ενεργό και συνειδητό τρόπο.
Η Επιτροπή Ανταγωνισμού καλεί όλους τους εμπλεκόμενους φορείς να καταθέσουν τις απόψεις τους έως τις 16 Φεβρουαρίου 2026, είτε με υπομνήματα είτε μέσω τηλεδιαβούλευσης, με στόχο η Τελική Έκθεση να αποτελέσει έναν αξιόπιστο οδηγό για παρεμβάσεις που θα ενισχύσουν την αποταμίευση και τη λειτουργία της αγοράς καταθέσεων.
Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την Κλαδική Έκθεση της Επιτροπής Ανταγωνισμού
Διαβάστε επίσης: Τράπεζα της Ελλάδος: Μειώθηκαν τα επιτόκια καταθέσεων και χορηγήσεων τον Μάιο
Οι απόψεις που εκφράζονται στα σχόλια των άρθρων δεν απηχούν κατ’ ανάγκη τις απόψεις της ιστοσελίδας μας, το οποίο ως εκ τούτου δεν φέρει καμία ευθύνη. Για τα άρθρα που αναδημοσιεύονται εδώ με πηγή, ουδεμία ευθύνη εκ του νόμου φέρουμε καθώς απηχούν αποκλειστικά τις απόψεις των συντακτών τους και δεν δεσμεύουν καθ’ οιονδήποτε τρόπο την ιστοσελίδα.
Σχετικά άρθρα:
Η Ρωσία για την επίθεση στο Ιράν: «Οι ΗΠΑ ρίχνουν τον κόσμο στην αταξία και την ανασφάλεια» – FinanceNews.gr
«Μπόνους» 1 δισ. ευρώ στους δημόσιους υπαλλήλους: Τι αλλάζει από το 2026 – FinanceNews.gr
Νέα έκτακτη στήριξη των κτηνοτρόφων λόγω ζωονόσων ύψους 56 εκατ. ευρώ
Ασανσέρ: H δήλωση στο Μητρώο Απογραφής – Τα πιθανά λάθη – FinanceNews.gr