Χρέος, Άμυνα και Πλεονάσματα: Το τριπλό στοίχημα της Ελλάδας στην ΕΕ – FinanceNews.gr
Η Ελλάδα επιχειρεί να ισορροπήσει μεταξύ δημοσιονομικής σταθερότητας, αμυντικών δαπανών 5% του ΑΕΠ και στόχων για πρωτογενή πλεονάσματα
Οδικός χάρτης χρέους μέχρι το 2037: Η Ελλάδα βρίσκεται μπροστά σε μία νέα πρόκληση. Τη διατήρηση της βιωσιμότητας του δημόσιου χρέους, ενόσω καλείται να αυξήσει τις αμυντικές της δαπάνες στο 5% του ΑΕΠ έως το 2035, όπως αποφασίστηκε πρόσφατα στη Σύνοδο του ΝΑΤΟ στη Χάγη. Παράλληλα, ενεργοποιείται και η «ρήτρα διαφυγής», που επιτρέπει την ευελιξία στις δαπάνες υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις.
Στο επίκεντρο αυτών των εξελίξεων βρίσκεται η διαχείριση του δημόσιου χρέους, που αν και βρίσκεται ακόμη στο 153,6% του ΑΕΠ (2024), παρουσιάζει πτωτική πορεία και εκτιμάται ότι θα αγγίξει το 100% του ΑΕΠ ως το 2037. Με την πρόωρη αποπληρωμή των 31,6 δισ. ευρώ από το πρώτο μνημόνιο, ο στόχος αυτός ίσως επιτευχθεί ακόμη και νωρίτερα. Ενδεχομένως το 2033.
Δημοσιονομικές πιέσεις και αμυντικές δαπάνες
Το νέο δόγμα άμυνας μεταφράζεται σε ενίσχυση των δαπανών κατά τουλάχιστον 4 δισ. ευρώ ετησίως, αν ληφθούν υπόψη τα σημερινά δεδομένα. Ήδη η Ελλάδα δαπανά το 3,1% του ΑΕΠ της (περίπου 6,2 δισ. ευρώ για το 2024) για την άμυνα, ενώ η μετάβαση στο 5% δημιουργεί ασφυκτικά περιθώρια για δημοσιονομική προσαρμογή.
Η Τράπεζα της Ελλάδος επισημαίνει πως η ενεργοποίηση της ρήτρας διαφυγής παρέχει μεν αναγκαίο χώρο, αλλά ταυτόχρονα ενέχει τον κίνδυνο δημιουργίας μελλοντικών ελλειμμάτων και διόγκωσης του χρέους.
Συγκεκριμένα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εκτιμά ότι για τις χώρες που υιοθετούν την πλήρη αύξηση κατά 1,5% του ΑΕΠ στις αμυντικές δαπάνες μέχρι το 2028, η μέση δημοσιονομική επιβάρυνση θα ανέλθει σε +1,3% στο έλλειμμα και +2,6% στο χρέος. Για την Ελλάδα, αυτό σημαίνει πρόσθετη προσπάθεια 0,4% του ΑΕΠ στο δεύτερο κύκλο του Μεσοπρόθεσμου Δημοσιονομικού Σχεδιασμού (2029-2033).
Στρατηγική μείωσης χρέους: Πρόωρη αποπληρωμή και αναδιάρθρωση
Το υπουργείο Οικονομικών έχει θέσει σε τροχιά την αποπληρωμή των υπολοίπων 31,6 δισ. ευρώ από το GLF (πρώτο μνημόνιο) μέχρι το 2031, δέκα χρόνια νωρίτερα από την τυπική λήξη τους. Ήδη έχει προγραμματιστεί πληρωμή 5 δισ. ευρώ τον Δεκέμβριο του 2025. Παράλληλα, μέχρι το τέλος του 2024 αναμένεται να ολοκληρωθεί και η διαδικασία για την εξαγορά του bonus 1% από τα ομόλογα του PSI, που σχετίζεται με την ανάκαμψη του ΑΕΠ.
Η βιωσιμότητα του χρέους ενισχύεται επίσης από τα «κλειδωμένα» χαμηλά επιτόκια μέσω swaps και την υπεροχή των δανείων από τον επίσημο τομέα, που προσφέρουν ευνοϊκούς όρους αποπληρωμής. Ωστόσο, η ΤτΕ προειδοποιεί ότι αυτό το πλεονέκτημα είναι προσωρινό και θα εξαλειφθεί σταδιακά, καθώς τα παλαιά δάνεια αντικαθίστανται από νέα, με όρους αγοράς.
Από το 153% στο 100% του ΑΕΠ το 2037
Το δημόσιο χρέος της Ελλάδας μειώθηκε κατά 10,3 μονάδες του ΑΕΠ μέσα σε ένα έτος, από 163,9% το 2023 σε 153,6% το 2024, και εκτιμάται ότι θα υποχωρήσει περαιτέρω σε 145,4% το 2025. Αυτή η πρόοδος σε συνδυασμό με πρωτογενές πλεόνασμα 3,2% και ισχυρή ανάπτυξη, θέτει τη χώρα σε πλεονεκτική θέση.
Ωστόσο, η πρόκληση των αυξημένων αμυντικών δαπανών, σε συνδυασμό με τη νομισματική σύσφιξη και τις διεθνείς αβεβαιότητες, δημιουργεί νέες απαιτήσεις για συνετή δημοσιονομική στρατηγική.
Η Ελλάδα καλείται να διαχειριστεί το χρέος της με προσοχή, να επενδύσει στην εγχώρια παραγωγική βάση -ειδικά στην αμυντική βιομηχανία- και να εκμεταλλευτεί στο έπακρο τα ευρωπαϊκά κονδύλια και το προσωρινό παράθυρο ευελιξίας.
Οι απόψεις που εκφράζονται στα σχόλια των άρθρων δεν απηχούν κατ’ ανάγκη τις απόψεις της ιστοσελίδας μας, το οποίο ως εκ τούτου δεν φέρει καμία ευθύνη. Για τα άρθρα που αναδημοσιεύονται εδώ με πηγή, ουδεμία ευθύνη εκ του νόμου φέρουμε καθώς απηχούν αποκλειστικά τις απόψεις των συντακτών τους και δεν δεσμεύουν καθ’ οιονδήποτε τρόπο την ιστοσελίδα.
